نظر مشورتی 940/95/7 مورخ 1395/04/23 اداره کل حقوقی قوه قضائیه در خصوص صلاحیت دادگاه کیفری 1

استعلام :

با عنایت به تصویب قانون آیین دادرسی کیفری و شروع به اجرای آن که برخی از پرونده ها مستقیم در دادگاه کیفری 1 رسیدگی می شود و حسب ماده 296 قانون مزبور به نظر می رسد صلاحیت این دادگاه ها استانی بوده و شعبی هم که در برخی شهرها جهت رسیدگی به پرونده های دادگاه مزبور تشکیل می شود نیز دارای چنین صلاحیتی می باشند که به عقیده برخی از همکاران چنانچه دادگاه کیفری 1 تحقیقاتی توسط مرجع انتظامی در یکی از حوزه های قضایی لازم بداند با توجه به صلاحیت استانی مستقیما به مرجع انتظامی شهر مزبور مکاتبه کرده و دستورات لازم را صادر می نماید بدون اعطای نیابت قضایی که این موضوع از ثبت مجدد پرونده ای به عنوان نیابت در حوزه قضایی مد نظر دادگاه کیفری استان جلوگیری می کند البته برخی از همکاران دیگر نیز عقیده بر این دارند که در خارج از شهرستان محل تشکیل دادگاه کیفری 1 می بایست نیابت اعطا گردد علی هذا پیشنهاد میگردد از جهت وحدت رویه در صورتی که نظر اول صائب تر باشد و جهت جلوگیری از ثبت پرونده نیابتی مراتب به حوزه های محترم قضایی سطح استان اعلام و ابلاغ گردد

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

مستفاد از تبصره 1 ماده 296 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 آن است که تشکیل دادگاه کیفری یک در مرکز هر استان الزامی و در سایر شهرستان ها موکول به تشخیص رییس قوه قضاییه است و برابر ذیل این تبصره در صورت تشکیل این دادگاه در شهرستان مرکز استان و یا دیگر شهرستان ها، پرونده های مربوط به حوزه هایی که فاقد دادگاه کیفری یک می باشد در نزدیک ترین دادگاه کیفری یک رسیدگی می شود، که الزاماً حوزه قضایی شهرستان مرکز استان نخواهد بود. بنابراین، محدوده حوزه قضایی دادگاه کیفری یک حسب مورد برابر تبصره یادشده تعیین می گردد و در این محدوده انجام امور مربوط مستلزم اعطای نیابت قضایی به دادگاه کیفری دو و یا دادگاه بخش نمی باشد.