قانون مربوط باساسنامه مؤسسه بین‌المللی انرژی اتمی

‌الف

- مؤسسه مجاز است:

1- تحقیق درباره انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن را برای مقاصد غیر نظامی در سراسر جهان تشویق و مساعدت نماید و در صورتیکه از‌مؤسسه تقاضا شده باشد جهت تأمین انجام خدمات یا تهیه مواد و وسائل و تأسیسات برای یک عضو مؤسسه از طرف عضو دیگر بعنوان واسطه‌عمل کند و نیز جهت تحقیق در انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن در مقاصد غیر نظامی هم عمل یا خدمت مفیدی را انجام دهد.

2- بمنظور تأمین وسائل تحقیق درباره انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن در مقاصد غیر نظامی و از جمله تولید نیروی برق با توجه لازم به ‌احتیاجات نواحی عقب مانده جهان طبق این اساسنامه مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیسات ضروری را تدارک و تحویل نماید.

3- مبادله اطلاعات علمی و فنی را جهت استفاده از انرژی اتمی در مقاصد غیر نظامی تسهیل کند.

4- مبادله و تعلیم دانشمندان و کارشناسان را در زمینه استفاده غیر نظامی از انرژی اتمی تشویق نمایند.

5- جهت حصول اطمینان بر اینکه مواد شکافت‌ پذیر (1) مخصوص و سایر مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیسات و‌اطلاعاتی که بوسیله موسسه یا طبق تقاضای آن و یا تحت سرپرستی و نظارت آن تدارک شده در پیشرفت هیچ منظور نظامی مورد استفاده قرار نگیرد ‌تدابیر احتیاطی اتخاذ و اجرا کند و این تدبیر احتیاطی را طبق تقاضای اصحاب این اساس نامه بر قراردادهای دو یا چند جانبه مشمول دهد و یا بنا بر‌تقاضای یک دولت هر گونه فعالیت آن دولت را در زمینه انرژی اتمی مشمول این تدابیر احتیاطی سازد.

6- برای حفظ سلامتی و تقلیل مخاطرات جانی و مالی و (‌از جمله درباره شرایط کار) با مشورت و عنداللزوم با همکاری مقامات صالح سازمان ملل‌ متحد و موسسات تخصصی مربوطه آن مقرراتی اساسی (‌استاندار) وضع و یا اقتباس نماید و جهت اجرای این مقررات اساسی چه در مورد عملیات‌خود موسسه و چه مورد عملیات مربوط باستعمال مواد و استفاده از خدمات و تجهیزات و تأسیسات و اطلاعاتی که بنابر تقاضای مؤسسه یا تحت‌ نظارت و سرپرستی آن بعمل میآید تدابیر لازم اتخاذ کند و نیز ترتیب مقتضی بدهد که بر حسب تقاضای اصحاب و این اساسنامه و مقررات اساسی‌مزبور در مورد عملیات مربوط بقراردادهای دو یا چند جانبه و همچنین در صورت تقاضای یک دولت در مورد کلیه عملیات آن دولت در زمینة انرژی‌اتمی به موقع اجراء درآید.

7- هر گاه در یک منطقه بخصوص وسائل و تأسیسات و تجهیزات موجوده غیر کافی و یا استفاده از آن فقط تحت شرایطی میسر باشد که‌رضایت‌ بخش شناخته نشود هر نوع وسائل و تأسیسات و تجهیزاتی که جهت انجام اقدامات مجاز مؤسسه مفید باشد تهیه و یا ایجاد کند.

- مؤسسه ضمن انجام وظائف خود:

1- در فعالیتهای خود بقسمی عمل خواهد کرد که با هدفها و اصول سازمان ملل متحد بمنظور پیشرفت صلح و تعاون بین‌المللی و یا سیاست متخذه‌از طرف ملل متحد بمنظور تحقق یک خلع سلاح تضمین شده در سراسر جهان و با سایر قراردادهای بین‌المللی که بمنظور اجرای چنین سیاستهائی ‌بوجود آمده است منطبق باشد.

2- برای حصول اطمینان از اینکه مواد شکاف‌ پذیر مخصوصی که مؤسسه دریافت میدارد جز در مقاصد غیر نطامی[نظامی] بمصرف نخواهد رسید بر‌استعمال مواد مزبور نظارت برقرار خواهد ساخت.

3- منابع و ذخایر خود را در سراسر جهان بقسمی توزیع خواهد کرد که استعمال مؤثر و تا حداکثر استفاده عموم از مصرف آن در جمیع مناطق جهان‌ با توجه باحتیاجات مخصوص نواحی عقب‌افتاده جهان تأمین گردد.

