قانون اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم

ماده 1

- عبارت زیر بآخر بند 9 ماده 2 اضافه میشود:

«‌مؤسسات آموزشی که تا این تاریخ یا حداکثر ظرف مدت چهار ماه از تاریخ تصویب این اصلاحیه وضع خود را با آئیننامه موضوع تبصره 2 ماده 2 تطبیق ‌داده باشند از معافیت موضوع این بند استفاده خواهند نمود و در صورتیکه پس از رسیدگی وزارت دارائی و وزارت علوم و آموزش عالی یا وزارت‌آموزش و پرورش حسب مورد محرز شود که درآمد سالهای 1346 تا آخر 1351 مؤسسات مزبور صرف مخارج خود مؤسسه شده و هیچگونه‌ سودی اعم از سود سرمایه و یا غیر آن برداشت نشده مالیات بر درآمد سنوات مزبور وصول و معادل آن از محل درآمد عمومی به مؤسسه مربوط برگشت ‌داده میشود. ‌در مورد مؤسسات متعلق باشخاص حقیقی استفاده از معافیت مزبور موکول بآنست که ضمن رعایت مراتب فوق ظرف مهلت مذکور بصورت‌ شخص حقوقی بثبت برسند.

‌آئیننامه اجرائی این بند در مورد نحوه تنظیم اساسنامه و ضوابط مربوط بهزینه مؤسسات مزبور به پیشنهاد وزارت دارائی بتصویب کمیسیون ‌دارائی مجلس شورای ملی خواهد رسید.»

ماده 2

- اصلاحات زیر در ماده 6 بعمل میآید:

ماده 3

- اصلاحات زیر در ماده 23 بعمل میآید:

‌در تبصره 2 ماده 23 عبارت «‌که حدود آن از لحاظ مالیاتی هر سه سال یکبار به پیشنهاد وزارت دارائی و تصویب هیأت وزیران تعیین میشود» و‌عبارت «‌کمیسیون باید با رعایت کاهش ارزش املاک ناشی از تعلق حق واگذاری محل به مستأجر ارزش عرصه املاک را در قید اجاره یا خالی به تفکیک‌ تعیین نماید» حذف و عبارت زیر بعنوان تبصره 6 بماده مزبور اضافه میشود:

«‌تبصره 6 - در مورد املاکی که تاریخ تملک انتقال‌دهنده بعد از تاریخ تصویب این اصلاحیه میباشد مقررات ماده 22 جاری نبوده و درآمد مشمول‌مالیات نقل و انتقالات قطعی املاک مزبور عبارتست از اضافه بهای فروش نسبت به بهای خرید بمأخذ قیمت مذکور در اسناد معامله مگر این که‌قیمت فروش از ارزش معاملاتی یا قیمت منطقه‌ای حین معامله کمتر باشد که در اینصورت ارزش معاملاتی یا قیمت منطقه‌ای زمین حسب مورد مناط ‌اعتبار است. مفاد تبصره یک این ماده در مورد این تبصره نیز جاری خواهد بود و در اولین معامله‌ای که بعد از تعیین ارزش معاملاتی انجام میشود ‌قیمت خرید انتقال‌دهنده بیشتر از اولین ارزش معاملاتی ملک محسوب نخواهد شد. ‌مفاد این تبصره شامل موارد مذکور در ماده 24 نیز خواهد بود. در صورتیکه تملک ملک بسبب ارث و یا نقل و انتقالات بلاعوض و محاباتی باشد ‌ارزش ملک در تاریخ تملک که مبنای مالیات قرار گرفته است بهای خرید ملک محسوب میشود.»

ماده 4

- عبارت زیر بعنوان تبصره به ماده 47 اضافه میشود:

‌تبصره - درآمد مشمول مالیات پانصد متر عرصه اعیانی که بر اساس بند الف ماده 7 قانون انحلال بنگاه خالصجات مجاناً بصاحبان اعیانی واگذار‌میشود بر مبنای بهای مازاد عرصه که با دریافت بها از طرف دولت فروخته میشود محاسبه خواهد شد.

