ماده سوم

‌الف

- مؤسسه مجاز است:

1- تحقیق درباره انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن را برای مقاصد غیر نظامی در سراسر جهان تشویق و مساعدت نماید و در صورتیکه از‌مؤسسه تقاضا شده باشد جهت تأمین انجام خدمات یا تهیه مواد و وسائل و تأسیسات برای یک عضو مؤسسه از طرف عضو دیگر بعنوان واسطه‌عمل کند و نیز جهت تحقیق در انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن در مقاصد غیر نظامی هم عمل یا خدمت مفیدی را انجام دهد.

2- بمنظور تأمین وسائل تحقیق درباره انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن در مقاصد غیر نظامی و از جمله تولید نیروی برق با توجه لازم به ‌احتیاجات نواحی عقب مانده جهان طبق این اساسنامه مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیسات ضروری را تدارک و تحویل نماید.

3- مبادله اطلاعات علمی و فنی را جهت استفاده از انرژی اتمی در مقاصد غیر نظامی تسهیل کند.

4- مبادله و تعلیم دانشمندان و کارشناسان را در زمینه استفاده غیر نظامی از انرژی اتمی تشویق نمایند.

5- جهت حصول اطمینان بر اینکه مواد شکافت‌ پذیر (1) مخصوص و سایر مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیسات و‌اطلاعاتی که بوسیله موسسه یا طبق تقاضای آن و یا تحت سرپرستی و نظارت آن تدارک شده در پیشرفت هیچ منظور نظامی مورد استفاده قرار نگیرد ‌تدابیر احتیاطی اتخاذ و اجرا کند و این تدبیر احتیاطی را طبق تقاضای اصحاب این اساس نامه بر قراردادهای دو یا چند جانبه مشمول دهد و یا بنا بر‌تقاضای یک دولت هر گونه فعالیت آن دولت را در زمینه انرژی اتمی مشمول این تدابیر احتیاطی سازد.

6- برای حفظ سلامتی و تقلیل مخاطرات جانی و مالی و (‌از جمله درباره شرایط کار) با مشورت و عنداللزوم با همکاری مقامات صالح سازمان ملل‌ متحد و موسسات تخصصی مربوطه آن مقرراتی اساسی (‌استاندار) وضع و یا اقتباس نماید و جهت اجرای این مقررات اساسی چه در مورد عملیات‌خود موسسه و چه مورد عملیات مربوط باستعمال مواد و استفاده از خدمات و تجهیزات و تأسیسات و اطلاعاتی که بنابر تقاضای مؤسسه یا تحت‌ نظارت و سرپرستی آن بعمل میآید تدابیر لازم اتخاذ کند و نیز ترتیب مقتضی بدهد که بر حسب تقاضای اصحاب و این اساسنامه و مقررات اساسی‌مزبور در مورد عملیات مربوط بقراردادهای دو یا چند جانبه و همچنین در صورت تقاضای یک دولت در مورد کلیه عملیات آن دولت در زمینة انرژی‌اتمی به موقع اجراء درآید.

7- هر گاه در یک منطقه بخصوص وسائل و تأسیسات و تجهیزات موجوده غیر کافی و یا استفاده از آن فقط تحت شرایطی میسر باشد که‌رضایت‌ بخش شناخته نشود هر نوع وسائل و تأسیسات و تجهیزاتی که جهت انجام اقدامات مجاز مؤسسه مفید باشد تهیه و یا ایجاد کند.

- مؤسسه ضمن انجام وظائف خود:

1- در فعالیتهای خود بقسمی عمل خواهد کرد که با هدفها و اصول سازمان ملل متحد بمنظور پیشرفت صلح و تعاون بین‌المللی و یا سیاست متخذه‌از طرف ملل متحد بمنظور تحقق یک خلع سلاح تضمین شده در سراسر جهان و با سایر قراردادهای بین‌المللی که بمنظور اجرای چنین سیاستهائی ‌بوجود آمده است منطبق باشد.

2- برای حصول اطمینان از اینکه مواد شکاف‌ پذیر مخصوصی که مؤسسه دریافت میدارد جز در مقاصد غیر نطامی[نظامی] بمصرف نخواهد رسید بر‌استعمال مواد مزبور نظارت برقرار خواهد ساخت.

3- منابع و ذخایر خود را در سراسر جهان بقسمی توزیع خواهد کرد که استعمال مؤثر و تا حداکثر استفاده عموم از مصرف آن در جمیع مناطق جهان‌ با توجه باحتیاجات مخصوص نواحی عقب‌افتاده جهان تأمین گردد.

4- گزارشهای سالیانه‌ای از فعالیت های خود بمجمع عمومی سازمان ملل و عندالاقتضا بشورای امنیت تسلیم خواهد کرد و هر گاه در حدود فعالیت های‌ مؤسسه مسائلی پیش آید که در صلاحیت شورای امنیت باشد موسسه شورای مزبور را که مسئولیت اصلی صلح و امنیت جهان را بعهده دارد از آن‌مستحضر خواهد ساخت و همچنین مؤسسه میتواند اقداماتی را که طبق این اساسنامه بدان مجاز میباشد و از جمله اقداماتی که در بند 3 از ماده 12‌پیش‌بینی شده بعمل آورد.

5- گزارشهائی را بشورای اقتصادی و اجتماعی و سایر مقامات ملل متحد در خصوص مسائلی که در صلاحیت آنها است تسلیم مینماید

- کمکی را که مؤسسه ضمن انجام وظائف خود باعضاء خود میکند مقید بهیچ شرط سیاسی و اقتصادی و نظامی یا هر شرط دیگری که مغایر با‌مقررات این اساسنامه باشد نخواهد نمود

- بشرط رعایت این اساسنامه و مقررات قراردادهائی که بین یک دولت یا دسته‌ای از دولتها طبق مقررات این اساسنامه یا موسسه منعقد شده باشد ‌موسسه فعالیت های خود را با توجه بحق حاکمیت دولتها بعمل خواهد آورد.