4- گزارشهای سالیانه‌ای از فعالیت های خود بمجمع عمومی سازمان ملل و عندالاقتضا بشورای امنیت تسلیم خواهد کرد و هر گاه در حدود فعالیت های‌ مؤسسه مسائلی پیش آید که در صلاحیت شورای امنیت باشد موسسه شورای مزبور را که مسئولیت اصلی صلح و امنیت جهان را بعهده دارد از آن‌مستحضر خواهد ساخت و همچنین مؤسسه میتواند اقداماتی را که طبق این اساسنامه بدان مجاز میباشد و از جمله اقداماتی که در بند 3 از ماده 12‌پیش‌بینی شده بعمل آورد.

5- گزارشهائی را بشورای اقتصادی و اجتماعی و سایر مقامات ملل متحد در خصوص مسائلی که در صلاحیت آنها است تسلیم مینماید

- کمکی را که مؤسسه ضمن انجام وظائف خود باعضاء خود میکند مقید بهیچ شرط سیاسی و اقتصادی و نظامی یا هر شرط دیگری که مغایر با‌مقررات این اساسنامه باشد نخواهد نمود

- بشرط رعایت این اساسنامه و مقررات قراردادهائی که بین یک دولت یا دسته‌ای از دولتها طبق مقررات این اساسنامه یا موسسه منعقد شده باشد ‌موسسه فعالیت های خود را با توجه بحق حاکمیت دولتها بعمل خواهد آورد.

‌الف

- یک کنفرانس عمومی مرکب از نمایندگان کلیه اعضاء مؤسسه یا بصورت عادی سالیانه و یا بر حسب دعوت مدیر کل که طبق تقاضای هیئت ‌مدیره یا اکثریت اعضاء بعمل خواهد آمد بصورت فوق‌العاده انعقاد خواهد یافت محل اجلاس این کنفرانس مقر دائمی مؤسسه خواهد بود مگر اینکه کنفرانس عمومی تصمیم دیگری اتخاذ کند

- هر یک از اعضاء درین کنفرانس ها یکنفر نماینده خواهد داشت که میتواند از اعضاء علی‌البدل و مشاورینی همراه خود داشته باشد هزینه ‌حضور هر نمایندگی بوسیله عضو ذینفع تأدیه خواهد شد

- کنفرانس عمومی در آغاز هر دوره اجلاسیه یکنفر رئیس و متصدیان دیگری را که لازم باشد انتخاب خواهد کرد و این منتخبین در طول دوره‌ اجلاسیه انجام وظیفه خواهند نمود کنفرانس عمومی با رعایت مقررات این اساسنامه نظامنامه داخلی خود را وضع مینماید. هر عضو دارای یک رأی‌خواهد بود. تصمیمات مربوط بمسائلی که در بند ح از ماده 14 و قسمت یک بند پ از ماده 18 و بند ب از ماده 19 پیش‌بینی شده باکثریت دو ثلث ‌اعضاء حاضر و رأی‌ دهنده اتخاذ خواهد شد تصمیمات مربوط بمسائل دیگر از جمله اینکه کدام مسائل یا کدام دسته از مسائل جدید باید باکثریت‌ دو ثلث آراء حل شود منوط باکثریت آراء اعضاء حاضر و رأی دهنده خواهد بود حد نصاب با اکثریت اعضاء حاصل میگردد

- کنفرانس عمومی میتواند کلیه مسائل و اموری را که در حدود این اساسنامه بوده و یا باختیارات و عملیات یکی از مقامات پیش‌بینی شده در این‌اساسنامه ارتباط داشته باشد مورد بحث قرار دهد و باعضاء مؤسسه و هیئت مدیره و یا بهر دو در باب مسائل و امور مزبور توصیه‌هائی بنماید

- کنفرانس عمومی

1- اعضاء هیئت مدیره را طبق ماده 6 انتخاب میکند

2- پذیرش اعضاء جدید را طبق ماده 4 تصویب مینماید

3- امتیازات و حقوق هر عضو را طبق ماده 19 معلق میسازد

4- گزارش سالیانه هیئت مدیره را مورد مداقه قرار میدهد

5- طبق ماده 14 بودجه مؤسسه را بنا بتوصیه هیئت مدیره تصویب مینماید و یا این که بودجه مزبور را کلاً یا جزئاً بضمیمه توصیه‌های خود بهیئت مدیره اعاده میدهد که از نو بکنفرانس تقدیم کنند

6- گزارش هائی که باید بسازمان ملل متحد تسلیم شود بطوری که در قرارداد مربوط بمناسبات مؤسسه با سازمان ملل پیش‌بینی شده باستثنای ‌گزارشهای مذکوره در بند ب از ماده 12 را تصویب میکند و یا آنرا بضمیمه توصیه‌های خود بهیئت مدیره عودت میدهد

7- هر قراردادی را که بین مؤسسه و سازمان ملل یا موسسات دیگر بسته می‌شود بطوریکه در ماده 16 پیش‌بینی شده تصویب میکنند یا آنرا بضمیمه توصیه‌های خود بهیئت مدیره اعاده میدهند و هیئت مدیره آنرا مجدداً بکنفرانس عمومی تقدیم مینماید

8- قواعد و حدودی را که هیئت مدیره میتواند در حیطه آن طبق بند ج از ماده 14 مبادرت باستقراض نماید و نیز شرایط قبول وجوهی که داوطلبانه ‌بمؤسسه تقدیم میشود و همچنین طبق بند ج از ماده 14 طریق مصرف وجوه عمومی مذکور در آن بند را تصویب میکند

9- اصلاحات در این اساس نامه را طبق بند پ از ماده 18 تصویب میکند.

