نظر تفسیری شورای نگهبان در خصوص اصل 138 قانون اساسی با موضوع امکان وضع آیین نامه قانونی توسط رییس قوه قضاییه برای دستگاه های اجرایی خارج از این قوه

109029 – 29 /5 /1390

حضرت آیت الله جنتی (دام ظله العالی)

دبیر محترم شورای نگهبان

سلام علیکم

با احترام بازگشت به نامه شماره 43046 /30 /90 مورخ 5 /5 /90 قائم مقام محترم دبیر آن شورا و پیرو نامه شماره 8029 – 90 /م مورخ 18 /3 /1390 معاونت حقوقی ریاست جمهوری و 4330 /90 /م مورخ 3 /5 /1390 اینجانب در خصوص استعلام از اصل (138) قانون اساسی مبنی بر اینکه:

اولاً - با توجه به اینکه طبق این اصل، تنظیم آیین ‌نامه‌ های اجرایی توسط هیأت ‌وزیران یا هر یک از وزیران و یا کمیسیون وزراء صورت می ‌پذیرد (و همچنین با عنایت به اصل 57 و اصول 156، 157 و 158 قانون اساسی) آیا آیین ‌نامه‌ های مصوب رییس قوه قضاییه می ‌تواند متضمن تکلیفی برای دستگاه‌ های اجرایی از جمله اوامر، نواهی در امور اجرایی یا نحوه توزیع وظایف اجرایی و اعتبارات مصوب دستگاهی باشد؟

ثانیاً ـ در مواردی که به موجب قانون عادی تصویب آیین‌ نامه اجرایی به مرجعی غیر از هیأت ‌وزیران سپرده شده است آیا دولت می ‌تواند به استناد اصل 138 قانون اساسی در همان موضوع و به منظور هماهنگی دستگاه ‌های اجرایی در انجام وظایف اداری و یا تأمین اجرای همان قانون آیین ‌نامه یا تصویب نامه وضع نماید؟ خواهشمند است ترتیبی اتخاذ فرمایید که موضوع در جلسه شورای محترم نگهبان مطرح گردیده و نظریه تفسیری آن شورای محترم در خصوص اصل یکصد و سی و هشتم اعلام گردد.

محمود احمدی ‌نژاد

شماره 43458 /30 /90 – 2 /6 /1390

جناب آقای دکتر محمود احمدی ‌نژاد

رییس محترم جمهوری اسلامی ایران

عطف به نامه شماره 109029 مورخ 29 /5 /1390، مبنی بر اظهارنظر تفسیری در خصوص اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی، موضوع در شورای نگهبان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نظر شورا به شرح زیر اعلام می ‌گردد:

«بدیهی است رییس قوه‌ قضاییه نمی ‌تواند برای دستگاه‌ های خارج از این قوه آیین ‌نامه وضع نماید، اما می ‌تواند در حدود اختیارات مذکور در قانون ‌اساسی، آیین ‌نامه تصویب کند، دراین‌ صورت آیین‌ نامه مصوب ایشان برای همه دستگاه‌ ها لازم‌ الاتباع است.»

قائم مقام دبیر شورای نگهبان – محمدرضا علیزاده