ماده 5

- اصلاحات زیر در ماده 61 بعمل میآید:

ماده 6

- عبارت زیر بآخر تبصره ماده 78 اضافه میشود:

«‌حکم قسمت اخیر شامل پیمانی نیز میباشد که پیمانکار با مشارکت یکی از مؤسسات دولتی یا شرکتهای دولتی موضوع پیمان را انجام داده و برای آن‌حساب جداگانه تنظیم شده باشد ولو آنکه هر یک از طرفین منفرداً پیمانهای دیگری در دست اجرا داشته باشند».

ماده 7

- عبارت زیر به آخر متن بند ت ماده 80 اضافه میشود:

«‌در مورد پیمانهائی که پیشنهاد آن از اول سال 1352 ببعد تسلیم شده باشد درآمدهای مشمول ماده 76 و تبصره آن کماکان از ده درصد مالیات شرکت‌معاف میباشند ولی کل درآمد بشرح زیر مشمول مالیات خواهد بود».

ماده 8

- در تبصره یک ماده 81 بعد از عبارت «‌حساب سود و زیان» عبارت «‌متکی به دفاتر قانونی» اضافه و عبارت «‌و ماده 170» حذف میشود.

ماده 9

- ماده 82 و تبصره آن بشرح زیر اصلاح میشود:

‌ماده 82 - درآمد مشمول مالیات در مورد مؤسسات بیمه ایرانی و یا نمایندگی مؤسسات بیمه خارجی که مجاز بانجام معاملات بیمه در ایران میباشند ‌با رعایت تبصره 7 این ماده عبارتست از:

1 - ذخائر فنی بیمه‌های زندگی در آخر سال مالی قبل.

2 - ذخائر فنی بیمه‌های غیر زندگی در آخر سال مالی قبل.

3 - حق بیمه دریافتی بیمه‌های زندگی در معاملات بیمه مستقیم پس از کسر برگشتی‌ها.

4 - حق بیمه بیمه‌های غیر زندگی در معاملات بیمه مستقیم پس از کسر برگشتی‌ها.

5 - حق بیمه بیمه‌های اتکائی قبولی پس از کسر برگشتی‌ها.

6 - کارمزدها و مشارکت در سود معاملات بیمه‌های اتکائی واگذاری.

7 - بهره سپرده‌های بیمه‌گر اتکائی نزد بیمه‌گر واگذارکننده.

8 - سهیم بیمه‌گران اتکائی بابت بازخرید و سرمایه و مستمریهای بیمه‌های زندگی.

9 - سهم بیمه‌گران اتکائی بابت خسارات پرداختی در بیمه‌های غیر زندگی.

10 - سایر درآمدها.

‌پس از کسر:

1 - هزینه تمبر قراردادهای بیمه.

2 - هزینه‌های پزشکی بیمه‌های زندگی.

3 - کارمزدهای پرداختی از بابت معاملات بیمه مستقیم.

4 - تخفیف در حق بیمه معاملات بیمه مستقیم.

5 - حق بیمه بیمه‌های اتکائی واگذاری.

6 - سهم صندوق تأمین خسارتهای بدنی از حق بیمه بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث.

7 - مبالغ پرداختی از بابت بازخرید و سرمایه و مستمریهای بیمه‌های زندگی.

8 - سهم مشارکت بیمه‌گذاران در منافع.

9 - خسارات پرداختی از بابت بیمه‌های غیر زندگی.

10 - کارمزدها و سهم مشارکت بیمه‌گران در سود معاملات بیمه‌های اتکائی قبولی.

11 - بهره متعلق به سپرده‌های بیمه‌های اتکائی واگذاری.

12 - ذخائر فنی بیمه‌های زندگی در آخر سال مالی مورد رسیدگی.

13 - ذخائر فنی بیمه‌های غیر زندگی در آخر سال مالی مورد رسیدگی.

14 - سایر هزینه‌ها و استهلاکات قابل قبول.

‌تبصره 1 - انواع ذخائر فنی مؤسسات بیمه (‌اندوخته‌های فنی موضوع ماده 61 قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری) برای هر یک از رشته‌های‌ بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها بموجب آئیننامه‌ای خواهد بود که از طرف بیمه مرکزی ایران تهیه و پس از موافقت وزارت دارائی بتصویب شورایعالی بیمه خواهد رسید.