10- انتصاب مدیر کل را طبق بند الف از ماده 7 تصویب مینماید

- کنفرانس عمومی صلاحیت دارد

1- درباره هر مطلبی که هیئت مدیره بخصوص برای کسب تکلیف بکنفرانس عمومی احاله میکند اخذ تصمیم نماید

2- موضوعاتی را برای بررسی بهیئت مدیره ارجاع و یا از هیئت مزبور تسلیم گزارشهائی را درباره هر موضوعی که به عملیات موسسه مربوط باشد ‌درخواست کند.

اول (اصلاحی 28ˏ01ˏ1367)

- هیئت مدیره‌ای که بعلت انقضای دوره باید کنار رود برای عضویت در هیئت مدبره 10 نفر از اعضاء را که در تکنولوژی انرژی اتمی منجمله تولید‌ مواد خام از سایرین مجرب‌تر باشند تعیین میکند. بعلاوه هر یک از مناطقی که ذیلا ذکر میشود برای عضویت در هیئت مدیره عضوی را که در‌تکنولوژی انرژی اتمی و منجمله تولید مواد خام مجرب‌تر باشد.

بشرط آنکه منطقه مزبور نماینده‌ای در میان 10 عضو مذکور در فوق نداشته باشد معین مینماید.

1 - آمریکای شمالی.

2 - آمریکای لاتین.

3 - اروپای غربی.

4 - اروپای شرقی.

5 - آفریقا.

6 - خاورمیانه و آسیای جنوبی.

7 - آسیای جنوب شرقی و اقیانوس آرام.

8 - خاور دور.

‌دوم - کنفرانس عمومی برای عضویت در هیئت مدیره اعضای زیر را انتخاب مینماید:

‌الف - بیست عضو با رعایت اینکه مناطق مصرحه در قسمت (‌الف - 1) این ماده باید در شورا بطور منصفانه نمایندگی داشته باشد بقدری که هیئت‌مدیره همواره دارای پنج نماینده از منطقه آمریکای لاتین و چهار نماینده از منطقه اروپای غربی و سه نماینده از منطقه اروپای شرقی و چهار نماینده از‌منطقه آفریقا و دو نماینده از منطقه خاورمیانه و آسیای جنوبی و یک نماینده از منطقه آسیای جنوب شرقی و اقیانوس آرام و یک نماینده از منطقه خاور‌دور باشد. هیچیک از اعضای این گروه نمیتواند بعد از انقضای دوره خدمت بنمایندگی در همان گروه انتخاب شود.

ب - یک عضو دیگر از میان اعضاء مناطق ریر:

‌خاورمیانه و آسیای جنوبی.

‌آسیای جنوب شرقی.

‌اقیانوس آرام و خاور دور.

ج - یک عضو دیگر از میان اعضاء مناطق زیر:

‌آفریقا

‌خاورمیانه و آسیای جنوب شرقی.

‌آسیای جنوبی و اقیانوس آرام.

- انتخابات مصرحه در قسمت (‌الف - 1) این ماده منتهی شصت روز قبل از هر اجلاس کنفرانس عمومی عادی سالانه بعمل خواهد آمد – انتخابات ‌پیش‌بینی شده در قسمت (‌الف - 2) این ماده طی دوره‌های اجلاسیه کنفرانس عمومی عادی صورت خواهد گرفت.

- اعضائی که طبق مقررات قسمت های الف - 1 و الف - 2 این ماده در هیئت مدیره عضویت یافته‌اند از پایان اجلاس هر کنفرانس عمومی عادی ‌سالیانه بعد از تعیین آنها تا پایان اجلاس کنفرانس عمومی عادی سالیانه آینده متصدی این سمت خواهند بود - اما در انتخاب نخستین هیئت مدیره پنج‌عضو برای مدت یک سال انتخاب خواهند شد.

- هر یک از اعضاء هیئت مدیره دارای یک رأی میباشد تصمیمات مربوط بمیزان بودجه موسسه طبق مقررات مندرجه در بند ح از ماده 14 باکثریت دو ثلث اعضاء حاضر و رای دهنده اتخاذ میگردد. تصمیمات مربوط بمسائل دیگر و منجمله اینکه کدام مسائل جدید و یا کدام نوع از مسائل‌ جدید باید باکثریت و ثلث آراء حل گردد باکثریت آراء اعضاء حاضر و رأی دهنده اتخاذ خواهد شد - حد نصاب با اکثریت اعضاء حاصل میشود.

