نظر تفسیری شورای نگهبان در خصوص اصل 138 قانون اساسی

شماره 684 /ب‌ ـ هـ تاریخ 28 /9 /1372

شورای‌ محترم‌ نگهبان

پیرو نامه‌ شماره‌ 2 /هـ ب‌ مورخ‌ 28 /7 /1372 و ضمن‌ ارسال‌ تصویرهایی‌ از دو فقره‌ تصویب ‌نامه ‌های‌ شماره‌ 21115 /ت‌ 211 هـ مورخ‌ 8 /7 /1372 و شماره‌ 42518 /ت‌ 244 هـ مورخ‌ 18 /8 /1372 به‌ طوری‌ که‌ ملاحظه‌ می ‌فرمائید هیأت‌ وزیران‌ با اصلاح‌ تبصره‌ (1) تصویب ‌نامه‌ قبلی‌ خود به‌ گونه‌ ای‌ اتخاذ تصمیم‌ نموده‌ اند که‌ اگر فی ‌المثل‌ ده‌ یا نه‌ نفر از وزرا عضو شورا یا کمیسیون‌ در یکی‌ از جلسات‌ شرکت‌ داشتند و پنج‌ یا چهار نفر از اعضای‌ غیر وزیر شورا یا کمیسیون‌ مزبور نیز در جلسه‌ شرکت‌ داشته‌ باشند بالنتیجه‌ در فرض‌ آنکه‌ شش‌ یا پنج‌ نفر از وزرا با امری‌ موافقت‌ نداشته‌ باشند لکن‌ پنج‌ یا چهار نفر اعضای‌ غیر وزیر در معیت‌ چهار نفر از وزرا با امر مزبور موافقت‌ داشته‌ باشند چنین‌ مصوبه ‌ای‌ مستنداً به‌ تصویب ‌نامه‌ شماره‌ 42518 /ت‌ 244 هـ مورخ 18 /8 /1372 اعتبار و قوت‌ اجرایی ‌خواهد داشت‌ در حالی‌ که‌ با عنایت‌ به‌ حضور ده‌ یا نه‌ نفر از وزرا بر حسب‌ مورد موافقت‌ شش‌ نفر یا پنج‌ نفر آنان‌ ضرورت‌ دارد علیهذا چون‌ به‌ نظر می ‌رسد تبصره‌ یک اصلاحی‌ با منظور اصل یکصد و سی‌ و هشتم‌ قانون اساسی‌ که‌ لزوم‌ اکثریت‌ آرای‌ وزرای‌ عضو هر یک‌ از کمیسیونهای‌ متشکله‌ با امر مطروحه‌ در کمیسیون‌ می ‌باشد در تضاد و بالنتیجه‌ مغایر با قانون اساسی‌ است‌ لذا مراتب‌ جهت‌ نوعی‌ چاره‌ جوئی‌ از طرف‌ آن‌ شورای‌ محترم‌ اعلام‌ گردید دستور فرمائید از نتیجه‌ تصمیم‌ متخذه‌ اینجانب‌ را مطلع‌ سازند.

علی‌اکبر ناطق‌ نوری - رئیس‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی

شماره‌ 5686 تاریخ 16 /10 /1372

ریاست‌ محترم‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی

نامه‌ شماره‌ 684 /ب‌. هـ مورخ‌ 28 /9 /1372 در جلسه‌ مورخ‌ 1 /10 /1372 شورای‌ نگهبان‌ مطرح‌ شد و نظر شورا بدین‌ شرح‌ اعلام‌ می‌ گردد:

«مستفاد از مصوبه‌ هیأت‌ دولت‌ این‌ است‌ که‌ غیر وزرا حق‌ رأی‌ ندارند و لذا محذور مذکور در نامه‌ فوق پیش‌ نمی ‌آید لکن‌ از این‌ لحاظ‌ که‌ غیر وزرا را نیز عضو کمیسیون‌ مذکور دانسته‌ است‌ خلاف‌ اصل‌ 138 قانون‌ اساسی‌ است‌.»

دبیر شورای‌ نگهبان - احمد جنتی