‌تبصره 2 - انواع ذخائر فنی بیمه مرکزی ایران برای هر یک از رشته‌های بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها از طرف مجمع عمومی بیمه مرکزی ایران تعیین‌خواهد شد.

‌تبصره 3 - در معاملات بیمه مستقیم حق بیمه و کارمزدها و تخفیف حق بیمه و سهم مشارکت بیمه‌گذاران در منافع با رعایت ضوابط مقرر از طرف‌شورای عالی بیمه خواهد بود. کلیه اقلام مزبور باستثناء کارمزد باید در قرارداد بیمه ذکر شده باشد.

‌تبصره 4 - اقلام مربوط به معاملات بیمه‌های اتکائی در داخل کشور اعم از قبولی یا واگذاری بر اساس شرائط قراردادها و یا توافقهای مؤسسات بیمه‌ ذیربط خواهد بود.

‌تبصره 5 - اقلام مربوط به معاملات بیمه‌های اتکائی با خارج از کشور اعم از قبولی یا واگذاری در مورد مؤسسات بیمه باستثنای شرکت سهامی بیمه‌ایران بر اساس شرائط قراردادها و یا توافقهائی است که مورد تأیید بیمه مرکزی ایران باشد.

‌تبصره 6 - مؤسسات بیمه مکلفند پنجاه درصد کلیه ذخائر فنی آخر سال قبل خود را پس از کسر مانده وامها در تاریخ مذکور که بموجب شرایط ‌قراردادهای بیمه زندگی پرداخت شده است بمصرف خرید اسناد خزانه یا اوراق قرضه دولتی برسانند و گواهی تودیع آنها را در بانک مرکزی ایران بضمیمه اظهارنامه مالیاتی تسلیم نمایند. آن قسمت از بهره اوراق یا اسناد مذکور که بذخائر فنی مربوط اضافه شود جزء درآمد مشمول مالیات نخواهد ‌بود و آن قسمت از بهره که بذخائر فنی اضافه نمیشود بدرآمد مشمول مالیات اضافه خواهد شد. در صورتی که کمتر از میزان مقرر بمصرف خرید ‌اوراق قرضه و اسناد خزانه رسیده باشد بهره مابه‌التفاوت بر اساس بالاترین نرخ اوراق قرضه در سال مالی مربوط محاسبه و به درآمد مشمول مالیات‌اضافه خواهد شد.

‌تبصره 7 - در سال 1352 خسارات مربوطه به قراردادهای بیمه غیر زندگی که در سال مزبور یا سنوات قبل از آن صادر شده است از محل ذخائر فنی غیر‌زندگی آخر سال 1351 پرداخت میشود و در صورتیکه این خسارات مازاد بر ذخائر مزبور باشد. مازاد بعنوان هزینه در حساب سود و زیان سال1352 منظور خواهد شد و در صورتیکه ذخائر مزبور از خسارات مذکور در فوق بیشتر باشد مازاد بحساب مخصوصی بنام ذخیره فنی احتیاطی ‌منظور خواهد شد. استفاده از حساب مزبور جز در مواردیکه بموجب آئیننامه‌ای که با موافقت وزارت دارائی بتصویب شورای عالی بیمه میرسد ‌ممنوع است و در غیر اینصورت در سال مربوط بجمع درآمد مشمول مالیات مؤسسه اضافه خواهد شد.