- هیئت مدیره مجاز است طبق این اساسنامه و با توجه بمسئولیتهای خود در قبال کنفرانس عمومی که در این اساسنامه پیش‌بینی شده است‌ وظائف موسسه را انجام دهد.

- هیئت مدیره در مواقعی که خود تصمیم میگیرد تشکیل جلسه خواهد داد این اجلاسات در مقر دائمی موسسه خواهد بود مگر اینکه از طرف ‌هیئت تصمیم دیگری اتخاذ گردد.

- هیئت مدیره از میان اعضاء خود رئیس و متصدیان دیگر را انتخاب خواهند کرد و با توجه بمقررات این اساسنامه آئین‌نامه داخلی خود را وضع‌ مینماید.

- هیئت مدیره می‌تواند کمیته‌هائی را که مقتضی بداند تشکیل دهد. ‌هیئت مدیره می‌تواند در روابط خود با سایر سازمانها اشخاصی را به نمایندگی خود معین کند.

- هیئت مدیره هر سال گزارشی در خصوص امور موسسه و کلیه طرحهائی که از طرف موسسه تصویب شده برای تقدیم بکنفرانس عمومی تهیه‌ می‌نماید همچنین هیئت مدیره گزارشهائی را که موسسه موظف است و یا ممکن است موظف گردد که بسازمان ملل یا هر سازمان دیگری که کار آن‌مربوط بکار موسسه باشد تسلیم نماید برای تقدیم بکنفرانس عمومی تهیه خواهد نمود. اینگونه گزارشها و نیز گزارش سالیانه لااقل یکماه قبل از‌اجلاس کنفرانس عمومی عادی باعضاء تسلیم خواهد شد.

‌الف

- اعضاء میتوانند هر مقدار مواد شکافت ‌پذیر مخصوص را که مقتضی بدانند و تحت شرایطی که با موسسه مورد توافق قرار گرفته باشد در اختیار‌موسسه بگذارند موادی که تحت اختیار موسسه گذاشته میشود ممکن است بنا بصوابدید عضوی که آنرا تدارک می‌کند بوسیله همان عضو و یا با‌موافقت موسسه در انبارهای موسسه نگاهداری شود.

- اعضاء همچنین میتوانند مواد اولیه‌ای را که در ماده 20 تعریف شده و نیز مواد دیگری را در اختیار موسسه بگذارند میزان اینگونه مواد را که‌ مؤسسه طبق موافقتهای مقرر در ماده 13 قبول خواهد کرد هیئت مدیره تعیین خواهد نمود.

- هر عضوی میزان و صورت و ترکیب مواد شکافت‌پذیر مخصوص و مواد اولیه و سایر موادی را که حاضر است با متابعت از قوانین خود بلافاصله‌ یا در طی مدت مقرره از طرف هیئت مدیره در اختیار مؤسسه بگذارد باستحضار مؤسسه خواهد رسانید.

- هر عضوی بنا بتقاضای مؤسسه از موادی که در اختیار آن گذاشته است هر مقداری را که مؤسسه تعیین کند بلافاصله بعضو دیگر یا دسته از‌اعضاء تحویل خواهد داد و نیز هر مقدار از مواد مزبور را که واقعاً برای عملیات و تحقیقات علمی در تأسیسات مؤسسه ضروری باشد بلافاصله بخود ‌مؤسسه تحویل خواهد نمود.

- میزان و صورت و ترکیب موادی که بوسیله هر عضو در اختیار مؤسسه گذاشته شده میتواند در هر موقع با موافقت هیئت مدیره تغییر یابد.

- اطلاع بدوی طبق بند پ این ماده باید طی سه ماه پس از تاریخ اعتبار یافتن این اساسنامه برای عضو ذینفع داده شود - هر گاه هیئت مدیره تصمیم‌ مغایری اتخاذ نکرده باشد موادی که بدواً عرضه شده مربوط بیک دوره یکساله خواهد بود که متعاقب سالی است که این اساسنامه درباره عضو ذینفع ‌اعتبار میآید و همچنین هر گاه از طرف هیئت مدیره اقدام مغایری بعمل نیامده باشد اطلاعات بعدی که نباید دیرتر از اولین روز ماه نوامبر هر سال‌ تسلیم شود مربوط بیک دوره یکساله متعاقب تسلیم اطلاع خواهد بود.

- از بابت موادی که یک عضو حاضر است در اختیار مؤسسه بگذارد مؤسسه محل و طریقه تحویل و بر حسب اقتضاء صورت و ترکیب موادی که‌ تحویل آن را از عضو مزبور تقاضا نموده تعیین خواهد کرد - مؤسسه همچنین مقدار مواد تحویل شده را ممیزی و میزان آن را متناوباً باطلاع اعضاء‌ خواهد رسانید.

