قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست

مرجع تصویب: مجلس شورای ملی نوع قانون: قانون - تاریخ تصویب: 1353/12/29

نوع قانون

قانون -

مرجع تصويب

مجلس شورای ملی-مجلس سنا

تاریخ سند تصويب

-

شماره ابلاغ

832

مرجع ابلاغ

نخست وزیر

شماره روزنامه رسمي

8819

آخرین وضعیت

1392/06/31

طبقه بندی

ندارد

تاريخ تصويب

1353/12/29

شماره سند تصویب

-

تاریخ ابلاغ

1354/01/24

تاريخ اجرا

1354/02/16

تاریخ روزنامه رسمي

1354/01/31

تاریخ انتشار

-

متن کامل قانون

ماده 1

- هر زن و شوهر مقیم ایران میتوانند با توافق یکدیگر طفلی را با تصویب دادگاه و طبق مقررات این قانون سرپرستی نمایند.

ماده 2

- این سرپرستی بمنظور تأمین منافع مادی و معنوی طفل برقرار میگردد ولی در هر حال از موجبات ارث نخواهد بود.

ماده 3

- تقاضانامه سرپرستی باید مشترکاً از طرف زن و شوهر تنظیم و تسلیم دادگاه شود و دادگاه در صورت احراز شرایط ذیل قرار سرپرستی طفل ‌را برای دوره آزمایشی صادر میکند:

الف - پنجسال تمام از تاریخ ازدواج آنان گذشته و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند.

ب - سن یکی از زوجین حداقل 30 سال تمام باشد.

ج - هیچیک از زوجین دارای محکومیت جزائی مؤثر بعلت ارتکاب جرائم عمدی نباشند.

د - هیچیک از زوجین محجور نباشند.

هـ - زوجین دارای صلاحیت اخلاقی باشند.

و - زوجین یا یکی از آنها دارای امکان مالی باشند.

ز - هیچیک از زوجین مبتلا به بیماری‌ های واگیر صعب ‌العلاج نباشند.

ح - هیچیک از زوجین معتاد به الکل یا مواد مخدر و سایر اعتیادات مضر نباشند.

تبصره 1

- باردار شدن زوجه با تولد کودک در خانواده سرپرست در دوران آزمایشی یا پس از صدور حکم موجب فسخ سرپرستی نخواهد بود.

تبصره 2

- هرگاه زوجین بدلایل پزشکی نتوانند صاحب فرزند شوند دادگاه میتواند آنان را از شرایط بند الف و ب این ماده معاف نماید.

ماده 4

- قبل از صدور حکم سرپرستی دادگاه با کسب نظر مؤسسه یا شخصی که کودک تحت سرپرستی موقت اوست طفل را با صدور قرار دوره ‌آزمایشی بمدت ششماه بزوجین سرپرست خواهد سپرد. ‌عدم موافقت افراد یا مؤسسات مذکور در صورتیکه به تشخیص دادگاه به مصلحت کودک نباشد قابل ترتیب اثر نخواهد بود. ‌در مدت دوره آزمایشی دادگاه مجاز است بنا به تقاضای دادستان یا انجمن ملی حمایت کودکان یا مؤسسه ‌ای که طفل قبلا در آنجا تحت سرپرستی بوده ‌است و یا رأساً در اثر تحقیق بوسائل مقتضی دیگر قرار صادره را فسخ نماید. ‌زوجین سرپرست در مدت آزمایشی حق دارند انصراف خود را اعلام کنند و در این صورت دادگاه قرار صادر را فسخ خواهد نمود.

تبصره

- قرار دادگاه در مورد برقراری دوره آزمایشی و فسخ آن فقط قابل رسیدگی پژوهشی است.

ماده 5

- دادگاه در صورتی حکم سرپرستی صادر خواهد نمود که درخواست‌ کنندگان سرپرستی به کیفیت اطمینان بخشی در صورت فوت خود‌ هزینه تربیت و نگاهداری و تحصیل طفل را تا رسیدن به سن بلوغ تأمین نمایند.

تبصره

- هرگاه وجوه یا اموالی از طرف زوجین سرپرست به طفل تحت سرپرستی صلح شده باشد در صورت فوت طفل وجوه و اموال مذکور از‌ طرف دولت به زوجین سرپرست تملیک خواهد شد.

ماده 6

- طفلی که برای سرپرستی سپرده میشود باید دارای شرایط زیر باشد:

الف - سن طفل از 12 سال تمام کمتر باشد.

ب - هیچیک از پدر یا جد پدری یا مادر طفل شناخته نشده یا در قید حیات نباشند و یا کودکانی باشند که بمؤسسه عام ‌المنفعه سپرده شده و سه ‌سال تمام پدر یا مادر یا جد پدری او مراجعه نکرده باشند.