‌تبصره 8 - درآمد مشمول مالیات در مورد مؤسسات بیمه خارجی که با انعقاد قرارداد و یا با توافقهائی بدون تأسیس شعبه یا نمایندگی از مؤسسات بیمه‌ایرانی یا نمایندگی مؤسسات بیمه خارجی در ایران بیمه اتکائی قبول کنند عبارتست از 12 درصد کل حق بیمه متعلق به آنها در سال مالیاتی بر اساس‌قراردادها و یا توافقهای مربوط بدون احتساب هر گونه هزینه ولی در صورتیکه مؤسسات بیمه ایرانی در کشور متبوع مؤسسه بیمه‌گر اتکائی از‌پرداخت مالیات بر معاملات اتکائی معاف باشند مؤسسه مزبور نیز از پرداخت مالیات دولت ایران معاف است. مؤسسات بیمه ایرانی یا نمایندگی ‌مؤسسات بیمه خارجی در ایران مکلفند در موقع تخصیص حق بیمه بنام بیمه‌گر اتکائی خارجی مشمول مالیات موضوع این تبصره دو درصد آن را بعنوان علی‌الحساب مالیاتی بیمه‌گر اتکائی کسر نمایند. وجوه کسر شده در هر ماه را منتهی تا دهم ماه بعد بضمیمه صورتی حاوی مشخصات بیمه‌گر‌ اتکائی و حق بیمه متعلق به حوزه مالیاتی پرداخت نمایند.

ماده 10

- عبارت زیر بعنوان تبصره 4 بماده 83 اضافه میشود:

‌تبصره 4 - در صورتیکه ترازنامه و حساب سود و زیان که در موعد مقرر تسلیم میشود بتصویب مجمع عمومی شخص حقوقی نرسیده باشد قبول‌آن برای تشخیص درآمد مشمول مالیات موکول به آنست که ظرف یکماه از تاریخ تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان، مصوبه مجمع عمومی بحوزه مالیاتی تسلیم شود.

ماده 11

- بآخر بند 3 ماده 95 عبارت «‌و همچنین هزینه پذیرائی نمایندگان مجلسین از اول شهریور ماه 1350 بر اساس تصمیم هیأت رئیسه‌ مجلسین» و در آخر بند 7 ماده مزبور عبارت «‌و لباس و یا وجوه نقدی که بابت لباس بافراد نیروهای مسلح شاهنشاهی داده میشود» اضافه میشود.

ماده 12

- عبارت زیر بعنوان تبصره 5 بماده 110 اضافه میشود:

‌تبصره 5 - در مورد موقوفاتیکه باجاره طویل‌المدت که کمتر از بیست و پنج سال نباشد واگذار و تمام مبلغ مال‌الاجاره یکجا دریافت و حداکثر ظرف مدت ‌شش ماه طبق گواهی اداره اوقاف صرف خرید مال غیر منقول دیگری بنام موقوفه شود و منافع آن بمصرف مقرر در وقفنامه برسد مال‌الاجاره مزبور‌مشمول مالیات املاک نخواهد بود و فقط موقوف‌علیهم یا موقوفه حسب مورد نسبت بمنافع حاصل از مال‌الاجاره مال غیر منقول خریداری شده طبق ‌مقررات مربوط در قانون مالیاتهای مستقیم مشمول مالیات میباشند و مقررات این تبصره شامل اجاره‌های از اول سال 1346 ببعد نیز خواهد بود و‌مهلت مقرر در فوق از تاریخ تصویب این اصلاحیه محاسبه خواهد شد.

ماده 13

- عبارت زیر بعنوان ماده 110 مکرر اضافه میشود:

«‌ماده 110 مکرر -اشخاص حقیقی یا حقوقی که ظرف پنجسال از تاریخ تصویب این اصلاحیه واحدهای ده طبقه یا بیشتر مسکونی در محدوده شهرها‌ایجاد مینمایند نسبت به درآمدیکه از فروش یا اجاره واحدهای مذکور ظرف ده سال از تاریخ اختتام بنا تحصیل میکنند از پرداخت مالیات معاف‌هستند.»

ماده 14

- اصلاحات زیر در ماده 116 بعمل میآید:

ماده 15

- در ماده 122 بعد از عبارت «‌گواهی نماید» عبارت «‌و همچنین حق بیمه پرداختی هر شخص حقیقی بمؤسسات بیمه ایرانی بابت بیمه‌ عمر تا سه هزار ریال در ماه اضافه میشود. »

ماده 16

- ماده 130 و تبصره‌های آن بشرح زیر اصلاح میشود:

‌-ماده 130 - جدول ضرائب تشخیص درآمد مشمول مالیات بترتیب زیر تنظیم و ابلاغ میگردد:

