متن قرارداد
قانون الحاق دولت ایران بقرارداد بین المللی مبارزه با تبعیض در امر تعلیمات
قرارداد مبارزه با تبعیض در امر تعلیمات
کنفرانس عمومی سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در یازدهمین اجلاسیه خود (از 14 نوامبر تا 15 دسامبر 1960) در پاریس.
با عطف به اعلامیه جهانی حقوق بشر که اصل عدم تبعیض را تأیید میکند و حق مسلم یکایک افراد بشر را به برخورداری از آموزش و پرورش اعلاممیدارد.
نظر باینکه که سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) طبق اساسنامه خود وظیفه دارد همکاری بین ملل مختلف بوجود آورد تاحقوق بشر در تمام کشورها نسبت به همه افراد رعایت شود و همه افراد از آموزش و پرورش بنحو مساوی برخوردار شوند.
با توجه باینکه سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) با رعایت تنوع نظام تعلیماتی در کشورهای مختلف نه تنها وظیفه دارد هرگونه تبعیضی را در امور تعلیماتی محکوم نماید بلکه باید بکوشد هر فردی در مورد فرصت و امکاناتی که باو داده میشود و رفتاری که با او میشود ازتساوی برخوردار باشد.
با عطف به پیشنهادهائی که در مورد جنبههای مختلف تبعیضی در امور تعلیماتی رسیده و موضوع بند 17 - 1 - 4 دستور جلسه اجلاسیه است.
پس از اینکه در دهمین اجلاسیه خود تصمیم گرفت که این امر موضوع یک قرارداد بینالمللی و همچنین توصیهنامههائی به دول عضو قرار گیرد.
قرارداد حاضر را در 14 دسامبر 1960 مورد قبول قرارداد:
ماده اول
ماده اول
1 - در این قرارداد لفظ «تبعیض» شامل هر گونه وجه تمایز خاص، محرومیت، تحدید و یا ترجیحی است که بر مبنای نژاد، رنگ، جنس،زبان، دین، عقیده سیاسی یا هر گونه عقیده دیگر، ملیت یا وضع اجتماعی اصلی، شرایط اقتصادی و یا تولد باشد و موضوع یا نتیجه آن از میان بردنتساوی رفتار نسبت به افراد در برخورداری از تعلیمات یا تحریف آن و بخصوص موارد مذکور در زیر باشد:الف - محروم کردن یک شخص یا یک گروه از دسترسی بانواع و یا درجات مختلف تعلیمات.
ب - محدود کردن تعلیم و تربیت یک شخص یا یک گروه بحد پائینتری.
ج - باستثنای موردی که در ماده دوم این قرارداد بیان شده ایجاد و حفظ روشها یا مؤسسات تعلیماتی جداگانه برای اشخاص یا گروهها.
د - قرار دادن شخصی یا گروه در وضعی که مغایر با شئون انسانی باشد.
2 - در این قرارداد واژه، تعلیمات، بمعنی انواع و درجات مختلف تعلیمات است و شامل دسترسی به تعلیمات و حدود و کیفیت آن و همچنین شرایطاجرای آن میباشد.
ماده دوم
ماده دوم
موارد زیر در صورتیکه مورد قبول دولت باشد بعنوان تبعیض به معنای مذکور در ماده اول این قرارداد تلقی نخواهد شد:بند الف
الف
- ایجاد یا حفظ نظام و یا مؤسسات تعلیماتی جداگانه برای شاگردان پسر و دختر منوط باینکه در نظام و مؤسسات جداگانه برای هر یک از دوگروه مذکور تسهیلات مشابه برای دسترسی به تعلیمات وجود داشته باشد و هردو گروه از معلمین متشابهالصلاحیت و ساختمانهای آموزشی وتجهیزات هم طراز برخوردار باشند و بتوانند از برنامههای تعلیمات یکسان و یا متشابه استفاده نمایند.بند ب
- ایجاد یا حفظ نظام یا مؤسسات تعلیماتی جداگانه به علل مربوط به دین یا زبان در صورتیکه در آنها تعلیماتی داده شود که با تمایلات والدین یاقیم قانونی اطفال وفق داشته باشد مشروط بر اینکه قبول چنین نظام یا ورود به چنین مؤسساتی اختیاری باشد و تعلیماتی که در آن داده میشود مطابقاصولی باشد که از طرف مقامات صلاحیتدار برای تعلیمات و بخصوص تعلیمات هم درجه آن مقرر یا تصویب شده است.
بند ج
- ایجاد یا حفظ مؤسسات تعلیماتی غیر دولتی، هرگاه هدف این مؤسسات محروم ساختن گروهی نباشد بلکه بالعکس منظور از آن افزودن بهامکانات تحصیلی باشد که مقامات دولتی بوجود آوردهاند و تعلیماتی که در آنها داده میشود مطابق با اصولی باشد که از طرف مقامات صالحه برایتعلیمات و بخصوص تعلیمات هم درجه آن مقرر یا تصویب شده است.
ماده سوم
ماده سوم
بمنظور رفع و جلوگیری از هر گونه تبعیض به آن معنی که در این قرارداد منظور است دول طرف قرارداد تعهد میکنند که:بند الف
الف
- کلیه مقررات قانونی و اداری و همچنین کلیه اعمال و رویههای اداری را که تبعیض در امر تعلیمات را شامل باشد لغو کنند.بند ب
- اقدامات لازمه را (و در صورت لزوم از طریق وضع قانون) بعمل آورند تا هیچگونه تبعیضی در امر پذیرش شاگردان در مدارس و مؤسساتتعلیماتی نشود.
بند ج
- در مورد هزینه و بورس تحصیلی و هر گونه کمک دیگر به شاگردان و اعطای اجازه و تسهیلاتی که برای ادامه تحصیل در خارجه لازم میباشدمقامات دولتی هیچگونه تفاوتی بین افراد کشور قائل نشوند مگر تفاوتهائی که بر مبنای شایستگی یا احتیاجات باشد.
بند د
- در مورد کمکهائی که مقامات دولتی احتمالاً بصور مختلف به مؤسسات تعلیماتی میکنند هیچگونه ترجیح یا مضیقهای بر این مبنا که شاگردان آنجزو گروه معینی هستند قائل نگردند.
بند ه
- بافراد خارجی که در کشور آنها بسر میبرند همان فرصت و امکانی را بدهند که اتباعشان برای دسترسی به تعلیمات دارند.
ماده چهارم
ماده چهارم
دولتهای طرف این قرارداد علاوه بر این تعهد میکنند یک سیاست ملی اتخاذ و اجرا کنند که هدف آن ایجاد فرصت و امکان مساوی درامر تعلیمات و اتخاذ رفتار مساوی در این مورد نسبت به افراد از طریق اعمال روشهائی منطبق با عادات و رسوم ملی باشد و چنین سیاستی را توسعهو تعمیم دهند و مخصوصاً در اجرای این سیاست:بند الف
الف
- تعلیمات ابتدائی را اجباری و مجانی نمایند، تعلیمات متوسطه را بصور مختلف آن تعمیم داده و در دسترس همگان قرار دهند. تعلیمات عالیهرا با برخورداری از مساوات کامل و با توجه باستعداد افراد در دسترس همه قرار دهند.اجرای تعلیماتی را که قانون برای افراد اجباری مقرر داشتهتأمین کنند.
بند ب
- ترتیبی دهند که در تمام مؤسسات تعلیماتی دولتی هم درجه تعلیماتی داده شود که هم سطح و از نظر کیفیت از شرایط مساوی برخوردار باشند.
بند ج
- آموزش افرادی را که تعلیمات ابتدائی ندیده یا آنرا باتمام نرساندهاند با بکاربردن روشهای مقتضی تشویق و تشدید کنند و به آنها اجازه دهند بر حسب استعداد تحصیلات خود را ادامه دهند. د - آماده ساختن برای حرفه معلمی را بدون تبعیض برای همه تأمین کنند.
ماده پنجم
ماده پنجم
بند اول
اول
- دولتهای طرف این قرارداد اذعان دارند:الف - که آموزش باید شکفتگی کامل شخصیت انسانی و تحکیم احترام بحقوق بشر و آزادی های اساسی را هدف خود قرار دهد و تفاهم و اغماض ودوستی بین کلیه ملتها و تمام گروههای نژادی یا مذهبی و همچنین بسط فعالیتهای ملل متحد برای برقراری صلح را تسهیل نماید.
ب - که لازم است آزادی والدین و در صورت اقتضا آزادی قیمهای قانونی در امور زیر رعایت شود:
1 - انتخاب مدارسی غیر از مدارس دولتی برای اطفال خود بشرط اینکه این مدارس مطابق حداقل اصول و قواعدی باشند که مقامات صلاحیتدارمقرر یا تصویب کرده باشند.
2 - تأمین آموزش دینی و اخلاقی اطفال مطابق با معتقدات خاص خود آنها و طبق روشهای اجرای مربوط بقوانین هر یک از کشورها علاوه بر آنهیچ فرد و هیچ گروهی را نباید مجبور کرد تعلیمات دینی مغایر با معتقدات خود بیاموزد.
ج - که لازم است به افراد اقلیتهای ملی حق داشتن فعالیتهای آموزشی خاص خودشان منجمله اداره مدارس و همچنین بر حسب سیاست هردولت در امور آموزشی و اجازه استعمال یا تعلیم زبان خاص آنها داده شود مشروط بر اینکه:
1 - از این حق بنحوی استفاده نشود که در نتیجه افراد اقلیت را مانع گردد که فرهنگ و زبان اصلی جامعه را درک کرده و در فعالیتهای آن مشارکتنمایند یا در نتیجه بحاکمیت ملی لطمهای وارد شود.
2 - سطح تعلیمات در مدارس مزبور پائینتر از سطح عمومی تعلیماتی نباشد که مقامات صالحه مقرر یا تصویب کرده باشند.
3 - رفتن باین مدارس اختیاری باشد.
بند دوم
دوم
- دولتهای طرف این قرارداد تعهد میکنند که کلیه اقدامات لازم را برای تأمین اجرای اصولی که در بند یک این ماده ذکر شده اتخاذ نمایند.ماده ششم
ماده ششم
دول طرف این قرارداد در اجرای آن تعهد میکنند نهایت دقت را به توصیههای آتی کنفرانس عمومی یونسکو در مورد توصیف اقداماتی کهبرای مبارزه علیه جنبههای مختلف تبعیض در تعلیمات لازم است و دادن فرصت و امکان مساوی به افراد و اتخاذ رفتار مساوی با آنانرا تأمین کندمبذول دارند. ماده هفتم
ماده هفتم
دول طرف قرارداد حاضر باید در گزارشهای متناوبی که در موعد و بصورتی که کنفرانس عمومی یونسکو مقرر میدارد به آن کنفرانستسلیم میکنند کلیه مقررات قانونی و آئیننامهای و سایر اقداماتی را که برای اجرای قرارداد حاضر منظور کردهاند و منجمله اقداماتی را که برای تعریف وبسط سیاست ملی مذکور در ماده 4 بعمل آوردهاند و نتایجی را که از آن حاصل شده و موانعی را که در اجرای این سیاست به آن برخوردهاند ذکر کنند.ماده هشتم
ماده هشتم
هر گونه اختلافی که بین دو یا چند کشور طرف قرارداد حاضر در مورد تفسیر یا اجرای آن بوجود آید و از راه مذاکرات حل نگردد بهتقاضای دول طرف اختلاف بدیوان بینالمللی دادگستری احاله خواهد شد تا چنانچه راه دیگری برای حل اختلاف باقی نمانده باشد دیوان درباره آنتصمیم بگیرد.ماده نهم
ماده نهم
هیچگونه تحدید و قیدی در مورد قرارداد حاضر مورد قبول نخواهد بود.ماده دهم
ماده دهم
- قرارداد حاضر بحقوقی که اشخاص یا گروهها از قرارداد منعقده بین دو یا چند دولت بدست آوردهاند لطمهای وارد نخواهد آورد مشروط بر آنکه حقوق مزبور مخالف متن روح قرارداد حاضر نباشد.ماده یازدهم
ماده یازدهم
قرارداد حاضر بزبانهای انگلیسی، اسپانیولی، فرانسه و روسی تنظیم شده و هر چهار متن بطور مساوی اعتبار دارند.ماده دوازدهم
ماده دوازدهم
1 - قرارداد حاضر را دول عضو سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) طبق مقررات قانون اساسی خود مورد تصویبیا قبول قرار خواهند داد.2 - اسناد تصویب یا قبولی بمدیر کل سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) تسلیم خواهد شد.
ماده سیزدهم
ماده سیزدهم
1 - قرارداد حاضر برای الحاق هر دولت غیر عضو سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) که از طرف شورای اجرائیاین سازمان برای الحاق دعوت شود مفتوح است. 2 - الحاق بقرارداد بوسیله تسلیم سند الحاق به مدیر کل سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد ( یونسکو) انجام میگیرد.ماده چهاردهم
ماده چهاردهم
قرارداد حاضر سه ماه پس از تسلیم سومین سند تصویب یا قبول و یا الحاق باجرا در خواهد آمد ولی فقط برای دولی معتبر خواهدبود که سند تصویب یا قبولی و یا الحاق خود را تا آن تاریخ یا قبل از آن تسلیم کرده باشند و برای هر یک از دول دیگر سه ماه بعد از تسلیم سند تصویبیا قبولی و یا الحاق آنها قابل اجرا خواهد بود.ماده پانزدهم
ماده پانزدهم
دول طرف قرارداد حاضر اعتراف دارند که این قرارداد نه تنها در سرزمین اصلی آنها بلکه در تمام سرزمینهای غیر مختار یا تحتقیمومیت یا مستعمره و یا سایر سرزمینهائی که روابط بینالمللیشان با آنهاست قابل اجرا میباشد. دول مزبور تعهد میکنند که در صورت لزومهنگام یا قبل از تصویب یا قبولی این قرارداد یا الحاق به آن با حکومت یا سایر مقامات صالحه سرزمینهای مذکور مشورت کنند بدین منظور که قرارداددر این سرزمینها اجرا شود و همچنین بمدیر کل سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) نام سرزمینهائی که قرارداد در آنجا اجراخواهد شد اطلاع داده شود. سه ماه پس از دریافت اطلاع مذکور قرارداد قابل اجرا خواهد بود.ماده شانزدهم
ماده شانزدهم
1 - هر یک از دول طرف قرارداد میتواند قرارداد حاضر را از طرف خود یا از طرف هر یک از سرزمینهائی که تأمین روابط بینالمللیشان با اوست فسخ کند.2 - فسخ قرارداد بوسیله سند کتبی که تسلیم مدیر کل سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد ( یونسکو) خواهد شد انجام خواهد گرفت.
3 - فسخ قرارداد 12 ماه پس از دریافت سند فسخ صورت خواهد گرفت.
ماده هفدهم
ماده هفدهم
- مدیر کل سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد تسلیم هر یک از اسناد تصویب یا قبولی و یا الحاق مذکور در مواد 12 و 13 و همچنین ابلاغها و اعلام فسخهای مذکور در مواد 15 و 16 را باطلاع کلیه دول عضو سازمان و دول غیر عضو مذکور در ماده 13 و سازمان ملل متحدخواهد رسانید.ماده هیجدهم
ماده هیجدهم
1 - کنفرانس عمومی سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد ممکن است در قرارداد حاضر تجدید نظر کند ولی تجدید نظرمذکور فقط در مورد دولی الزامآور خواهد بود که قرارداد مربوط به تجدید نظر را قبول کنند و طرف آن قرار بگیرند.2 - در موردیکه کنفرانس عمومی قرارداد جدیدی تصویب کند که شامل تجدید نظر کلی یا جزئی قرارداد حاضر باشد از تاریخ شروع اجرای قرارداد جدیددیگر قرارداد حاضر برای تصویب یا قبول مفتوح نخواهد بود. مگر اینکه قرارداد جدید ترتیب دیگری را مقرر داشته باشد.
ماده نوزدهم
ماده نوزدهم
- بر طبق ماده 102 منشور ملل متحد قرارداد حاضر بنا به تقاضای مدیر کل سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) دردبیرخانه ملل متحد ثبت خواهد شد. پاریس به تاریخ 15 دسامبر 1960 در دو نسخه اصلی به امضای رییس یازدهمین اجلاسیه کنفرانس عمومی و مدیر کل سازمان تربیتی و علمی وفرهنگی ملل متحد رسید. اصل این نسخهها تسلیم بایگانی سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد گردید و رونوشت مصدق آن به کلیه دول مذکور در مواد 12 و 13 و همچنین به سازمان ملل متحد تسلیم خواهد گردید. #متن فوق متن اصلی قراردادی است که معتبراً به تصویب کنفرانس عمومی سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد در یازدهمین اجلاسیه آن که درپاریس انعقاد یافته روز 15 دسامبر 1960 به کار خود خاتمه داده است رسیده است. و برای احراز صحت آن امروز 15 دسامبر 1960 به امضاء رسید. رییس کنفرانس عمومی مدیر کل یونسکو آکال ورک آبتمولد ویتوریوورونز پاریس - به تاریخ مشاور قضایی سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد قرارداد فوق مشتمل بر یک مقدمه و نوزده ماده منضم به قانون الحاق دولت ایران به قرارداد بینالمللی مبارزه با تبعیض در امر تعلیمات است.
رییس مجلس سنا - مهندس شریف امامی