تبصره

- کسانی که کودکان واجد شرایط را قبل از تصویب این قانون تحت سرپرستی گرفته ‌اند در صورتیکه از جهات اخلاقی و مادی واجد شرایط ‌باشند به تشخیص دادگاه نسبت بسایر متقاضیان در مورد این کودکان حق تقدم دارند و در این حالت شرط سن نیز برای طفل و سرپرست او رعایت‌ نخواهد شد.

ماده 7

- دادگاه صلاحیتدار برای رسیدگی به کلیه امور مربوط به این قانون دادگاه حمایت خانواده محل اقامت درخواست کننده است.

ماده 8

- دادگاه از نظر رسیدگی به امر سرپرستی موضوع این قانون تابع مقررات حمایت خانواده است.

ماده 9

- احکام صادر در کلیه امور مربوط به سرپرستی قابل رسیدگی پژوهشی و فرجامی است.

ماده 10

- متقاضیان میتوانند با تصویب دادگاه و رعایت مقررات این قانون کودکان متعددی را سرپرستی نمایند.

ماده 11

- وظایف و تکالیف سرپرست و طفل تحت سرپرستی او از لحاظ نگاهداری و تربیت و نفقه و احترام نظیر حقوق و تکالیف اولاد و پدر و مادر‌است.

تبصره

- اداره اموال و نمایندگی قانونی طفل صغیر بعهده سرپرست خواهد بود مگر آنکه دادگاه ترتیب دیگری اتخاذ نماید.

ماده 12

- در مواردی که اختلاف زناشوئی زوجین سرپرست منجر بصدور گواهی عدم امکان سازش میشود دادگاه در مورد طفل تحت ‌سرپرستی بترتیب مقرر در قانون حمایت خانواده اقدام خواهد کرد.

ماده 13

- مقررات قانون احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه در مورد فرزندخواندگی باعتبار خود باقی است.

ماده 14

- مفاد حکم قطعی سرپرستی باداره ثبت احوال ابلاغ و در اسناد سجلی زوجین سرپرست و طفل درج و شناسنامه جدیدی برای طفل فقط با ‌مشخصات زوجین سرپرست و نام خانوادگی زوج صادر خواهد شد.

ماده 15

- خروج طفل صغیری که برای سرپرستی بکسی سپرده شده در دوره آزمایشی از کشور منوط به موافقت دادستان محل خواهد بود.

ماده 16

- سرپرستی که بموجب این قانون برقرار میشود فقط در موارد ذیل قابل فسخ است.

1 - تقاضای دادستان در صورتیکه سوء رفتار یا عدم اهلیت و شایستگی هر یک از زوجین سرپرست برای نگاهداری و تربیت طفل تحت ‌سرپرستی محرز باشد.

2 - تقاضای سرپرست در صورتیکه سوء رفتار طفل برای هر یک از آنان غیرقابل تحمل باشد همچنین در موردی که سرپرست قدرت و ‌استطاعت برای تربیت و نگاهداری طفل را از دست داده باشد.

3 - توافق طفل بعد از رسیدن بسن کبر با زوجین سرپرست یا موافقت زوجین سرپرست با پدر و مادر واقعی طفل صغیر.

ماده 17

- قبل از صدور حکم فسخ سرپرستی دادگاه در هر مورد سعی خواهد نمود که اقدامات لازم را در جهت بقاء سرپرستی بعمل آورد. ‌در صورت صدور حکم فسخ سرپرستی و قطعیت آن مراتب بوسیله دادگاه صادرکننده حکم برای تصحیح شناسنامه و اسناد مربوط باداره ثبت‌ احوال اعلام میشود.

موخره

قانون فوق مشتمل بر هفده ماده و شش تبصره پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز شنبه 24 /12 /1353 در جلسه فوق ‌العاده روز پنجشنبه بیست ‌و نهم اسفندماه یکهزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی بتصویب مجلس شورایملی رسید.

امضاء

رئیس مجلس شورایملی - عبدالله ریاضی

اسناد مرتبط

وضعیت‌های تنقیحی

اثرگذار بر

دستگاه‌های مجری

وزارت دادگستری

گیرندگان رونوشت

کدهای موضوعی

تامین اجتماعی حمایت خانواده وظایف قوه قضاییه ثبت احوال وظایف دادگستری وظایف هیات وزیران و دولت آیین دادرسی مدنی امور حسبی بهداشت و درمان جرایم و مجازاتهای عمومی جرایم و مجازاتهای مربوط به مواد مخدر و قاچاق

شبکه ارتباطات