‌الف - برای تعیین ضرائب هر سال کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارت دارائی و بانک مرکزی ایران و نماینده اطاق اصناف در مورد اصناف و نماینده‌نظام پزشکی در مورد مشاغل وابسته به پزشکی و نماینده اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در مورد سایر مشاغل در وزارت دارائی تشکیل میشود ‌و با توجه بجریان معاملات و اوضاع و احوال اقتصادی ضرائب مربوط به مالیات‌های حوزه تهران را نسبت به هر یک از قرائن مذکور در ماده 128‌درباره مؤدیان مختلف بر حسب نوع مشاغل بطور تفکیک تعیین و فهرست آنرا بوزارت دارائی تسلیم مینماید. ‌تصمیمات این کمیسیون از طرف وزارت دارائی بعنوان جدول ضرائب حوزه تهران برای اجرا ابلاغ خواهد شد.

ب - جدول مذکور در بند الف از طرف وزارت دارائی به ادارات دارائی شهرستانها ارسال میگردد بمحض وصول جدول مذکور کمیسیونی مرکب از‌پیشکار دارائی در مرکز استان و رئیس دارائی در سایر شهرستانها و رئیس بانک ملی ایران و رئیس اتاق اصناف در مورد اصناف و نماینده نظام پزشکی‌در مورد مشاغل وابسته به پزشکی و رئیس اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در مورد سایر مشاغل تشکیل میشود کمیسیون مزبور جدول رسیده را‌مبنای مطالعه قرار داده و با توجه به اوضاع و احوال اقتصادی خاص حوزه مالیاتی خود در صورت اقتضاء تغییرات لازم در ارقام آن با ذکر دلیل بعمل‌ خواهد آورد. ‌نتیجه بررسی کمیسیون بمرکز گزارش شده و از طرف وزارت دارائی مورد بررسی قرار میگیرد و تا حدی که دلائل اقامه شده برای تغییرات ارقام‌ جدول قانع‌کننده بنظر برسد جدول از طرف وزارت دارائی اصلاح و بعنوان جدول ضرائب به دارائی مربوط ابلاغ خواهد شد.

‌تبصره 1 - در نقاطی که اطاق اصناف یا اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران یا نظام پزشکی تشکیل نشده است نماینده انجمن شهر حسب مورد بجای‌هر یک از رؤسای اطاقها و نظام مزبور در کمیسیون ضرائب شرکت خواهد نمود.

‌تبصره 2 - حضور نماینده وزارت دارائی و نماینده بانک برای رسمیت جلسات کمیسیون ضروری است و تصمیمات کمیسیون باکثریت آراء حاضرین‌ در جلسه رسمی مناط اعتبار است.

‌تبصره 3 - ضریب مالیاتی در مواردی که درآمد مشمول مالیات موضوع این قانون باید علی‌الرأس تشخیص شود در صورتی که بموجب این قانون یا‌طبق جدول ضرائب برای آن ضریبی تعیین نشده باشد بوسیله کمیسیون تشخیص محل تعیین خواهد شد.

‌تبصره 4 - کمیسیون میتواند نماینده اتحادیه هر رشته یا صنف را برای ادای توضیحات در جلسه کمیسیون ضرائب دعوت نماید.

ماده 17

- عبارت زیر بعنوان تبصره 4 به ماده 132 اضافه میشود:

‌تبصره 4 - مهلت تسلیم اظهارنامه تکمیلی مربوط به درآمد سالهای 1346 تا آخر سال 1351 مؤدیان مشمول ماده 131 تا پایان تیر ماه 1353 تمدید‌ میشود.

ماده 18

- در بند الف ماده 142 عبارت «‌پنجهزار ریال» بعبارت «‌پنجاه هزار ریال» اصلاح میشود.

ماده 19

- در ماده 149 بعد از عبارت «‌مدت سه ماه» عبارت «‌و در موارد اجرای بند 3 ماده 61 مدت ششماه» اضافه میشود.

ماده 20

- در ماده 170 بعد از عبارت «‌مرور زمانی مالیاتی» عبارت «‌مقرر در ماده 150» اضافه میشود.