- مؤسسه مسئول انبار کردن و حفاظت موادی است که در تصرف دارد و باید اطمینان حاصل کند که مواد مزبور اولا از تغییرات جوی ثانیا از نقل و ‌انتقال و یا مصارف غیر مجاز ثالثاً از لطمه و انهدام منجمله خرابکاری رابعاً از تصرف قاهرانه مصون خواهد بود. مؤسسه در مورد انبار کردن مواد‌شکافت ‌پذیر مخصوص باید مراقبت نماید که مواد مزبور از نظر جغرافیائی بقسمی توزیع گردد که مقادیر زیادی از آن در یک کشور یا در یک منطقه‌ جهان تمرکز نیابد.

- مؤسسه در سریعترین مدتی که عملا میسر باشد از اقلام ذیل آنچه را که لازم بداند ایجاد و وضع خواهد کرد.

1- مراکز و تجهیزات و تأسیسات برای تحویل و انبار کردن و توزیع مواد.

2- وسائل مادی حفاظت

3- مقررات کافی برای بهداشت یا جلوگیری از مخاطرات

4- آزمایشگاههای ممیزی برای تجزیه و بازرسی مواد دریافت شده

5- منازل و اماکن اداری جهت کارمندانی که وجودشان برای انجام امور مذکور در فوق لازم است.

6- موادیکه طبق مفاد این ماده تحویل شده است به تشخیص هیئت مدیره و بنابر مقررات این اساسنامه مورد استفاده قرار خواهد گرفت. هیچیک از‌اعضاء حق ندارد بخواهد موادی را که در اختیار مؤسسه میگذارد علیحده نگاهداری شود و یا طرح بخصوصی را جهت مواد مزبور معین نماید.

الف

- هر عضوی یا دسته‌ای از اعضاء موسسه که مایل باجرای طرحی مربوط بتحقیق درباره انرژی اتمی یا توسعه آن یا استفاده عملی از آن جهت مقاصد‌ غیر نظامی باشد میتواند کمک مؤسسة را در تأمین مواد شکافت‌پذیر مخصوص و خدمات و تجهیزات و وسائل و تأسیسات لازم برای این مقصود ‌تقاضا کند. هر تقاضائی از این قبیل باید با توضیح مقصود و حدود طرح توام باشد و اینگونه تقاضاها از طرف هیئت مدیره بررسی خواهد شد.

- موسسه همچنین میتواند بنا بتقاضای یک عضو و یا دسته‌ای از اعضاء در انعقاد قراردادهائی جهت تأمین اعتبارات مالی از طرف منابع خارجی ‌برای اجرای چنین طرحهائی مساعدت نماید و ضمن انجام چنین مساعدتی هیچگونه تضمین یا قبول مسئولیت مالی درباره آن طرح از موسسه تقاضا ‌نخواهد شد.

- موسسه میتواند تدارک تمام مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیسات لازم برای هر طرح را بتوسط یک یا چند عضو خود ترتیب بدهد و یا‌ تدارک آنرا بنا بر تمام عضو یا اعضائی که تقاضا کرده‌اند کلاً یا جزء بعهده بگیرد.

- موسسه میتواند برای بررسی هر تقاضائی شخص یا اشخاص ذیصلاحیتی را بقلمرو آن عضو و یا آن دسته از اعضاء که تقاضا کرده‌اند برای ‌مطالعه طرح منظور اعزام دارد و در انجام این امر موسسه با موافقت آن عضو یا آن دسته از اعضاء که تقاضا کرده‌اند میتواند افرادی از کارمندان خود یا از‌اتباع ذیصلاحیت هر یک از اعضاء خود را مورد استفاده قرار دهد.

- هیئت مدیره قبل از تصویب هر طرحی بنابر مقررات این ماده بمراتب ذیل توجه لازم خواهد کرد.

1- فایده طرح و از جمله قابل اجرا بودن آن از نظر علمی و فنی

2- کفایت نقشه‌ها و اعتبارات و کادر فنی باندازه‌ای که اجرای طرح را بصورت ثمربخشی تامین سازد.

3- پیش‌بینی مقررات اساسی بهداشت و جلوگیری از مخاطرات بقسمی که برای تماس با مواد و نقل و انتقال و انبار کردن آن و عمل و تأسیسات کافی‌ باشد.

4- عدم توانائی آن عضو یا آن دسته از اعضاء تقاضاکننده جهت تأمین اعتبارات و مواد و تأسیسات و تجهیزات و خدمات لازم

5- توزیع عادلانه مواد و منابع دیگری که در اختیار موسسه می‌باشد.

6- احتیاجات مخصوص مناطق عقب مانده جهان

7- مسائل مربوطه دیگر

- پس از تصویب هر طرحی موسسه یا عضو یا دسته‌ای از اعضاء آن طرح را تسلیم کرده است قراردادی منعقد خواهد ساخت و در این قرارداد:

1- میزان هر ماه شکافت‌ پذیر مخصوص و مواد دیگری که لازم است برای طرح تخصیص یابد پیش‌ بینی خواهد شد

2- انتقال مواد شکافت ‌پذیر مخصوص از محل حفاظت آن حین تنظیم قرارداد (‌اعم از اینکه تحت حفاظت موسسه یا عضوی باشد که آنرا جهت‌استفاده در طرح های مؤسسه تدارک کرده) بعضو یا دسته‌ای از اعضاء که طرح را تسلم نموده‌اند تحت کیفیاتی که حمل و نقل بدون مخاطره و مقررات‌عملی بهداشتی و صحی را تامین نموده باشد پیش‌بینی خواهد شد

3- شرائط و کیفیات و از جمله قیمتی که طبق آن باید مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیساتی از طرف خود مؤسسه فراهم گردد معین خواهد شد و در‌صورتیکه اینگونه مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیسات باید توسط یکی از اعضاء تهیه شود شرائط و کیفیات آن بقسمی که بین آن عضو یا آن دسته‌از اعضاء تهیه‌کننده طرح و عضو تدارک‌ کننده مقرر شد معین خواهد گشت

4- ضمناً از عضو یا آن دسته از اعضاء که طرح را تسلیم کرده است تعهد گرفته خواهد شد که اولا از کمک پیش‌بینی شده برای پیشرفت هیچ منظور‌نظامی استفاده نشود ثانیاً با وجود تصمیمات مربوطه مصرحه در قرارداد طرح موضوع قرارداد مشمول تدابیر احتیاطی مندرجه در ماده 12 خواهد بود.

5- برای حفظ حقوق و منافع مؤسسه و عضو یا اعضاء ذینفع در اختراعات یا اکتشافات یا حقوق انحصاری ناشی از طرح پیش‌بینی مقتضی خواهد شد

6- برای فیصله اختلافات پیش‌بینی مقتضی خواهد شد

7- هر پیش‌بینی دیگر مربوط بموضوع بعمل خواهد آمد

- مقررات اینماده در صورت اقتضا شامل هر گونه تقاضای مواد و خدمات و تأسیسات و تجهیزات مربوط بطرحی که در حال اجرا می‌باشد نیز‌می‌گردد

الف

- در مورد هر طرح مربوط بخود موسسه یا هر قراردادی که اصحاب ذینفع در آن از موسسه اجرای تدابیر احتیاطی را تقاضا کرده باشند موسسه ‌حقوق و مسئولیت های ذیل را تا حدی که مربوط بدان طرح یا قرارداد میگردد دارا می‌باشد

1 رسیدگی بنقشه تجهیزات و تاسیسات مخصوص و از جمله راکتورهای هسته‌ای Nucleas و تصویب آن منحصراً از لحاظ حصول اطمینان بر‌اینکه نقشه مزبور موجب پیشرفت هیچ منظور نظامی نخواهد بود و با مقررات اساسی بهداشت و جلوگیری از مخاطرات منطبق می‌باشد و تدابیر‌احتیاطی و تصمیمات مقرر در این ماده میتواند بنحو مؤثری درباره آن اجرا شود

2- تقاضای اجرای هر گونه مقررات بهداشتی و تدابیر احتیاطی که موسسه وضع نماید

3 تقاضای نگاهداری و تهیه فهرست روشنی از سابقه عملیات که بسهولت امکان احتساب بمواد اولیه یا مواد شکافت‌پذیر مخصوص که جهت‌طرح یا قرارداد استعمال یا تولید شده کمک کند

4- مطالبه و دریافت گزارشهائی درباره پیشرفت عملیات

5- تصویب طرق اجرای عملیات شیمیائی روی مواد قابل تشعشع صرفاً «‌از لحاظ حصول اطمینان اینکه این عملیات شیمیائی باستفاده مواد در‌مقاصد نظامی منجر نخواهد گشت و با مقررات اساسی بهداشت و جلوگیری از مخاطرات منطبق خواهد بود و نیز تقاضای اینکه مواد شکافت‌پذیر‌مخصوصی که بصورت یک محصول فرعی جمع‌آوری یا تولید میشود در مقاصد غیر نظامی و تحت تضمینات مداوم مؤسسه برای تحقیقات علمی‌ یا راکتور یا اعم از موجود یا آنچه در دست ساختمان است و از طرف عضو یا اعضاء ذیعلاقه مشخصی خواهد شد مورد استفاده قرار گیرد و نیز‌تقاضای اینکه هر گونه مازاد مواد شکافت‌ پذیر مخصوص که بصورت یک محصول فرعی از آنچه برای عملیات مذکور در فوق لازم است جمع‌آوری‌ یا تولید میشود بمنظور جلوگیری از ذخیره شدن آن نزد مؤسسه بامانت گذاشته شود مشروط بر اینکه این مواد شکافت‌پذیر مخصوص که بدین ‌نحو نزد مؤسسه بامانت سپرده می‌شود بنا بتقاضای عضو یا اعضاء ذینفع بلافاصله بآن عضو یا آن اعضاء که ذینفع هستند مسترد گردد تا تحت‌شرایط مذکوره در فوق بمصرف برسانند.

6- بازرسانی که از طرف مؤسسه پس از مشورت با دولت یا دولتهای دریافت‌ کننده کمک معین خواهد شد بقلمرو آندولت یا آندولتها اعزام دارد و‌این بازرسان عنداللزوم برای احتساب مواد اولیه و مواد شکافت‌ پذیر مخصوص تدارک شد و محصولات به دست آمده از مواد شکافت‌پذیر مخصوص و‌تشخیص ایفاء تعهدات مربوط بعدم استفاده برای پیشرفت منظور نظامی مندرج در قسمت ج - 4 ماده 11 و مقررات بهداشتی و تدابیر احتیاطی ‌مندرج در قسمت الف - 2 این ماده و نیز سایر کیفیات مصرحه در قرار بین مؤسسه و دولت یا دولتهای ذینفع در هر موقع بهر جا و هر برنامه کار و هر‌شخصی که باقتضای سمت خود با مواد و تجهیزات و تأسیساتی سر و کار دارد که طبق مقررات این اساسنامه باید حفاظت شوند حق مراجعه خواهند ‌داشت بازرسان معین شده از طرف مؤسسه در صورت تقاضای دولت ذینفع با نمایندگانی از مقامات آن دولت همراه خواهند شد مشروط بر اینکه در‌اجرای وظائف این بازرسان از این جهت تأخیر و یا از جهت دیگر ممانعتی حاصل نشود.

7- در صورتیکه تعهدات و مقررات از طرف دولت یا دولتهای دریافت‌کننده کمک مراعات نشود و یا ناقص باشد و اقدامات اصلاحی نیز در مدت ‌معقولی بعمل نیاید کمک مؤسسه را معلق کند یا خاتمه دهد و مواد و تجهیزاتی که از طرف مؤسسه یا یک عضو آن جهت اجرای طرح تدارک شده‌ مسترد دارد.

- یک هیئت بازرسی بر حسب احتیاج تشکیل دهد و این هیئت بازرسی مسئول است کلیه عملیاتی که مستقیماً بوسیله موسسه اداره میشود‌ بازرسی و اطمینان حاصل کند که موسسه آن اقدامات بهداشتی و تدابیر احتیاطی که اجرای آنرا در طرح هائی که منوط بتصویب یا تحت سرپرستی و‌نظارت موسسه میباشد مقرر داشته خود مورد عمل قرار داده است و نیز اطمینان حاصل کند که اقدامات کافی بعمل آمده تا مواد اولیه یا مواد‌شکافت‌پذیر مخصوصی که در حفاظت مؤسسه میباشد و یا در عملیات خود موسسه استعمال گشته و یا تولید شده است برای پیشرفت هیچ منظور‌نظامی مورد استفاده قرار نگیرد. موسسه برای جبران هر عدم مطابقت یا هر منقصتی اقدامات کافی بعمل خواهد آورد.

- هیئت بازرسی همچنین مسئولیت دارد که حساب مندرج در قسمت الف - 6 این ماده را بخواهد و ممیزی کند و اطمینان حاصل نماید که تعهد‌مصرح در قسمت ج - 4 ماده 11 و مقررات مصرحه در قسمت الف - 2 این ماده و نیز سایر کیفیات هر طرح بقسمی که در قرارداد بین موسسه و‌دولت یا دولتهای ذینفع تصریح گشته مراعات شده است.

‌بازرسان هر تخلف از شرطی را بمدیر کل گزارش میدهند و مشارالیه گزارش مزبور را بهیئت مدیره تسلیم می‌کند و هیئت مدیره بدولت یا دولتهای‌دریافت‌ کننده کمک دیگر مراجعه و تقاضا خواهد کرد که فوراً هر تخلفی که هیئت بازرسی وقوع آنرا تشخیص داد جبران کنند و هیئت مدیره این تخلف ‌را بکلیه اعضا شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل گزارش خواهد داد و در صورتیکه از طرف دولت یا دولت های ذینفع در مدت معقولی‌ اقدامات اصلاحی بنحو اتم بعمل نیاید هیئت می‌تواند یکی از تصمیمات یک و یا هر دو را در آن واحد اتخاذ کند

1 - تقلیل و یا تعلیق کمکی که از طرف مؤسسه یا یکی از اعضاء فراهم گشته

2 - تقاضای اعاده مواد و تجهیزاتی که در اختیار یک عضو یا دسته از اعضاء گذاشته شده است همچنین موسسه می‌تواند طبق ماده 19 استفاده از‌امتیازات و حقوق ناشیه از عضویت را درباره عضو متخلف معلق سازد.

الف (اصلاحی 27ˏ03ˏ1380)

- هیئت مدیره بودجه دو سالانه که متضمن برآورد مخارج موسسه خواهد بود بکنفرانس عمومی تسلیم خواهد نمود و مدیر کل برای تسهیل کار‌هیئت طرح بودجه را بدواً تهیه مینماید و اگر کنفرانس عمومی برآورد مزبور را تصویب نکند آنرا با توصیه‌هائی به هیئت مدیره باز میگرداند و در آنصورت هیئت برآورد جدیدی برای تصویب بکنفرانس عمومی تسلیم خواهد نمود.

- مخارج موسسه در اقلام زیر طبقه‌بندی میشود.

1- مخارج اداری که عبارتند از:

‌اولا - مخارج کارمندان موسسه باستثنای مخارج کارمندانی که بعلت ارتباط با مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیسات مصرحه در قسمت ب 2 که‌ ذیلا ذکر میشود استخدام شده‌اند - مخارج اجلاسات و مخارجی که جهت تهیه طرحهای مؤسسه و توزیع اطلاعات لازم است

‌ثانیا مخارج اجرای تدابیر احتیاطی و تضمینات مصرحه در ماده 12 در مورد طرحهای موسسه یا تضمینات قسمت الف - 5 ماده 3 در مورد هر‌قرارداد و یا چند جانبه و نیز مخارج نقل و انتقال و انبار کردن مواد شکافت‌پذیر مخصوص علاوه بر مخارج نقل و انتقال و انبارداری مصرحه در بند ث‌این ماده

2- مخارجی که در قسمت ب 1 این ماده پیش‌بینی نشده و بمواد و لوازم و تأسیسات و تجهیزاتی ارتباط دارد که بوسیله موسسه جهت انجام ‌وظائف مجاز آن تحصیل و یا ایجاد شده باشد و همچنین قیمت مواد و خدمت و تجهیزات و تأسیساتی که از طرف موسسه و بموجب قراردادها برای‌یک یا چند عضو تدارک شده است

- هیئت مدیره ضمن تعیین مخارج مصرحه در قسمت ثانوی بند ب 1 مذکور در فوق وجوهی را که طبق قراردادهای دو یا چند جانبه یا موسسه از‌بابت اجرای تضمینات قابل استرداد باشد کسر خواهد کرد.

- هیئت مدیره مخارج مصرحه در قسمت بند ب 1 مذکور در فوق را بنا به نسبتی که باید از طرف کنفرانس عمومی تعیین شود تقسیم خواهد کرد و‌کنفرانس عمومی در تعیین این نسبت از اصول متخذه از طرف ملل متحد برای پرداخت سهمیه دول عضو در بودجه عمومی سازمان ملل پیروی خواهد‌نمود.

- هیئت مدیره متناوباً تعرفه‌ای برای مخارج و از جمله تعرفه واحدی برای اجرت انبارداری و نقل و انتقال مواد خدمات و تجهیزات و تأسیساتی ‌که بوسیله مؤسسه جهت اعضاء تدارک میشود تعیین خواهد کرد. تعرفه مزبور بقسمی تنظیم خواهد شد که عایدات کافی جهت مقابله با مخارج و‌قیمت های مصرحه در قسمت ب - 2 مذکور در فوق پس از وضع هدایای داوطلبانه‌ای که هیئت مدیره میتواند طبق بند ج باین منظور تخصیص دهد‌ تأمین نماید.

‌وجوهی که بوسیله این تعرفه عاید میشود در اعتبار جداگانه‌ای نگاهداری خواهد شد تا بابت مواد و خدمات و تجهیزات و تأسیساتی که بوسیله ‌اعضاء تدارک شده بآنها تأدیه گردد و یا بمصرف سایر مخارج مصرحه در قسمت ب 2 مذکور در فوق که ممکن است بوسیله خود مؤسسه ایجاد‌گردد رسانیده بشود.

- هر نوع مازادی که عواید مصرحه در بند ث بر مخارج مندرجه در آن بند داشته باشد و کلیه وجوهی که داوطلبانه بمؤسسه اهدا شود در یک اعتبار‌عمومی نگاهداری خواهد شد و طبق نظر هیئت مدیره با تصویب کنفرانس عمومی بمصرف خواهد رسید.

- بشرط رعایت قواعد و حدودی که از طرف کنفرانس عمومی بتصویب رسیده باشد هیئت مدیره اختیار خواهد داشت که هم بنمایندگی از‌طرف مؤسسه باستقراض مبادرت ورزد بدون اینکه هیچگونه مسئولیتی از بابت قروض که با استفاده از این اختیار بوجود آمده بر اعضاء مؤسسه‌ تحمیل گردد و هم وجوهی که داوطلبانه بمؤسسه اهدا میشود قبول نماید.

- تصمیمات کنفرانس عمومی در خصوص مسائل مالی و نیز تصمیمات هیئت مدیره درباره میزان بودجه مؤسسه به اکثریت دو ثلث از اعضاء حاضر‌و رأی دهنده اتخاذ خواهد شد.