ماده 21

- در بند الف ماده 174 عبارت «‌دو میلیون ریال» به عبارت «‌پنج میلیون ریال» اصلاح میشود.

ماده 22

- ماده 178 و تبصره آن بشرح زیر اصلاح میشود:

‌-ماده 178 - مالیات بر ارث به نسبت سهم‌الارث از ورثه گرفته میشود و نرخ آن بشرح زیر خواهد بود:

ماده 23

- عبارت زیر بآخر تبصره یک ماده 180 اضافه میشود:

«‌در تمام موارد مذکور در این تبصره مالیاتهائی که بر اساس بند الف ماده 174 وصول میشود از ارزش انتقالات قبل از فوت کسر خواهد شد».

ماده 24

- عبارت زیر به آخر تبصره 1 ماده 208 اضافه میشود:

«‌افزایش سرمایه در مورد شرکتهائی که قبلا سرمایه خود را کاهش داده‌اند تا میزانی که حق تمبر سهام آن پرداخت شده مشمول حق تمبر مجدد نخواهد ‌بود و از مطالبه حق تمبر متعلق به افزایش سرمایه که قبل از تاریخ اجرای این اصلاحیه بعمل آمده است تا میزانی که حق تمبر آن پرداخت شده‌ خودداری خواهد شد».

ماده 25

- در تبصره 5 ماده 214 عبارت «‌پرداخت مالیات» به عبارت «‌جریمه‌ای معادل بیست درصد مالیاتی که با فرض بایر بودن زمین بآن تعلق‌میگرفت» اصلاح میشود.

ماده 26

- عبارت زیر به آخر تبصره ماده 219 اضافه میشود:

«‌همچنین در مواردی که محل فعالیت عمده شرکت با مراکز امور اداری آن متفاوت است رسیدگی به پرونده مالیاتی شرکت را بحوزه مالیاتی محل‌فعالیت عمده شرکت احاله نماید».

ماده 27

- بند 3 ماده 244 بشرح زیر اصلاح میشود:

3 - «‌نماینده نظام پزشکی در مورد درآمد مربوط به امور پزشکی نماینده کانون وکلا در مورد درآمد حاصل از وکالت و مشاوره حقوقی نماینده‌سندیکاهای مهندسین مربوط در مورد امور ساختمانی و تأسیسات یا مهندسی مشاور و دفاتر فنی - نمایند اطاق اصناف در مورد اصناف - نماینده کانون‌ سردفتران در مورد صاحبان دفاتر اسناد رسمی نماینده انجمن شهر در مورد بند ت ماده 38 - نماینده اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران برای انواع‌درآمدهای دیگر و در نقاطی که مراجع مزبور تشکیل نشده است یکی از معتمدین محل که به امور مالیاتی رشته مخصوص بهر نوع فعالیت بصیر و‌مطلع باشد به انتخاب انجمن شهر و در غیاب انجمن شهر به انتخاب فرماندار».

ماده 28

- در ماده 256 بعد از عبارت «‌موضوع ماده 269» عبارت ‌«یا بموجب حکم وزیر دارائی» اضافه میشود.

ماده 29

- عنوان تبصره ماده 320 به تبصره یک اصلاح و عبارت زیر بعنوان تبصره 2 بماده مزبور اضافه میشود:

‌تبصره 2 - بوزیر دارائی اجازه داده میشود زیان دیرکرد بقایای مالیاتی قبل از سال 1346 مؤدیانی را که بدهی خود را نقداً پرداخت یا تقسیط کرده یا‌میکنند معاف کند.

ماده 30

- مقررات این اصلاحیه جز در مواردیکه مبداء دیگری برای آن تعیین شده است از اول سال 1353 لازم‌الاجراء میباشد و اصلاحات مربوط‌ به مواد 174 و 178 شامل مواردی میشود که سبب تعلق مالیات از اول سال 1353 به بعد حاصل شود.

قانون فوق مشتمل بر سی ماده پس از اظهار ملاحظات مجلس سنا در جلسه روز چهارشنبه 24ر11ر1352، در جلسه روز سه‌شنبه چهاردهم اسفند ماه ‌یکهزار و سیصد و پنجاه و دو شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی