متن موافقتنامه

قانون قرارداد بین المللی تجارت گندم

موافقتنامة بین‌المللی غله 1967

مقدمه

مقدمه

‌امضاکنندگان زیر:

‌با توجه به اینکه قرارداد بین‌المللی گندم 1949 در سالهای 1953، 1956، 1959، 1962، 1965، 1966، 1967 اصلاح، تجدید یا تمدید شده است.

‌با توجه به اینکه مقررات اساسی اقتصادی قرارداد بین‌المللی گندم 1962 در تاریخ 31 ژوئیه 1967 منقضی شده است و اینکه مقررات اداری این قرارداد‌ در تاریخ 31 ژوئیه 1968 یا در تاریخی زودتر به تعیین شورای جهانی گندم، مختومه میگردد و اینکه قرارداد دیگری برای مرحله‌ای جدید لازم به نظر‌میرسد.

‌با توجه به اینکه دولتهای آرژانتین، استرالیا، کانادا، دانمارک، ژاپن، فنلاند، نروژ، سوئد، سوئیس، ممالک پادشاهی انگلستان، ممالک متحده آمریکا و‌جامعه اقتصادی اروپا و دول عضو آن در تاریخ 30 ژوئن 1967 برای تدوین موافقتنامه در زمینه غله بر اساسی هرچه وسیعتر که شامل تجارت گندم و‌کمک غذائی بوده باشد بتوافق رسیدند و مقرر شد که برای تنظیم چنین قراردادی عمیقاً کوشش بعمل آورده و بعد از تکمیل برای تصویب آن از طرق ‌قوانین اساسی و روشهای اصولی خود در اسرع وقت ممکن اقدام بعمل آورند.

‌با توجه به اینکه دولتهای نامبرده در فوق و جامعه اقتصادی اروپا و دول عضو آن بر طبق تعهدات فیمابین و مذکور هم قرارداد بین‌المللی تجارت گندم و‌هم قرارداد بین‌المللی کمک غذائی را امضاءِ خواهند کرد و اینکه سایر دول نیز این امکان را دارند که بهر یک از قراردادهای مذکور یا بهر دو ملحق ‌گردند.

‌موافقت میکنند که موافقتنامة بین‌المللی غله 1967، شامل و مرکب باشد از دو سند حقوقی - یکی قرارداد بین‌المللی تجارت گندم و دیگری قرارداد ‌بین‌المللی کمک غذائی و اینکه این دو قرارداد یا هرکدام از آنها بر حسب مورد، برای امضاءِ و تصدیق، قبول یا تأیید بر طبق قوانین اساسی و روشهای‌اصولی دول مربوطه و جامعه اقتصادی اروپا و دولتهای عضو آن تقدیم شود.

‌قرارداد بین‌المللی تجارت گندم

قسمت اول

ماده اول

- مقاصد

‌هدفهای این قرارداد بین‌المللی عبارتند از:

‌الف - تأمین مقادیر مورد نیاز گندم و آرد گندم برای کشورهای واردکننده و بازار گندم و آرد گندم برای کشورهای صادرکننده با قیمت عادله و ثابت.

ب - گسترش و توسعة بازرگانی بین‌المللی گندم و آرد گندم و تأمین جریان این تجارت با آزادی کامل بنفع کشورهای صادرکننده و واردکننده و به این‌طریق کمک به توسعة ممالکی که اقتصاد آنها بر اساس فروش اقتصادی گندم مستقر است و

پ - بطور کلی توسعة همکاری بین‌المللی در زمینة مسائل و دشواریهای مربوط بگندم و تشخیص رابطه تجارت آن باثبات اقتصادی بازارهای‌ مربوط بسایر تولیدات کشاورزی.

ماده دوم

- تعاریف

1 - برای مقاصد این قرارداد بین‌المللی:

‌الف - «میزان تعهد» یعنی مقدار گندمی که یک کشور صادرکننده موظف است به قیمتی که بیش از قیمت حداکثر طبق ماده 5 این قرارداد نباشد تهیه و‌عرضه کند و آن مقدار اضافی سهمیه تخمینی آن کشور با توجه بکشورهای واردکننده، از مقدار خرید تجارتی واقعی کشورهای واردکننده از کشور‌صادرکننده مورد بحث در سال زراعی مربوط است.

ب - «میزان استحقاق» یعنی مقدار گندمیکه یک کشور واردکننده حق دارد به قیمتی که بیش از قیمت حداکثر طبق ماده 5 این قرارداد نباشد خریداری کند‌و آن مقدار اضافی سهمیه تخمینی آن کشور با توجه بکشورهای صادرکننده از مقدار فروش تجارتی واقعی کشورهای صادرکننده بکشور واردکننده ‌مورد بحث در سال زراعی مربوط است.

پ - «بوشل» بمعنی 2155/27 کیلو گندم است.

ت - «هزینه‌های نگاهداری» بمعنی مخارج انبارداری، بهره و بیمه نگهداری گندم است.

ث - «دامنه گندم گواهی شده» بمعنی گندمی است که بر طبق رسوم متداول در کشور مبدأ رسماً گواهی و تصدیق شده و با مشخصات دانه گندم ‌استاندارد آن کشور انطباق داشته باشد.

ج - «‌سی اند اف» بمعنی قیمت و حمل است.

چ - «‌شورا» بمعنی شورای بین‌المللی گندم میباشد که طبق قرارداد بین‌المللی گندم منعقده در سال 1949 بوجود آمده و حسب ماده 25 بموجودیت خود ادامه میدهد.

ح - «کشور» شامل جامعه اقتصادی اروپا نیز میشود.

خ - «سال زراعی» یعنی مدت زمان فیمابین اول ژوئیه تا سی‌ام ژوئن هر سال.

‌د - «‌سهمیه تخمینی» در معانی زیر بکار برده میشود:

1 - در مورد کشورهای صادرکننده عبارت است از معدل خریدهای بازرگانی سالانه گندم از آن کشور بوسیله کشورهای واردکننده بنحوی که در ماده15 مقرر است.

2 - در مورد کشورهای واردکننده عبارت است از معدل خریدهای بازرگانی سالانه گندم از کشورهای صادرکننده یا از یک کشور صادرکننده بنا باقتضای مورد بنحویکه در ماده 15 مقرر است و در هر مورد که اصلاح و تبدیل مربوط به بند 1 ماده 15 قابل انطباق باشد شامل این تعریف نیز‌خواهد بود.

‌ذ - «گندم فاسد» بمعنی گندمی است که چنان تغییر حالت و ماهیت داده باشد که قابل مصرف انسانی نباشد.

‌ر -«کمیته اجرایی» یعنی کمیته‌ای که بر طبق ماده 30 تأسیس یافته است.

‌ز - «کشور صادرکننده» بمقتضای متن تهیه شده عبارت است از:

1 - دولت کشوریکه در لیست ضمیمة الف مذکور شده و این قرارداد بین‌المللی را قبول تأیید و تصویب کرده و یا به آن ملحق شده و هنوز خروج خود‌را اعلام نداشته است یا

2 - خود آن کشور و سرزمینهائی که در آنجا حقوق و تعهدات دولت آنکشور در زمینة این قرارداد قابل اجرا است.

‌ژ - «F.A.Q » یعنی جنس متوسط معمولی.

س -« F.O.B » یعنی تحویل بندر.

ش - غله «یعنی گندم» چاودار، جو، ذرت، و ذرت خوشه‌ای

ص -« کشور واردکننده» بمقتضای متن تهیه شده عبارت است از:

1 - دولت کشوریکه در لیست ضمیمة ب درج شده و این قرارداد بین‌المللی را قبول تأیید و تصویب کرده است و یا به آن ملحق شده و خروج خود را‌اعلام نداشته است یا

2 - خود آنکشور و سرزمینهائی که در آنجا حقوق و تعهدات دولت آنکشور در زمینة این قرارداد قابل اجرا است.

ض - «هزینه بازاریابی» عبارت است از کلیه مخارج معمولی بازاریابی اجاره کشتی و حمل و نقل.

ط - «بهای حداکثر» یعنی قیمت‌های حداکثر توصیف شده یا مندرج در مواد 6 و 7 یا یکی از آن دو (‌بمقتضای متن تهیه شده).

ظ - «‌اعلام بهای حداکثر» یعنی اعلامی که بر طبق ماده 9 بعمل آمده است.

ع - «‌کشور عضو» یعنی:

1 - دولت کشوریکه این قرارداد بین‌المللی را قبول تأیید و تصویب کرده یا به آن ملحق شده و تاکنون خروج خود را اعلام نداشته است و یا

2 - خود آن کشور و سرزمین‌هائیکه در آنجا حقوق و تعهدات دولت آنکشور در زمینه این قرارداد قابل اجرا است

غ - «‌متر یک تن» یا 1000 کیلوگرم که در مورد گندم 74371/36 بوشل معنی میدهد.

ف - «‌قیمت حداقل» بمعنی قیمت های حداقل توصیف شده یا مندرج در ماده 6 یا 7 یا یکی از آن دو قیمت بمقتضای مورد میباشد.

ق - «‌حدود نوسان قیمت» بمعنی قیمتهای فیمابین قیمت حداقل و حداکثر توصیف شده در ماده 6 یا 7 یا مندرج در آنها.

این تعریف شامل قیمت‌حداقل نیز میباشد ولی قیمت حداکثر از شمول آن خارج است.

ک - «‌کمیته تجدید نظر قیمتها» بمعنی کمیته‌ایست که بر طبق ماده 31 تأسیس یافته است.

گ - 1 - «خرید» یعنی گندم از کشور صادرکننده یا هر کشوردیگر، بمقتضای مورد بمنظور وارد کردن بیک کشور واردکننده یا مقدار گندمی که بدینطریق خریداری شده.

2 - «‌فروش» یعنی فروش گندم بقصد صدور بکشورهای واردکننده یا که بوسیلة یک کشور واردکننده وارد میشود یا بوسیلة کشور غیر واردکننده‌ بمقتضای مورد یا مقدار گندمی که بدینطریق بفروش میرسد.

3 - در هر مورد که در متن این قرارداد بین‌المللی به خرید و فروش اشاره میشود و میبایست توجه داشت که نه تنها مقصود خرید و فروش‌های‌ فیمابین دول مربوطه است بلکه خرید و فروش فیمابین بازرگانان خصوصی و همچنین بین دولت مربوطه و بازرگان خصوصی نیز در نظر گرفته میشود.«‌دولت» در این تعریف اعم است از حکومت هر سرزمین که حقوق و وظایف آن حکومت در زمینه این قرارداد در آن سرزمین مستقر است و قابل اجرا‌است.

ل - «‌سوکمیسیون قیمتها» عبارت است از سوکمیسیونهائی که طبق ماده 31 تأسیس شده است.

م - «‌سرزمین» در مورد کشورهای صادرکننده یا واردکننده بمعنی هر سرزمینی است که بمناسبت آن حقوق و وظایف دولت مربوط بدان بر حسب‌ مقررات این قرارداد بین‌المللی و ماده 42 آن قابل اجرا میباشد.

ن - «‌گندم» عبارت است از دانه گندم بهر نوع و بهر وصف و طبقه و شکل و درجه و ماهیت و آرد گندم به استثناءِ مورد مذکور در ماده 6 و یا‌موردیکه متن این قرارداد بنحو دیگری پیش‌بینی کرده باشد.

2 - کلیه محاسبات گندم معادل خریدهای آرد گندم بر پایة نرخ استخراج شده مذکور در قرارداد فیمابین خریدار و فروشنده بعمل خواهد آمد. در‌صورتیکه چنین نرخی داده نشده باشد هر هفتاد و دو واحد آرد گندم معادل صد واحد گندم، در این نوع محاسبات، بحساب خواهد آمد مگر اینکه ‌شورا نظر دیگری اتخاذ نماید.

ماده سوم

خریدهای بازرگانی و معاملات مخصوص

1 - خرید بازرگانی مورد نظر این قرارداد بین‌المللی همان خریدی است که در ماده 2 توصیف شده و مطابق است با روش‌های بازرگانی تجارت ‌بین‌المللی و شامل معاملاتی که در بند 2 این ماده مذکور گردیده نمیشود.

2 - معامله مخصوص مورد نظر این قرارداد بین‌المللی معامله‌ایست که اعم از اینکه در حدود نوسان قیمتها بوده باشد یا نه، از طرف دولت ذینفع‌همراه مشخصات معینی عرضه شده باشد که با روش‌های معمولی تجارت بین‌المللی منطبق نگردد. معاملات مخصوص شامل مشخصات زیر است:

‌الف - فروش اعتباری که در آن نرخ بهره، مدت پرداخت یا سایر شرایط مربوطه بعلت دخالت دولت با نرخهای تجاری و مدتها یا شرایط معمول در‌بازار جهانی انطباق نداشته باشد.

ب - فروشهائیکه در آنها وجوه خرید گندم از محل وامی که دولت صادرکننده گندم مذکور میدهد تحصیل گردیده باشد.

پ - فروش در برابر پول رایج کشور واردکننده در حالی که پول مذکور قابل انتقال یا قابل تبدیل به ارز یا کالا جهت استفاده در کشور صادرکننده نباشد.

ت - فروش بر اساس قراردادهای بازرگانی با ترتیبات مخصوص پرداخت منجمله حساب تهاتری برای تسویه باقیمانده بستانکار از طریق تبادل کالاها ‌بطور دو جانبه مگر اینکه دولت صادرکننده و دولت واردکننده با توافق یکدیگر این نوع خرید را معامله تجاری در نظر بگیرند.

ث - معاملات پایاپای.

1 - هنگامیکه با دخالت دولت گندم ببهای غیر از قیمتهای رایج جهانی مبادله میگردد یا

2 - معامله‌ای که تحت نظارت دولت بر طبق یک برنامه خرید انجام پذیرد مگر اینکه خرید گندم از یک معامله پایاپای نتیجه شده باشد که در آن کشور‌مقصد نهائی در قرارداد اصلی معامله پایاپای ذکر نشده باشد.

ج - اهدای گندم یا خرید گندم از وجه اعطائی وسیلة دولت صادرکننده بهمان منظور.

چ - هر نوع معاملات دیگر که شامل مشخصات ارائه شده از طرف دولت مربوطه باشد در حالیکه مشخصات مذکور با روش‌های معمول تجارتی که از‌طرف شورا معلوم خواهد شد انطباق نداشته باشد.

3 - به سؤالاتیکه از طرف دبیر اجرائی یا کشور صادرکننده یا کشور واردکننده در این زمینه که آیا معامله انجام شده یک خرید تجاری بشرح بند 1 این‌ماده است یا یک معامله مخصوص بشرح بند 2 این ماده بعمل آید از طرف شورا پاسخ داده خواهد شد

قسمت دوم

- امور بازرگانی

ماده چهارم

خریدهای بازرگانی و تعهدات تحویل

1 - هر یک از ممالک عضو وقتی که کشور صادرکنندة گندم است تعهد میکند که در موقع صدور قیمت را در حد نوسان قیمتها معین نماید.

2 - هر یک از کشورهای عضو وقتی که کشور واردکنندة گندم است تعهد میکند که تا حداکثر ممکن خریدهای تجاری خود را در مورد گندم در هر سال ‌زراعی از کشورهای عضو بعمل آورد به استثناءِ مواردیکه در بند 4 مشروحه در زیر ممکن شده است. مقدار این سهمیه نباید کمتر از درصدی باشد که‌ وسیلة شورا در قرارداد با کشور مربوطه تعیین میشود.

3 - کشورهای صادرکننده تعهد میکنند که با تشریک مساعی با یکدیگر در هر سال زراعی برای کشورهای واردکننده گندم در حدود نوسان قیمتها تهیه‌ نمایند و مقدار این گندم باید بر چنان اساس منظم و مداومی مستقر باشد که احتیاجات تجاری کشورهای مذکور را در حدود سایر مقررات این قرارداد‌ بین‌المللی ارضاء نمایند.

4 - شورا میتواند تحت شرائط فوق‌العاده قسمتی از تعهدات یک کشور عضو را در زمینه بند 2 این ماده معاف سازد مشروط به اینکه کشور مذکور‌دلائل کافی در تأیید این امر بشورا تقدیم نماید.

5 - هر کشور عضو متعهد است گندم را از ممالک غیر عضو در حدود نوسان قیمت ها خریداری کند.

6 - قیمت گندم بهنگام عرضه و یا خرید و فروش در شرائط زیر در حدود نوسان قیمت محسوب خواهد شد:

‌‌الف - به قیمت حداکثر یا بیشتر از آن بشرح مقرر در ماده 6 در صورتیکه این اقدامات با مقررات مواد 5 و 9 و 10 معارض نباشد - یا

ب - به قیمتهای مطابق با حداقل قیمت ها بشرح مقرر در ماده 6 یا مطابق مقرراتیکه نقش قیمت های حداقل را بشرح مذکور در ماده 8 مشخص میکند.

ماده پنجم

خریدهای به حداکثر قیمت

1 - در صورتیکه شورا در مورد کشور صادرکننده‌ای اعلام حداکثر قیمت بکند آن کشور تا میزان تعهد خود برای فروش بکشورهای واردکننده تهیه‌ کالا (‌گندم) خواهد کرد مشروط به اینکه قیمت فروش از حداکثر تعیین شده بوسیلة شورا تجاوز ننماید و میزان فروش بکشور واردکننده از میزان ‌استحقاق کشور اخیر با توجه بکلیه کشورهای صادرکننده تجاوز نکند.

2 - در صورتیکه شورا در مورد کلیه کشورهای صادرکننده اعلام حداکثر قیمت بکند هر یک از کشورهای واردکننده تا زمانیکه آن اعلام بقوت خود‌ باقی است حق خواهد داشت که:

‌الف - تا میزان استحقاق خود با توجه بکلیه کشورهای صادرکننده از کشورهای اخیرالذکر گندم خریداری نماید در حالیکه قیمت از میزان حداکثر‌تجاوز ننماید.

ب - از هر منبعی گندم خریداری نماید بدون اینکه ناقض بند 2 ماده 4 در نظر گرفته شود.

3 - در صورتیکه شورا در مورد یک یا چند کشور صادرکننده نه همة آنها اعلام حداکثر قیمت بنماید هر یک از کشورهای واردکننده تا زمانیکه آن‌اعلامیه بقوت خود باقی است حق دارد که

‌الف - طبق بند 1 این ماده از کشور یا کشورهای صادرکننده مذکور اقدام بخرید نماید و بقیه احتیاجات تجاری خود را در حدود نوسان قیمتها از سایر‌کشورهای صادرکننده تأمین کند و

ب - از سایر منابع بمیزان استحقاق خود با توجه بکشور یا کشورهای صادرکننده مذکور در زمان اعتبار اعلامیه یاد شده از طرف شورا، اقدام بخرید ‌نماید بدون اینکه بعنوان ناقض بند 2 ماده 4 در نظر گرفته شود مشروط به اینکه مقدار خرید از میزان استحقاق آن کشور با توجه بکلیه کشورهای‌صادرکننده تجاوز نکند.

4 - خریدهائی که هر یک از کشورهای واردکننده از کشورهای صادرکننده بیش از میزان استحقاق خود با توجه بکلیه کشورهای صادرکننده، بعمل‌می‌آورند موجب تقلیل تعهدات و وظایف کشور صادر کننده مطابق این ماده نخواهد شد. هر مقدار گندم خریداری شده از یک کشور وارد کننده وسیلة‌ کشور وارد کننده ثانی در یکسال زراعی همانند گندم خریداری شده از کشور صادر کننده اصلی وسیلة کشور وارد کننده ثانی در نظر گرفته‌خواهد شد مشروط به اینکه میزان استحقاق کشور وارد کننده ثانی با توجه بکلیه کشورهای صادرکننده در اثر این خرید تجاوز ننماید بر طبق مقررات ‌ماده 19 حکم فوق‌الذکر در مورد آرد گندم نیز صادق خواهد بود مشروط بر اینکه آرد گندم از کشور صادرکننده مربوطه تحصیل گردیده باشد.

5 - برای تشخیص این موضوع که آیا درصدهای لازمه مذکور در بند 2 ماده 4 هنگامیکه اعلام شورا با توجه بمحدودیت‌های مقرر در بند 2 ب و بند3 ب این ماده، قوت قانونی داشته رعایت شده است یا نه خریدهای یک کشور واردکننده:

‌الف - در صورتی که در نظر گرفته خواهد شد که آن خریدها از یک کشور عضو منجمله کشور صادرکننده‌ای که اعلام نسبت به آن بعمل آمده، شده‌ باشد و

ب - کلا محسوب نخواهد شد در صورتیکه آن خریدها از یک کشور غیر عضو بعمل آمده باشد.

6 - گندمی که بر حسب مقررات این ماده عرضه میشود تا حد ممکن باید از نوع و جنسی باشد که بتواند در آن سال زراعی موجب انجام معامله بین دو‌کشور بر طبق روش های متداوله باشد ترتیباتی که این نظر را بمرحلة اجرا بگذارد در صورت لزوم فیمابین کشورهای مربوطه داده خواهد شد.

ماده ششم

قیمت گندم

1 - جدول حداقل و حداکثر قیمتها بر مأخذ فوب بنادر خلیج برای مدت اعتبار این قرارداد بین‌المللی بشرح زیر است:

قیمت حداقل قیمت حداکثر

(‌بدلار آمریکا برای یک بوشل)

کانادا

‌مانیتو با نمره 1 95/1 35/2

‌مانیتو با نمره 3 90/1 30/2

‌ممالک متحده آمریکا

‌نرترن اسپرنیگ تیره نمره 1 14% 83/1 23/2

ردونیتر سخت نمره 2 (‌معمولی) 73/1 13/2

‌وسترن وایت نمره 1 68/1 08/2

‌ردونیتر نرم نمره 1 60/1 00/2

‌آرژانتین

‌پلیت 73/1 13/2

‌استرالیا

‌اف. ا.کیو(FAQ) 68/1 08/2

‌جامعه اقتصادی اروپا

‌استاندارد 50/1 90/1

‌سوئد 50/1 90/1

‌یونان 50/1 50/1

‌اسپانیا

‌گندم عالی 60/1 00/2

‌گندم معمولی 50/1 90/1

2 - حداقل و حداکثر قیمتها برای گندم‌های کانادا و ممالک متحده فوب بنادر شمال غربی اقیانوس آرام شش سنت کمتر از قیمت مندرج در بند 1 این‌ ماده خواهد بود.

3 - حداقل و اکثر قیمت مکزیکی طبق نمونه مشخصات فوب بنادر (‌اقیانوس آرام) مکزیک یا سرحدات مکزیک، هرکدام که عملی باشد، بترتیب 55/1 و 95/1 دلار آمریکائی برای هر بوشل خواهد بود.

4 - حداقل قیمتهای مذکور در این ماده ممکن است طبق مقررات ماده 8 و 31 تعدیل گردد.

5 - قیمت حداقل و حداکثر گندم F.A.Q استرالیا فوب بنادر استرالیا که معادل قیمت سی اند اف بنادر کشورهای پادشاهی انگلستان است پنج سنت‌ کمتر از قیمت حداقل و حداکثر گندم امریکائی ردونیتر نمرة 2 (‌ معمولی) تحویل بنادر خلیج بشرح مندرج در بند 1 این ماده میباشد و البته احتساب با ‌استفاده از هزینه‌های معمولی حمل بعمل آمده است.

6 – قیمت های حداقل و حداکثر گندم آرژانتین تحویل بنادر آرژانتین برای مقصدهای مرزی اقیانوس آرام و اقیانوس هند معادل قیمتهای حداقل و حداکثر‌گندم آمریکائی‌ها رودنیتر نمره 2 معمولی فوب بنادر شمال غربی اقیانوس اطلس بشرح بند 2 این ماده و معادل قیمتهای سی اند اف در یو کوهاما‌ خواهد بود با احتساب بر پایه هزینه حمل و نقل جاری.

7 - قیمتهای حداقل و حداکثر برای - گندم مشروحه ممالک متحده فوب بنادر اتلانتیک، اکثریت لینگر و بنادر کانادائی سنت لورانس.

- گندم مشروحه کانادا فوب فورت ویلیام، پورت ارتور، سنت لورنس، بنادر اتلانتیک و پورت چرچیل.

- گندم آرژانتین تحویل بنادر آرژانتین بمقصدهای غیر از آنچه در بند 6 این ماده معین شده است معادل قیمتهای سی اند اف در انتورب و تردام از‌حداقل و حداکثر مذکور در بند 1 این ماده با احتساب هزینه‌های حمل و نقل جاریه.

8 - قیمتهای حداقل و حداکثر گندم استاندارد جامعه اقتصادی اروپا معادل با قیمتهای سی اند اف در کشور مقصد یا بندری که از آنجا کالا بکشور‌مقصد حمل میشود با قیمتهای حداقل و حداکثر گندم ممالک متحده ردونیتر سخت نمرة 2(‌معمولی) فوب ممالک متحده بشرح بند 1 و 2 این ماده‌ بعلاوه هزینه حمل و نقل بر پایه جاری خواهد بود و تعدیلهای مربوط بقیمت و توافقهای مربوط باختلاف جنس در جدول برابریها نیز در نظر‌گرفته میشود.

9 - قیمتهای حداقل و حداکثر گندم سوئدی قیمتی خواهد بود معادل با قیمت سی اند اف در کشور مقصد یا قیمت سی اند اف در بنادری که کالا از آنجا بکشور مقصد حمل میشود و قیمتهای حداقل و حداکثر گندم ممالک متحده ردونیتر سخت نمرة 2(‌معمولی) فوب ممالک متحده بشرح بندهای 1 و 2 این ماده هزینه حمل و نقل بنحو معمول در نظر گرفته میشود و توافقهای مربوط باختلاف جنس و تعدیل قیمتها احتساب میگردد.

10 - قیمتهای حداقل و حداکثر گندم یونانی قیمتی خواهد بود معادل با قیمت سی اند اف در کشور مقصد یا قیمت سی اند اف در بنادری که کالا از آنجا بکشور مقصد حمل میشود و حداقل و حداکثر قیمت گندم ممالک متحده ردونیتر سخت نمرة 2(‌معمولی) فوب ممالک متحده بشرح بندهای 1‌و 2 این ماده. هزینه حمل و نقل بنحو معمول در نظر گرفته میشود و توافقهای مربوط باختلاف جنس و تعدیل قیمتها احتساب میگردد.

11 - قیمتهای حداقل و حداکثر گندم اسپانیائی قیمتی خواهد بود معادل با قیمت سی اند اف در کشور مقصد یا قیمت سی اند اف در بندری که گندم از‌آنجا بکشور مقصد حمل میشود و حداقل و حداکثر قیمت گندم ممالک متحده ردونیتر سخت نمرة 2 (‌معمولی) فوب ممالک متحده بشرح ‌بندهای 1 و 2 این ماده هزینه حمل و نقل بنحو معمولی در نظر گرفته میشود و توافقهای مربوط باختلاف و تعدیل قیمتها احتساب میگردد.

12 - در مورد سایر گندم کشورهائی که در بند 1 این ماده بآنها اشاره شده است طرق احتساب قیمتهای حداقل و حداکثر مذکور در بند 2 این ماده یا ‌معادلهای مورد بحث بندهای 5 تا 11 این ماده عیناً قابل انطباق است.

13 - کمیته تجدید نظر قیمتها با مشورت سوکمیسیون قیمتها میتواند.

‌الف - معادل حداقل و حداکثر قیمتهای گندم را در میزان هائی غیر از آنچه در بندهای 1 و 2 و 3 و بندهای 5 تا 11 این ماده تصریح شده تعیین نماید و

ب - مأخذ فوب بنادر خلیج ممالک متحده قیمتهای حداقل و حداکثر هر طبقه، نوع، درجه یا جنس گندم را غیر از آنچه که در بندهای 1 و 3 این ماده ‌توضیح داده شده توصیف نماید مشروط باینکه اختلاف فیمابین حداقل و حداکثر قیمتهائی که باین نحو توصیف میگردند برای هر بوشل 40 سنت ‌باشد و در مورد گندم کشوری که در این بندها نامبرده نشده کمیته بر طبق جزءِ الف ذیل این بند رفتار خواهد کرد مشروط باینکه قبلا دربارة آن اتخاذ‌ تصمیم نکرده باشد.

14 - در مورد گندمهائی که قیمت حداقل و حداکثر آنها تعیین نشده است در حال حاضر قیمت حداقل و حداکثر آنها را میتوان از فوب بنادر خلیج ‌ممالک متحده با توجه بوصف، طبقه، نوع، درجه یا کیفیت گندم مورد بحث در بندهای 1 و 3 یا بندهای 13 ب این ماده که شبیه‌ترین گندم بگندم ‌مورد بحث باشد با اضافه ‌کردن مبلغی بقیمت آن یا کاهش مبلغی از قیمت آن بنحو معقول و متناسب استخراج کرد. چنین اضافه‌ها و کاهش‌ها ممکن‌است در صورت لزوم وسیلة کمیته تجدید نظر قیمتها تعیین و تعدیل گردد. اقدام مورد بحث در این بند وسیلة کمیته تجدید نظر قیمتها در جلسات کمیته ‌مذکور بر طبق بندهای 1 و 3 یا 6 مادة 19 بعمل خواهد آمد.

15 - هیچیک از قیمتهای حداقل یا حداکثری که بر مأخذ فوب بنادر خلیج ممالک متحده تحت مقررات بند 13 ب این ماده توصیف شده است از‌قیمت حداقل و حداکثر گندم درجه یک مانیتوباونرترن مذکور در بند یک این ماده بترتیب ذکر شده تجاوز نخواهد کرد.

16 - میزان قیمتهای حداقل و حداکثر مذکور در بندهای 5 تا 11 این ماده در مواعد معین وسیله دبیرخانه شورا با همکاری سوکمیسیون قیمتها، با توجه‌ بهزینه‌های حمل و نقل دریائی که منعکس‌کنندة جریان بطور کلی در این زمینه است و با توجه بمأخذ موجود و قابل مقایسه در بنادر مربوط‌احتساب می‌گردد.

17 - هرگاه که لازم باشد قیمت گندمی را که با پولی غیر از وجه رایج ممالک متحده تعیین شده است با قیمتهای حداقل و حداکثر و معادلات مربوطه و‌مذکور در این ماده مقایسه نمائیم میبایست قیمت مذکور را بپول ممالک متحده با نرخ رایج تبدیل کنیم. هر نوع اختلاف در زمینه تبدیل قیمتها وسیله‌ کمیته تجدید نظر قیمتها مرتفع خواهد شد.

18 - قیمتهای حداقل و حداکثر و معادلهای مربوطه شامل مخارج حمل و هزینه‌های بازاریابی که ممکنست مورد توافق فروشنده و خریدار قرار گرفته ‌باشد نخواهد بود مشروط باینکه مخارج حمل فقط بعد از تاریخ مورد توافق مذکور در قرارداد خرید بحساب خریدار گذاشته شود.

19 - گندم سخت (durum) و بذر گواهی شده گندم از شمول مقررات مربوط بقیمت های حداکثر خارج است و نیز گندم فاسد از شمول مقررات‌مربوط بحداقل قیمتها خارج میباشد.

20 - بدون اینکه بمقررات مادة 8 و اجرای آن خدشه‌ای وارد شود در صورتیکه هر یک از دول عضو نزد کمیته تجدید نظر قیمتها مدعی گردد که‌احتساب میزان قیمت حداقل یا حداکثر در مورد بخصوصی طبق مقررات بندهای 5 تا 11 یا بند 13 این ماده در اثر تغییر هزینه‌های حمل و نقل بیش از‌این عادلانه نیست، کمیته مذکور با مشورت سوکمیسیون قیمتها موضوع را مورد بررسی قرار خواهد داد و تعدیل مطلوب بعمل خواهد آورد.

21 - کلیه تصمیمات کمیته تجدید نظر قیمتها بر طبق بند 13 و 14 و 17 و 20 این ماده برای کلیه دول عضو لازم‌الرعایه است و هر یک از کشورهای‌عضو که تصمیم یا تصمیمات کمیته را بضرر خود تشخیص دهد میتواند از شورا تقاضای تجدید نظر درباره تصمیم مذکور بعمل آورد.

22 - هر یک از کشورها که در سال زراعی یک مقدار گندم یا بیشتر که مشمول مقررات این ماده بشود داشته باشد میبایست مشخصات استاندارد و‌توصیف رسمی گندم یا گندم های موجود را بشورا تسلیم نماید با تقاضای دبیرخانه، کشورهای صادرکننده گندم موظفند که مشخصات استانداردها و‌توصیف گندم های موجود را که در این ماده ذکر نشده‌اند بشورا تقدیم دارند.

ماده هفتم

قیمت آرد گندم

1 - خریدهای تجاری آرد گندم لزوماً هماهنگ با قیمتهای گندم منظور در مادة 6 خواهد بود مگر اینکه از طرف کشور یا کشورهای عضو گزارشی‌معارض این نظر و متکی بدلائل و شواهد کافی بشورا واصل شود که در آنصورت شورا با کمک کشورهای مربوطه موضوع را بررسی کرده و در اینکه قیمت هماهنگ است یا نه اتخاذ تصمیم خواهد کرد.

2 - در صورتیکه یک یا چند کشور عضو عقیده داشته باشند که بعضی از روشها در زمینة تجارت بین‌المللی در بعضی موارد آن هماهنگی را که باید‌میان قیمت آرد گندم و قیمت گندم وجود داشته باشد بهم میزند و بنظر کشور یا کشورهای مذکور این روشها بمنافع آنها جداً لطمه وارد میسازد‌ میتوانند از کشور یا کشورهای مربوطه تقاضای مشاوره و تبادل نظر نمایند.

3 - شورا میتواند با تشریک مساعی کشورهای عضو مطالعاتی راجع بقیمت آرد گندم با رابطة آن نسبت بقیمت گندم بعمل آورد.

ماده هشتم

نقش قیمت حداقل

‌هدف و منظور از جدول قیمتهای حداقل اینست که از طریق تشخیص اینمطلب که چه وقت سطح قیمتهای بازار در مورد هر نوع گندم یا قیمت‌حداقل انطباق می‌یابد یا بآن نزدیک میشود بتثبیت و استحکام بازار کمک شود. از آنجا که تناسبهای قیمت میان نوع و جنس گندم با مقتضیات‌رقابتی نوسان میکند مقرراتی برای تجدید نظر و تبدیل در قیمتهای حداقل وضع گردیده است.

1 - در صورتیکه دبیرخانه شورا در جریان بازرسی مداوم خود در شرایط بازار باین نتیجه برسد که وضعی بوجود آمده یا در شرف وقوع است و‌چنین بنظر میرسد که وضع مذکور با توجه بمقررات حداقل قیمتها هدفهای این قرارداد بین‌المللی را در معرض خطر قرار خواهد داد یا در صورتیکه ‌چنین وضعی از طرف هر یک از کشورهای عضو بدبیرخانه شورا تذکر داده شود، دبیر اجرائی ظرف دو روز جلسه کمیته تجدید نظر قیمتها را تشکیل‌ خواهد داد و متعاقباً کلیه کشورهای عضو را از جریان مطلع خواهد کرد.

2 - کمیته تجدید نظر قیمتها وضع قیمت را بمنظور وصول بتوافق راجع بنحوة اقدام در مورد تقاضای کشورهای شرکت‌کننده جهت اعاده ثبات‌ قیمت و نگهداری آن در سطح حداقل یا بالاتر از آن مورد تجدید نظر قرار خواهد داد و هرگاه از حصول توافق و اقدام بر طبق آن ثبات بازار اعاده شود‌ جریان را بنظر دبیر اجرائی خواهد رسانید.

3 - در صورتیکه بعد از ظرف سه روز دادوستدی کمیته تجدید نظر قیمتها قادر بحصول توافق جهت اتخاذ روشی برای اعاده ثبات بازار نگردد رئیس‌ شورا ظرف دو روز جلسه شورا را بمنظور تعیین اقدامات ممکن دیگر تشکیل خواهد داد. در صورتیکه ظرف سه روز از تاریخ تجدید نظر شورا یک‌کشور عضو بصدور یا عرضه گندم بنرخ پائین‌تر از قیمت حداقل که وسیله شورا تعیین شده است اقدام کند شورا در این خصوص که اجرای مقررات‌ این قرارداد بین‌المللی موقتاً موقوف بماند و در اینصورت تعیین حدود موقوف‌ الاجرا ماندن قرارداد بین‌المللی تصمیم خواهد گرفت.

4 - قیمت حداقل تعدیل شده بر طبق جریان یاد شده موقعی خاتمه خواهد یافت که کمیته تجدید نظر قیمتها با شورا باین نتیجه برسد که شرایط لازم‌جهت تعدیل مذکور دیگر وجود ندارد.

ماده نهم

اعلامهای قیمت حداکثر

1 - اگر دبیر اجرائی که قیمت گندم را بنحو مداوم تحت رسیدگی دارد باین نتیجه برسد یا وسیله سوکمیسیون قیمتها یا هر یک از دولتهای عضو‌مطلع شود که وضعی بوجود آمده که تحت شرایط آن یکی از دولتهای صادرکننده مشغول تهیه گندم جهت فروش بیک دولت واردکننده بقیمت ‌حداکثر یا نزدیک بآن است فوراً جلسه کمیته تجدید نظر قیمتها را تشکیل خواهد داد. در صورتیکه کمیته تجدید نظر قیمتها باین نتیجه برسد که‌چنین وضعی پیش آمده است، دبیر اجرائی بلافاصله موضوع را باطلاع کلیه کشورهای عضو خواهد رساند.

2 - بمحض اینکه یک کشور صادرکننده در صدد تهیه گندم برای خرید کشورهای واردکننده بقیمتی که کمتر از حداکثر نباشد برآید می‌بایست مراتب ‌را بشورا اطلاع دهد. بمجرد وصول این اطلاع دبیر اجرائی از طرف شورا بصدور اعلامیه که در این کنوانسیون بنام «‌اعلام قیمت حداکثر» نامیده شده است مبادرت خواهد ورزید مگر اینکه بند 6 این ماده و بند 6 ماده 16 بنحو دیگری پیش‌بینی کرده باشد. دبیر اجرائی اعلامیه مذکور را بمحض صدور بتمام دول عضو ابلاغ خواهد نمود.

3 - کشور صادرکننده هنگام گزارش مراتب مندرج در بند 2 این ماده بشرح زیر اقدام خواهد کرد:

‌الف - در صورتیکه گندم مورد گزارش از انواعی نباشد که طبق مقررات ماده 6 توصیف شده و قیمت حداکثری برایش تعیین شده است دولت گزارش‌ دهنده باید طبق مقررات مادة 6 نظر خود را نسبت بقیمت حداکثر زمان حال گندم مذکور فوب بنادر خلیج ممالک متحده اشعار میدارد.

ب - در صورتیکه گزارش مربوط بتمام گندم مورد فروش باشد دولت گزارش دهنده اشعار خواهد داشت که قیمت حداکثر آن در زمان تهیه گزارش و‌در محل صدور معمولی گندم مذکور چقدر است. و دبیر اجرائی مراتب را عیناً باطلاع کلیه کشورهای عضو خواهد رسانید. در صورتیکه هر یک از‌کشورهای عضو باطلاع دبیر اجرائی برساند که قیمتهای داده شده یا قیمت حداکثر گندمهای مذکور انطباق ندارد نامبرده بلافاصله جلسه کمیته تجدید‌نظر قیمتها را تشکیل خواهد داد و جلسه مذکور با مشورت سوکمیسیون قیمتها، قیمتهای حداکثر اقلام مورد تذکر را تعیین خواهد نمود.

4 - کشور صادرکننده‌ای که بطریق مذکور در بند 3 فوق‌الذکر راجع بفروش گندم قیمت بیش از حد حداکثر گزارش داده است بمحض اینکه مجدداً‌ آماده تهیه و فروش کلیه گندم های خود بقیمت کمتر از حداکثر بکشورهای واردکننده گردید مراتب را بشورا گزارش خواهد داد و دبیر اجرائی از‌طرف شورا اعلامیه سابق ‌الصدور را در مورد کشور مذکور از طریق صدور اعلامیه دیگر ملغی‌الاعتبار خواهد ساخت و اعلامیه جدید را فورا بکلیه ‌کشورهای صادرکننده و واردکننده ابلاغ خواهد کرد.

5 - شورا در نظامنامه‌های خود مقرراتی در زمینه اجرای بند 2 و 4 این ماده و نیز تاریخ معتبر شناختن اعلامیه‌های مذکور در این ماده وضع خواهد کرد.

6 - در هر زمان بعقیده دبیر اجرائی کشور صادرکننده‌ای در ارسال گزارش طبق بند 2 یا 4 این ماده قصور ورزیده و یا گزارش آن مغلوط باشد، مشارالیه ‌بدون اینکه در مورد اخیر مقررات بند 2 یا 4 این ماده را ندیده بگیرد، بیدرنگ جلسه سوکمیسیون قیمتها را تشکیل خواهد داد. هر وقت که دبیر‌اجرائی معتقد شود که گزارش صادرکننده‌ای که طبق بند 2 بتقدیم گزارش مبادرت کرد.

با توجه بحقایق موضوع موجب صدور اعلامیه نیست چنین‌اعلامیه‌ای صادر نمیکند و تنها مراتب را بسوکمیسیون قیمتها که فوراً بدین منظور تشکیل میشود ارجاع خواهد نمود. ‌در صورتیکه کمیسیون بر طبق این بند یا مادة 31 اظهار نظر کند اعلامیه مذکور در بند 2 یا 4 باید یا نباید صادر گردد و یا صحیح نیست کمیته تجدید‌نظر قیمتها می‌تواند هر طور که مصلحت بداند بصدور اعلامیه مبادرت ورزد و یا از صدور آن خودداری کند و یا اعلامیه صادره را ابطال کند.

‌دبیر اجرائی این تصمیم کمیته را در اسرع وقت باطلاع کلیه دول عضو خواهد رسانید.

7 - هر اعلامیه صادره طبق مقررات این ماده باید سال زراعی یا سالهای زراعی مربوطه را با توجه بمتن این قرارداد مشخص نماید.

8 - در صورتیکه هر یک از کشورهای صادرکننده یا وارد کننده معتقد باشد که اعلامیه مذکور در این ماده باید یا نباید صادر گردد میتواند موضوع را بشورا ارجاع کند و در صورتیکه شورا دلائل آنکشور را موجه داشت اعلامیه را صادر میکند و یا اعلامیه صادره را ابطال می‌کند.

‌9 - کلیه اعلامیه‌های صادره طبق بندهای 2 و 4 و 6 این ماده که بحکم مقررات همین ماده ابطال می‌گردند تا زمان ابطال دارای اعتبار کامل خواهد بود‌و عمل ابطال باعث الغاءِ آثار آنها و اقداماتی که بر طبق آنها قبل از ابطال بعمل آمده نخواهد بود.

10 - از لحاظ این ماده کلمه گندم شامل گندم سخت (durum) و بذر گواهی شده گندم نخواهد بود.

ماده دهم

وضع جامعه اقتصادی اروپا

1 - جامعه اقتصادی اروپا که بطور مرتب و مداوم بامور وارداتی و صادراتی بازار جهانی میپردازد از این لحاظ در لیست الف و ب ضمیمه این‌قرارداد بین‌المللی یک کشور صادرکننده و نیز یک کشور واردکننده نامبرده شده است مشمول کلیه حقوق و مسئولیتهای ناشی از قرارداد بین‌المللی‌میباشد.

2 - در هر حال در مورد وظایف جامعه اقتصادی اروپا بعنوان یک کشور صادرکننده در وضعی که بصدور اعلامیه حداکثر قیمت نسبت بگندم ‌مربوط باین جامعه منجر میشود، جامعه اقتصادی اروپا می‌بایست برای کشورهای واردکننده که عضو این قرارداد بین‌المللی هستند بقیمتی که از‌قیمت حداکثر تجاوز نکند گندم تهیه کند بعلاوه جامعه مذکور همگام با نظاماتی که از سیاست عمومی کشاورزی آن حاصل گردیده می‌بایست با توسل‌ بکلیه اقدامات سودمند خود مقادیر ممکن از گندم را بنحوی عادله جهت صدور بکشورهای واردکننده تهیه و در دسترس بگذارد.

ماده یازدهم

تعدیل هنگام کمبود محصول

1 - هر یک از کشورهای صادرکننده که بیم آن را دارد که در سال زراعی مورد بحث بعلت کمبود محصول قادر بانجام تعهدات خود مطابق این‌ کنوانسیون نباشد باید در اسرع وقت ممکن مراتب را بشورا جهت معافیت از کل یا قسمتی از تعهدات خود در آن سال اطلاع دهد. تقاضای واصله در‌این زمینه بدون درنگ از طرف شورا استماع خواهد شد.

2 - شورا موقع رسیدگی بدرخواست معافیت بر طبق این ماده وضع موجودی گندم کشور صادرکننده و میزان ملاحظه آن کشور را در زمینه رعایت‌حداکثر وظیفه‌ایکه نسبت به تهیه گندم بر طبق این کنوانسیون دارد بررسی می‌کند.

3 - شورا همچنین هنگام بررسی بدرخواست معافیت بر طبق این ماده میزان اهمیت و علاقه کشور صادرکننده را در حفظ اصل مذکور در بند 2 این‌ماده مورد توجه قرار میدهد.

4 - در صورتیکه شورا به این نتیجه رسید که توضیحات کشور تقاضاکننده موجه و مدلل است نسبت بمیزان و شرائط معافیت آن دولت در سال ‌زراعی مورد بحث اتخاذ تصمیم مینماید و از تصمیم خود کشور صادرکننده را مطلع خواهد ساخت.

5 - هرگاه شورا کشوری را از تمام یا قسمتی از تعهدات خود که در ماده 5 منظور گردیده برای سال زراعی مورد بحث معاف نماید بر تعهدات سهمی‌سایر کشورهای صادرکننده بقدر مورد توافق خود آنها خواهد افزود و در صورتیکه این افزایش مقدار معاف شده بند 4 این ماده را جبران نکند شورا بمقدار لازم از میزان استحقاق کشورهای واردکننده تا مقداری که خودشان توافق میکنند کسر خواهد کرد.

6 - در صورتیکه کسری حاصل از معافیت اعطائی مذکور در بند 4 این ماده کاملا وسیله اقدامات مندرج در بند 5 مرتفع نشود شورا از میزان استحقاق ‌کشورهای واردکننده بتناسب سهمیه آنها بشرح بند 5 کسر خواهد نمود.

‌7 - در صورتیکه تعهدات یک کشور صادرکننده منعکس در سهمیه تخمینی آن کشور مطابق بند 4 این ماده کسر گردد، مقدار این کسری که همان گندم ‌خریداری شده از کشور مذکور در سال زراعی مورد بحث است بمنظور تعیین سهمیه تخمینی آن کشور و سایر کشورهای صادرکننده در سالهای زراعی ‌در نظر گرفته خواهد شد.

‌در صورت اجرای این بند از این ماده شورا، با توجه به اوضاع و احوال مورد، بمنظور تعیین سهمیه تخمینی کشورهای صادرکننده در سالهای زراعی‌ بعدی راجع بلزوم تعدیل و در صورت انجام تعدیل نسبت بنحوة تعدیل اتخاذ تصمیم خواهد نمود.

8 - در صورتیکه میزان استحقاق یک کشور واردکننده طبق بند 5 یا 6 این ماده بمنظور جبران معافیت اعطائی بکشور صادرکننده طبق بند 4 تقلیل‌یابد مقدار کسری مذکور بمنظور تعیین سهمیه تخمینی کشور واردکننده در سالهای زراعی متعاقب، همانند گندم خریداری شده از کشور صادرکننده در‌سال زراعی مورد بحث در نظر گرفته خواهد شد.

ماده دوازدهم

تعدیل در موارد ضروری برای حفظ موازنه پرداختها یا اندوخته‌های پولی

1 - هر یک از کشورهای واردکننده که بیم آن را دارد که بعلت ضرورت حفظ موازنه پرداختها یا اندوخته‌های پولی خود نتواند در سال زراعی معینی ‌وظایف خود را از لحاظ این کنوانسیون بمرحلة اجرا بگذارد موضوع را در اسرع وقت ممکن بشورا گزارش خواهد داد و از شورا تقاضا خواهد کرد که‌ از تمام یا قسمتی از وظایفش در سال زراعی مذکور معاف گردد. تقاضای واصله بشورا در زمینه این بند بدون تأخیر استماع خواهد شد.

2 - هرگاه مطابق بند 1 این ماده تقاضائی بشود بشورا با توجه بکلیه جوانب امر راجع بوجود و درجه ضرورت مذکور در بند 1 از صندوق وجوه‌ بین‌المللی پول، تا آنجا که موضوع مربوط است بکشوری که عضویت صندوق را دارد کسب عقیده و نظر خواهد داد.

3 - شورا در رسیدگی بتقاضای معافیت طبق این ماده درجه توجه کشور واردکننده را به اصل حداکثر رعایت تعهدات خود در زمینه خرید و بر وفق‌ این کنوانسیون مورد توجه قرار خواهد داد.

4 - در صورتیکه شورا دلایل کشور واردکننده را موجه تشخیص بدهد در این مورد که تا چه حد و تحت چه شرائطی کشور مذکور میتواند از انجام‌تعهدات خود در سال زراعی مورد بحث معاف گردد اتخاذ تصمیم میکند شورا کشور واردکننده را از تصمیم خود مطلع خواهد ساخت.

ماده سیزدهم

تعدیل و خریدهای اضافی هنگام احتیاج مبرم

1 - در صورتیکه در یکی از کشورهای وارد کننده احتیاج مبرمی بروز نماید یا در شرف ظهور باشد کشور واردکننده برای تهیه ذخائر گندم میتواند برای‌جلب کمک بشورا مراجعه نماید و شورا برای رفع وضع اضطراری مولود احتیاج مبرم مذکور تقاضا را مورد توجه فوری قرار داده بکشورهای‌صادرکننده و واردکننده در زمینه اقداماتیکه باید در این زمینه بعمل آورند توصیه لازم را خواهد نمود.

‌2 - برای اتخاذ تصمیم در زمینه توصیه‌های لازم نسبت بتقاضای کشور واردکننده بشرح بند فوق شورا خریدهای تجاری کشور متقاضی را از‌کشورهای عضو یا حدود تعهدات آنرا طبق ماده 4، بمقتضای مورد، در نظر خواهد گرفت.

3 - اقدامات کشور واردکننده یا صادرکننده در تعقیب توصیه مورد ذکر بند 1 این ماده، در سهمیه تخمینی کشور مذکور در سال زراعی بعدی مؤثر نخواهد‌بود.

ماده چهاردهم

تعدیلهای دیگر

1 - بشرط موافقت شورا هر یک از کشورهای صادرکننده میتواند قسمتی از میزان تعهدات خود را برای یک سال زراعی بکشور صادرکننده دیگر‌انتقال دهد و هر یک از کشورهای واردکننده نیز میتواند قسمتی از میزان استحقاق خود را برای یکسال زراعی بکشور واردکننده دیگر منتقل سازد.

2 - هر کشور واردکننده‌ای میتواند در هر وقت وسیله ابلاغ کتبی بشورا درصد تعهد خود را که در بند 2 ماده 4 مذکور است افزایش دهد. این افزایش‌از تاریخ وصول اخطار مذکور معتبر است.

3 - هرگاه کشور واردکننده‌ای ملاحظه نماید بعلت خروج یکی از کشورهای صادرکننده از کنوانسیون که کمتر از 50 رأی ندارد منافعش از لحاظ درصد‌ تعهد شده مذکور در بند 2 ماده 4 شدیداً بخطر افتاده است میتواند از طریق اخطار کتبی بشورا بتقاضای تقلیل درصد تعهداتش را بنماید در چنین ‌موردی شورا درصد تعهدی آنکشور را به نسبتی که حداکثر خریدهای تجاری سالانه‌اش ظرف سالهای تعیین شده در ماده 15 با توجه بکشور خارج‌شده از قرارداد، با سهمیه تخمینی او با توجه بتمام کشورهای مذکور در صورت (‌لیست) الف دارد، تقلیل خواهد داد و سپس این درصدی تعهدی‌ اصلاح شده را از طریق برداشت دو و نیم مجدداً کاهش خواهد داد.

4 - سهمیه تخمینی کشوری که طبق بند 2 ماده 38 به این قرارداد ملحق میشود در صورت لزوم از طریق افزایش یا کاهش سهمیه تخمینی یک یا چند ‌کشور صادرکننده یا واردکننده، بمقتضای مورد جبران میشود چنین تعدیل‌هائی تا زمانیکه کشور صادرکننده یا واردکننده که سهمیه او باین مناسبت ‌تغییر کرده موافقت ننماید تصویب نخواهد شد.

5 - شورا میتواند بتقاضای هر یک از کشورها نام کشور متقاضی را از هر یک از صورت‌های(‌لیست ها) ضمیمه حذف و بصورت دیگر(‌لیست دیگر)‌منتقل سازد.

ماده پانزدهم

تعیین سهمیه تخمینی

1 - سهمیه تخمینی مصرح در ماده 2 برای هر سال زراعی بر اساس حد متوسط خریدهای تجاری چهارساله اول هر پنج سال مسلسل زراعی تعیین‌ میگردد.

در مورد بازارهائی که بنحو مداوم رو به توسعه است و حد متوسط خریدهای تجاری در همان مدت و یا بکاربستن محاسباتی فوق، زائد بر‌حد متوسط سهمیه تخمینی است. سهمیه تخمینی بوسیله افزودن اختلاف دو حد متوسط تعدیل میگردد. بازار دائماً رو به توسعه از لحاظ این ماده ‌بازاری است که در آن واردات تجاری از ارقام سهمیه تخمینی بر طبق سطر اول این بند از این ماده با احتساب حداقل سه سال از چهار سالی که در چنین ‌محاسبه‌ها بکار میرود فزونی داشته باشد و درصد تعهدی کشور موصوف کمتر از هشتاد درصد نباشد.

2 - قبل از شروع هر سال زراعی شورا سهمیه تخمینی هر یک از کشورهای صادرکننده را با توجه بکلیه کشورهای صادرکننده برای سال زراعی مورد‌ بحث تعیین مینماید و تنها صادرات و واردات جامعه اقتصادی اروپا در این محاسبه ملحوظ نمیگردد.

3 - سهمیه‌های تخمینی بر طبق بند فوق‌الذکر هنگام بروز تغییرات در عضویت این قرارداد بین‌المللی با در نظر گرفتن موارد منطبق با شرایط الحاق معین ‌توسط شورا طبق ماده 38 مجدداً تعیین خواهد شد.

ماده شانزدهم

سوابق و گزارشات

1 - شورا در هر سال زراعی پرونده جداگانه‌ای برای موارد زیر ترتیب خواهد داد:

‌الف - بمنظور اجرای این قرارداد بین‌المللی و بخصوص مواد 4 و 5 آن برای کلیه خریدهای تجاری وسیله کشورهای عضو از کشورهای عضو و‌غیرعضو و کلیه واردات وسیله کشورهای عضو از کشورهای عضو و غیرعضو با شرایطی که میتوان به آن معاملات مخصوص اطلاق کرد.

ب - از کلیه فروش‌های تجاری وسیله کشورهای عضو بکشورهای غیرعضو و از کلیه صادرات وسیله کشورهای عضو بکشورهای غیر عضو با‌شرایطی که میتوان به آن معاملات مخصوص اطلاق کرد.

2 - پرونده‌های مذکور در بالا طوری نگهداری میشود که:

‌الف - پرونده‌های معاملات مخصوص از پرونده‌های معاملات تجاری جدا باشد.

ب - همیشه در ظرف یکسال زراعی ترازنامه‌ای راجع بمیزان تعهدات هر یک از کشورهای صادرکننده نسبت بکلیه کشورهای واردکننده و میزان‌استحقاق هر کشور واردکننده نسبت به کلیه کشورهای صادرکننده و خود کشورهای مورد بحث نگهداری خواهد شد. چنین ترازنامه‌هائیکه تنظیم ‌میگردد بفواصل معین وسیله شورا برای کلیه کشورهای صادرکننده و واردکننده ارسال خواهد شد

3 - بمنظور تسهیل کار کمیته تجدید نظر قیمتها بر طبق ماده 31، شورا سوابقی از قیمتهای بازار بین‌المللی گندم و آرد گندم هزینه‌های حمل و نقل نگهداری‌خواهد کرد.

4 - در مورد گندمی که بعد از فروش مجدد در راه عبور یا ترانس شیمپنت غیر از کشور مبدأ به آخرین کشور مقصد میرسد، کلیه کشورهای عضو تا حد ‌ممکن باید این اطلاعات را بنحوی که بتوان خریدها یا معاملات مورد بحث را در پرونده‌های مذکور در بند 1 و 2 این ماده تحت عنوان خرید یا‌معامله فیمابین کشور اصلی و کشور آخرین مقصد ضبط کرد در اختیار شورا بگذارند در مورد تجدید فروش این مقررات تنها موقعی قابل انطباق است‌که گندم مذکور در همان سال زراعی در کشور مبدأ بدست آمده باشد.

5 - در اجرای منظور بند 2 این ماده و بند 2 ماده 4، خریدهای تجاری یک کشور عضو از یک کشور عضو دیگر که وارد پرونده شورا شده باشد در‌پرونده‌های هر یک از دو کشور عضو نیز بعنوان معامله بر خلاف تعهدات آنها بر طبق مواد 4 و 5 بترتیب یا وظایف تعدیل شده طبق مواد دیگر این ‌قرارداد ثبت خواهد شد مشروط به اینکه زمان بارگیری در ایام سال زراعی و مرتبط با تعهدات مذکور در ماده 5 بوده باشد و اینکه خرید وسیله یک‌ کشور واردکننده از یک کشور صادرکننده بقیمتی که زائد بر حداکثر قیمتها نشود بعمل آمده باشد خریدهای تجارت آرد گندم ضبط شده در سوابق ‌شورا با شرایط مشابه معاملات گندم نیز تحت عنوان اقدامات خلاف و تعهدات کشورهای عضو ثبت میشود.

6 - وقتیکه بین یک کشور عضو از طرفی و یک یا چند کشور دیگر از طرف دیگر اتحاد گمرکی یا اتحادیه بخصوصی با موقعیت اتخاذ گمرکی وجود‌ داشته باشد که در آن اتحادیه خرید گندم بقیمت بالاتر از قیمت حداکثر مجاز بوده و یا اجباری باشد چنین معاملات را میتوان ناقض مقررات مواد 4 یا5 دانست و لکن در صورت وقوع جزءِ معاملات بر خلاف تعهدات مملکت مربوطه ثبت خواهند شد. در مورد چنین خریدها از یک کشور صادرکننده نه ‌اعلامیه قیمت حداکثر صادر خواهد شد و نه در تعهدات کشور صادرکننده مربوطة نسبت بکشورهای واردکننده تحت ماده 4 تأثیری خواهد کرد.

7 - در مورد گندم سخت(durum) و بذر گواهی شده گندم نیز خریدهای ضبط شده در پرونده‌های شورا تحت همان شرایط خواه قیمت بالاتر از‌قیمتهای حداکثر باشد و خواه نباشد بعنوان معامله خلاف تعهدات کشورهای عضو ثبت خواهد شد.

8 - بشرط انجام شرائط مقرر در بند 5 این ماده شورا میتواند اجازه ثبت آن نوع خریدها را برای سال زراعی صادر کند که:

‌الف - بارگیری مربوط بخرید مذکور طبق نظر شورا ظرف مدت معقولی در حدود یکماه قبل یا بعد از شروع همان سال زراعی صورت گرفته باشد.

ب - دو کشور عضو که طرفین معامله بوده‌اند به این امر تراضی نمایند.

9 - برای تأمین نظرات مذکور در این ماده:

‌الف - کشورهای عضو مکلفند که اطلاعات مربوط بمقادیر گندم مورد خرید و فروش تجاری و معاملات مخصوص را که شورا در حدود صلاحیت ‌خود لازم میداند به دبیر اجرائی ارسال دارند و این اطلاعات مشتمل جزئیات زیر خواهد بود.

‌اول - در مورد معاملات مخصوص جزئیات معاملات را ارسال نمایند بنحوی که طبقه‌بندی آنها طبق ماده 3 امکان‌پذیر شود:

‌دوم - در مورد گندم اطلاعات مربوط به نوع، طبقه، درجه و ماهیت و مقادیر مربوطه ارسال میشود.

‌سوم - در مورد آرد چنان اطلاعاتی ارسال گردد که بتوان انواع آرد و مقدار هر نوع را تعیین نمود.

ب - کشورهای عضو وقتیکه بنحو منظم صادر مینمایند و همچنین سایر کشورهای عضو که شورا تعیین خواهند کرد میبایستی اطلاعات مورد ‌لزوم شورا را درباره قیمت معاملات تجاری و مخصوص (‌در صورت وجود) همراه با مشخصات، طبقه، نوع و درجه و ماهیت گندم و آرد گندم مورد‌معامله برای دبیر اجرائی ارسال دارند.

‌پ - شورا دائماً اطلاعاتی درباره هزینه‌های معمولی و جاری حمل و نقل تحصیل خواهد نمود و کشورهای عضو تا حد عملی چنین اطلاعات تکمیلی ‌مورد نیاز شورا را گزارش خواهند داد.

10 - شورا برای گزارش‌ها و سوابق مورد اشاره این ماده نظامنامه‌هائی تدوین میکنند. نظامنامه‌های مذکور تعداد و نحوة تنظیم گزارشات مذکور و‌وظایف کشورهای عضو را در این زمینه توصیف مینماید. شورا همچنین مقرراتی برای تبدیل و اصلاح سوابق و گزارش‌های مطبوعه و نیز گزارش های ‌راجع به رفع اختلافات حاصله در آن باره وضع میکند در صورتیکه یک کشور عضو مکرر و بدون دلیل موجه از تهیه گزارش های مورد ذکر و نیاز این ‌ماده قصور ورزد کمیته اجرائی برای حل و فصل موضوع مذاکراتی را با آن کشور ترتیب خواهد داد.

ماده هفدهم

تخمین احتیاجات و موجودی گندم

1 - کشورهای واردکننده نیمکره شمالی تا اول اکتبر و کشورهای وارد کننده نیمکره جنوبی تا اول فوریه باید حدود احتیاجات تجاری خود را برای گندم‌ در آن سال زراعی از کشورهای صادرکننده به شورا اطلاع دهند هر کشور وارد کننده‌ای بعداً میتواند هر گونه تغییری که مایل باشد در رقم تخمینی خود ‌بدهد و مراتب را به شورا گزارش دهد.

2 - کشورهای صادرکننده نیمکره شمالی تا اول اکتبر و کشورهای صادرکننده نیمکره جنوبی تا اول فوریه در مورد میزان گندمی که میتوانند در دسترس‌ کشورهای واردکننده در همان سال زراعی بگذارند به شورا اطلاع خواهند داد و اگر بعداً خواستند که در رقم تخمین تغییری بدهند مراتب را به شورا ‌گزارش خواهند داد.

3 - کلیه اطلاعات واصله در فوق بمنظور اجرای این قرارداد بین‌المللی مورد استفاده قرار خواهد گرفت و تحت شرایطی که شورا مقرر خواهند کرد‌ تنها در اختیار کشورهای واردکننده و صادرکننده خواهد گذارد ارقام تخمینی ارائه شده طبق این ماده بهیچ وجه الزام آور نمیباشد.

‌4 - کشورهای صادرکننده و واردکننده مخیر خواهند بود که تعهدات مندرج در این قرارداد را از طریق بازرگانی خصوصی یا طرق دیگری انجام دهند.‌هیچیک از مقررات این قرارداد بین‌المللی را نمیتوان بنحوی تفسیر کرد که بازرگانان خصوصی را در مقابل قوانین یا مقرراتی که بطرقی شامل آنها ‌میباشد معاف سازد.

5 - شورا میتواند بصلاحدید خود از دولتهای صادرکننده و واردکننده بخواهد که با تشریک مساعی یکدیگر مقداری گندم از ده درصد سهمیه‌ تخمینی کشورهای صادرکننده در هر سال زراعی کمتر نباشد جهت خرید وسیله کشورهای وارد کننده طبق این قرارداد بین‌المللی بعد از 31 ژانویه سال ‌زراعی مذکور تهیه و تأمین نمایند.

ماده هیجدهم

مشاورات

1 - برای کمک به یک کشور صادرکننده در تقویم میزان تعهدات خود هنگامی که یک اعلامیه حداکثر قیمت باید صادر شود یک کشور صادرکننده بدون‌اینکه بحقوق هیچیک از کشورهای واردکننده لطمه‌ای وارد شود میتواند با کشور واردکننده‌ای راجع به میزانی که حقوق کشور واردکننده طبق مواد4 و 5 در هر سال زراعی تعیین شده مشاوره کند.

2 - هر یک از کشورهای صادرکننده یا واردکننده که در امر خرید یا فروش بر طبق ماده 4 دچار اشکالاتی میشود میتواند موضوع را به شورا رجوع‌ کند. شورا در این مورد بمنظور حل رضایتبخش مسئله با هر یک از کشورهای صادرکننده و وارد کننده که با مسئله مرتبط باشند تبادل نظر میکند و بصلاحدید خود توصیه‌هائی به عمل میآورد.

3 - اگر کشور واردکننده‌ای برای دریافت میزان استحقاق خود در سال زراعی به قیمتی که بالاتر از قیمت حداکثر نباشد، در حالی که اعلامیه قیمت‌ حداکثر صادر شده و مجری است، دچار اشکال گردد میتواند موضوع را بشورا رجوع کند. شورا وضعیت را تحت وارسی قرار میدهد و با کشورهای‌صادرکننده راجع بروش هائی که تعهداتشان طبق آن باید انجام شود مشورت بعمل میآورد.

ماده نوزدهم

انجام وظایف طبق مواد 4 و5

1 - بعد از انقضای سال زراعی شورا در اسرع وقت ممکن انجام تعهدات کشورهای واردکننده و صادرکننده را بر طبق ماده 4 و 5 در سال زراعی مذکور‌مورد بررسی قرار خواهد داد.

2 - در اجرای این بررسی شورا میتواند بصلاحدید خود نسبت بهر یک از کشورهای عضو در راه انجام تعهداتشان بر اساس حدود همان وظایف و‌عوامل مربوطه دیگر، تا میزانی اغماض بیاورد.

3 - در بررسی انجام تعهدات هر یک از کشورهای وارد کننده در سال زراعی:

‌‌الف - شورا واردات استثنائی گندم را از یک کشور عضو ندیده میگیرد مشروط به اینکه شورا با دلائلی ارائه شده قانع شود که گندم مذکور صرفاً برای‌ مصرف غذائی بوده و خارج از مقدار گندمی است که کشور واردکننده معمولا از کشورهای عضو خریداری میکند.

ب - وارد کردن هر مقدار گندم فاسد از کشورهای غیر عضو از لحاظ شورا بلامانع است.

ماده بیستم

تقصیرات طبق ماده 4 و 5

1 - در صورتیکه بر اساس بررسی مورد ذکر ماده 19 معلوم شود که کشور معینی در انجام وظایف خود بر طبق ماده 4 و 5 قصور ورزیده است شورا‌راجع به اقداماتی که باید در این مورد بعمل آید اتخاذ تصمیم خواهد کرد.

2 - قبل از اتخاذ تصمیم بر طبق این ماده شورا به کشور صادرکننده و واردکننده مربوطه فرصت خواهد داد که حقایقی را بنظر آنکشور با موضوع ‌ارتباط دارد اظهار دارد.

‌3 - در صورتیکه شورا به این نتیجه برسد که کشور صادرکننده یا واردکننده معینی بر طبق ماده 4 یا 5 مرتکب تقصیر شد میتواند کشور مذکور را برای ‌مدتی که صلاح میداند از حق رأی محروم سازد، سایر حقوق آنرا تا میزان متناسب با تقصیر تقلیل دهد و یا کشور مذکور را از عضویت این قرارداد ‌بین‌المللی اخراج نماید.

4 - اقدامات متخذه وسیله شورا بر طبق این ماده تعهدات کشور مربوطه را نسبت به کمکهای مالی آن بشورا تقلیل نمیدهد مگر در صورت اخراج از‌این قرارداد بین‌المللی.

ماده بیست و یکم

اقداماتی که در صورت صدمات جدی معمول میگردد

1 - هر یک از کشورهای صادرکننده یا وارد کننده که ملاحظه کند منافع آن بعنوان عضو این قرارداد بین‌المللی در اثر اقدامات یک یا چند کشور‌صادرکننده یا واردکننده دستخوش صدمات و لطمات جدی قرار گرفته است میتواند قضیه را در شورا مطرح نماید در چنین موردی شورا برای حل‌ مسئله بلافاصله با کشورهای مربوطه تبادل نظر خواهد کرد.

2 - در صورتیکه قضیه از طریق چنین مشورتی فیصله پیدا نکند شورا موضوع را برای تحقیق فوری و تهیه گزارش به کمیته اجرائی یا کمیته تجدید نظر‌قیمتها ارجاع خواهد نمود بمحض وصول چنین گزارشی شورا موضوع را مجدداً مورد بررسی قرار میدهد و به کشورهای مربوطه توصیه‌هائی خواهد‌ کرد.

3 - بعد از اقدام یا عدم اقدام مطابق بند 2 این ماده بمقتضای مورد در صورتیکه کشور مربوطه معتقد باشد که موضوع بنحو رضایت‌بخش مورد‌رسیدگی واقع نشده است برای رفع شکایت میتواند به شورا مراجعه نماید. شورا در صورت اقتضا میتواند کشور مذکور را از تمام یا قسمتی از‌تعهداتش برای سال زراعی مورد بحث معاف سازد. برای اعطای معافیت دو سوم آراءِ کشورهای واردکننده لازم میباشد.

4 - در صورتیکه معافیت مذکور در بند 3 این ماده اعطا نشود و کشور مربوطه هنوز معتقد باشد که منافعش بعنوان یکی از اعضاءِ این قرارداد‌ بین‌المللی دستخوش صدمه جدی و شدید شده است میتواند در خاتمه سال زراعی از طریق ابلاغ کتبی بدولت ممالک متحده امریکا از عضویت این‌ قرارداد بین‌المللی خارج شود.

‌در صورتیکه درخواست از شورا برای معافیت در سال زراعی معینی تقدیم شده و رسیدگی شورا در سال زراعی بعدی انجام شود کناره‌گیری کشور‌مربوطه ظرف 30 روز بعد از صدور تصمیم شورا - از طریق اخطار مذکور در فوق انجام میگیرد.

ماده بیست ودوم

اختلافات و شکایات

1 - هر نوع اختلاف حاصله از تفسیر یا اجرای این قرارداد بین‌المللی - غیر از اختلافات مطروحه در ماده 19 و 20 که از طریق مذاکره رفع نشود به‌ تقاضای یکی از کشورهای طرف اختلاف برای اتخاذ تصمیم به شورا احاله خواهد شد.

2 - در کلیه مواردی که اختلاف بشرح بند 1 این ماده بشورا ارجاع میشود اکثریتی از کشورها یا کشورهائی که دارای آرائی کمتر از یک سوم مجموع ‌آراءِ را نداشته باشند میتوانند بعد از مذاکرات کامل از شورا بخواهند که قبل از اتخاذ تصمیم در مسئله مورد اختلاف نظر هیئت مشورتی مذکور در بند 3‌ این ماده را بخواهد.

3 - الف - جز در مواردی که شورا باتفاق آراءِ مقرر دارد هیئت مشورتی عبارت خواهد بود از:

‌اول - دو نفر که یکی از آنها در مسائل مشابه مورد اختلاف تجربیات وسیع داشته باشد و دیگری دارای دانش و تجربه قضائی باشد و هردو از طرف‌ کشورهای صادرکننده نامزد شده باشند.

‌دوم - دو نفر همانند این اشخاصی که از طرف کشورهای واردکننده معرفی شده باشند و

‌سوم - یک رئیس که باتفاق آرا وسیله چهار نفر مذکور در فقرات اول، دوم انتخاب گردیده باشند و یا در صورت عدم توافق از طرف رئیس شورا‌ برگزیده شده باشد.

ب - افراد کشورهائیکه دولت آنها عضو این قرارداد بین‌المللی است قابل قبول برای خدمت در هیئت مشورتی میباشند اشخاص منسوب شده برای‌خدمت در هیئت مشورتی باید دارای صلاحیت شخصی باشند و از هیچ دولتی دستور نگیرند.

پ - مخارج هیئت مشورتی از طرف شورا پرداخت خواهد شد.

4 - نظریه هیئت مشورتی همراه دلائل آن باید تسلیم شورا شود و شورا بعد از بررسی کلیه اطلاعات مربوطه راجع باختلاف اتخاذ تصمیم میکند.

5 - شکایات مبنی بر قصور هر یک از کشورهای صادرکننده یا واردکننده در زمینه انجام تعهداتشان بر طبق این قرارداد بین‌المللی بنا بتقاضای کشور‌شاکی باید بشورا ارجاع شود و شورا راجع بآن اتخاذ تصمیم نماید.

‌6 - هر گونه تصمیمی راجع باینکه کشور صادرکننده یا واردکننده‌ای قرارداد بین‌المللی را نقض کرده است باید ماهیت آن نقض را مشخص کند و در‌صورتیکه نقض مذکور در تصمیم متضمن تقصیر کشوری در زمینه تعهداتش طبق مادة 4 یا 5 بوده باشد حدود آن تقصیر نیز باید معلوم گردد.

7 - مطابق مقررات مادة 20 در صورتیکه شورا باین نتیجه برسد که کشور صادرکننده یا واردکننده‌ای قرارداد بین‌المللی را نقض کرده است میتواند ‌کشور مذکور را تا زمانی که تعهدات خود را انجام نداده است از حق رأی محروم کند یا آنرا از مشارکت در این قرارداد بین‌المللی اخراج نماید.

ماده بیست و سوم

بررسی سالانه وضع جهانی غله

1 - الف - برای پیش برد هدفهای این قرارداد بین‌المللی بشرح مذکور در ماده اول شورا هرساله وضع جهانی غله را بررسی خواهد کرد و کشورهای‌ عضو را از حقایق بدست آمده در این بررسی و تأثیر اینکه آنها بر تجارت بین‌المللی غله میگذارند مطلع میسازد تا کشورهای مزبور با در نظر داشتن‌این مراتب دربارة سیاست اداره کشاورزی و قیمت داخلی خود اتخاذ تصمیم نمایند.

ب - این بررسی در پرتو اطلاعات واصله مربوط بغله بر اساس تولید ملی موجودی مصرف قیمت و تجارت که عبارت از معاملات تجاری و‌مخصوص میباشد انجام میپذیرد.

پ - هر یک از کشورهای عضو میتواند اطلاعات خود را که مربوط ببررسی وضع جهانی غله میباشد و مستقیماً یا وسیله سازمان خوارو بارو ‌کشاورزی ملل متجد[متحد] در اختیار شورا در نیامده تقدیم دارند.

2 - در اجرای این بررسی سالانه شورا وسائلی را که از طریق آنها مصرف غله افزایش پیدا میکند مورد ملاحظه قرار خواهد داد و با تشریک مساعی‌ کشورهای عضو میتواند مطالعه موضوعاتی از قبیل امور زیر تقبل نماید.

‌الف - عواملی که در مصرف غله در کشورهای مختلف تأثیر دارند.

ب - وسائل حصول ازدیاد مصرف بخصوص در کشورهائی که امکان ازدیاد مصرف بثبوت رسیده باشد.

3 - از نظر تأمین هدفهای این ماده شورا نسبت بکارهای انجام شده از طرف سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحده و سایر سازمانهای بین دول توجه ‌مخصوص مبذول خواهد داشت برای اینکه در وهله اول از تکرار اقدام جلوگیری شود و در وهله ثانی بدون ایراد و خدشه بکلیت بند 1 مادة 35 و‌یک رشته همکاری در هر یک از فعالیتهای خود که صلاح بداند با سازمانهای بین دول و همچنین هر یک از دول عضو ملل متحده یا مؤسسات‌ تخصصی که در این قرارداد بین‌المللی عضویت ندارند و لکن دارای علائق اساسی در تجارت جهانی غله میباشند ترتیب بدهد.

4 - هیچیک از مقررات این ماده مخل آزادی کامل کشورهای عضو در تعیین سیاست داخلی اداره کشاورزی آنها نخواهد بود.

ماده بیست و چهارم

رهنمودهای مربوط به معاملات امتیازی

1 - کشورهای عضو تعهد میکنند که معاملات امتیازی مربوط بغله را بنحوی انجام دهند که از دخالت زیان‌بخش در روش‌های معمولی تولید و‌تجارت آزاد جهانی احتراز شود.

2 - در اجرای این منظور کشورهای عضو تعهد می‌کنند که با اقدامات شایسته خود این این مسئله را که معاملات امتیازی اضافه بر فروش‌های تجاری‌است و منطقاً هنگام نبودن چنین معاملات بمنصه عمل گذاشته میشوند تأیید و تثبیت کنند. این نوع اقدامات با اصول تنظیم اضافه مصرف یا‌ موجودی و رهنمودهای توصیه شده وسیله سازمان خوارو بارو کشاورزی ملل متحده همآهنگ است و می‌تواند سطح مشخصی از واردات تجاری گندم را‌با موافقت دولت واردکننده در یک مقیاس جهانی حفظ نماید. در استقرار یا تعدیل این سطح توجه کامل بسطوح واردات تجاری در یک زمان مفروض‌ و اوضاع و احوال اقتصادی کشور دریافت ‌کننده بخصوص وضع موازنه پرداختهای آن معطوف خواهد شد.

3 - کشورهای عضو هنگام انجام معاملات امتیازی صادراتی با کشورهای صادرکننده و عضو، که فروشهای تجاری آنها در اثر این معاملات تحت تأثیر‌قرار میگیرند، تا حداکثر امکان و قبل از انجام معامله، مشاوره خواهند کرد.

‌4 - کمیته اجرائی دربارة توسعه معاملات امتیازی غله گزارش سالانه‌ای برای شورا تهیه میکند.

قسمت سوم

- امور اداری

ماده بیست و پنجم

اساسنامه شورا

1 - شورای جهانی گندم که وسیله قرارداد بین‌المللی گندم 1949 بوجود آمد بمنظور اجرای این قرارداد بین‌المللی یا اعضاءِ اختیارات و وظایف‌ مشروحه در این قرارداد بین‌المللی بحیات خود ادامه خواهد داد.

2 - هر یک از کشورهای عضو یک عضو رأی دهنده در شورا بوده و در جلسات شورا بوسیله یک نماینده اعضاءِ علی‌البدل و مشاور شرکت‌ میورزند.

‌3 - سازمانهای بین دول که شورا می‌تواند برای حضور در جلسة خود دعوت نماید میتواند با یک نماینده بدون حق رأی در جلسات شورا شرکت ‌ورزند.

4 - شورا یک رئیس و یک نایب رئیس برای تصدی مقام ریاست و معاونت ریاست در مدت یکسال زراعی انتخاب میکند. رئیس شورا و نیز معاون‌رئیس هنگامی که متصدی مقام ریاست است حق رأی ندارد.

ماده بیست و ششم

اختیارات و وظایف شورا

1 - شورا نظامنامه داخلی خود را تنظیم می‌کند.

2 - شورا دفاتری که در این قرارداد بین‌المللی مذکور است و دفاتر دیگری را که خود لازم بداند نگهداری خواهد کرد.

3 - شورا گزارش سالانه‌ای منتشر می‌کند و میتواند اطلاعات دیگری (‌شامل مخصوصاً بررسی سالانه شورا یا قسمتی از آن یا خلاصه‌ای از آن) در‌زمینه موضوعات مربوط باین قرارداد بین‌المللی را نیز منتشر نماید.

4 - شورا باضافه اختیارات و وظایفی که بموجب این قرارداد بین‌المللی مقرر شده دارای چنان اختیاراتی است و چنان وظایفی را انجام میدهد که‌برای اجرای مقررات این قرارداد بین‌المللی لازم میباشد.

‌‌5 - شورا می‌تواند با دو سوم آراء داده شده کشورهای صادرکننده و دو سوم آراء داده شده کشورهای واردکننده هر قسمت از اختیارات و وظایف خود را‌به نماینده‌ای محول کند.

شورا در هر قسمت می‌تواند با اکثریت آراءِ داده شده این نمایندگی را مسترد دارد بر طبق مقررات مادة 9 تصمیمات متخذه بر اساس اختیارات و وظایف ‌تفویض شده شورا بشرح این بند در صورت تقاضای هر یک از کشورهای صادرکننده یا واردکننده ظرف مدتی که شورا معین کند قابل تجدید نظر‌وسیله شورا خواهد بود. تصمیماتی که در مدت معینه مورد اعتراض هیچیک از کشورهای عضو واقع نشده برای کشورهای عضو لازم‌الاتباع است.

6 - برای اینکه شورا قادر باجرای وظایف خود بشرح این قرارداد بین‌المللی باشد کشورهای عضو متعهد میشوند که آمار و اطلاعات لازم برای این ‌منظور را تهیه و تقدیم دارند.

ماده بیست و هفتم

آراء

1 - کشورهای صادرکننده جمعاً دارای 1000 رأی میباشند و نیز کشورهای واردکننده جمعاً دارای 1000 رأی می‌باشند.

2 - در آغاز اولین جلسه‌ای که شورا بر طبق این قرارداد بین‌المللی تشکیل میدهد کشورهای صادرکننده‌ای که تا آن تاریخ اسناد ‌پذیرش تصویب یا الحاق یا اعلام درخواست موقت خود را سپرده باشند آراءِ متعلق بکشورهای صادرکننده را میان خود بنحوی که تصمیم بگیرند ‌تقسیم خواهند کرد و کشورهای وارد کننده نیز با شرایط مزبور آراءِ متعلق بکشورهای وارد کننده را بین خود تقسیم میکنند.

3 - هر یک از کشورهای صادرکننده می‌تواند کشور صادرکننده دیگر را و هر یک از کشورهای واردکننده می‌تواند کشور واردکننده دیگر را مجاز و مختار‌سازد که بنمایندگی منافع آن در جلسه یا جلسات شورا را از حق رأی دولت اجازه دهنده استفاده کنند.

4 - هرگاه موقع تشکیل جلسه شورا یک کشور وارد کننده یا صادرکننده نماینده صلاحیت دار در جلسه نداشته باشد و یا حق رأی خود را بدولت دیگر بر‌طبق بند 3 این ماده تفویض نکرده باشد و در صورتی که هنگام تشکیل جلسه یک دولت بر طبق مقررات این قرارداد بین‌المللی از حق رأی محروم شود ‌مجموع آرائی که باید وسیله دولتهای صادرکننده داده شود بنحوی تعدیل و به رقمی تبدیل خواهد شد که مساوی با آراءِ دولتهای واردکننده در جلسه‌ مورد بحث گردد و بین کشورهای صادرکننده به نسبت آرائشان تجدید تقسیم شود.

‌5 - هرگاه در تعقیب جلسه شورا که در بند 2 این ماده بآن اشاره شد کشوری عضو این قرارداد شود و یا یکی از کشورهای عضو بنحوی از انحاءِ از‌قرارداد بین‌المللی خارج گردد شورا آراءِ سایر کشورهای صادرکننده و یا واردکننده را به مقتضای مورد به نسبت آراءِ آنها یا با توجه بکشورهای‌صادرکننده یا بنحو دیگری که توافق کنند تجدید تقسیم خواهد کرد.

6 - هیچیک از کشورهای عضو کمتر از یک رأی نخواهد داشت و رأی مکسور نیز وجود ندارد.

ماده بیست و هشتم

مقر جلسات و رسمیت جلسه

1 - مقر شورا لندن است مگر اینکه شورا بنحو دیگر تصمیم بگیرد.

2 - شورا حداقل در هر نیمه از سال زراعی و در مواقعی که رئیس تصمیم بگیرد یا بنحو دیگر که در این قرارداد بین‌المللی پیش‌بینی شده تشکیل ‌جلسه میدهد.

‌3 - رئیس جلسه شورا را تشکیل خواهد داد در صورتیکه (‌الف) پنج کشور یا (ب) یک یا چند کشور که آراءِ آنها کمتر از ده درصد مجموع آراءِ نباشد‌یا (پ) کمیته اجرائی تقاضا کند.

4 - حضور نمایندگانی با اکثریت آراءِ متعلق بکشورهای صادرکننده و اکثریت آراءِ متعلق بکشورهای واردکننده، قبل از تعدیل آراءِ بشرح مادة 27‌برای رسمیت جلسه شورا و اخذ رأی ضرورت دارد.

ماده بیست و نهم

تصمیمات

1 - تا آنجا که در این قرارداد بین‌المللی بنحو دیگری پیش‌بینی نشده باشد تصمیمات شورا بوسیله اکثریت آراءِ داده شده توسط کشورهای‌ صادرکننده و اکثریت آراءِ داده شده توسط کشورهای واردکننده بنحوی که آراءِ دو گروه جداگانه شمارش شود، اتخاذ خواهد شد.

2 - هر یک از کشورهای عضو تصمیمات شورا را که طبق مقررات این قرارداد بین‌المللی اتخاذ شده لازم‌الاجراءِ می‌شناسد.

ماده سی ام

کمیته اجرائی

1 - شورا یک کمیته اجرائی تأسیس خواهد کرد. کمیته اجرائی بیش از چهار کشور صادرکننده که سالانه وسیلة کشورهای صادرکننده انتخاب میشوند و‌بیش از هشت کشور واردکننده که از طرف کشورهای واردکننده سالانه انتخاب میشوند عضو نخواهد داشت. رئیس‌ کمیته از طرف شورا معین میشود و شورا می‌تواند یک نایب رئیس برای کمیته انتخاب نماید.

2 - کمیته اجرائی تحت نظر شورا کار میکند و مسئول شورا میباشد و دارای چنان اختیارات و وظایفی است که در این قرارداد بین‌المللی منعکس‌ گردیده و یا از طرف شورا طبق بند 5 ماده 26 به آن تفویض میشود.

3 - کشورهای صادرکننده در کمیته اجرائی از لحاظ تعداد رأی مساوی با کشورهای صادرکننده (‌در این کمیته) میباشند آراءِ کشورهای صادرکننده در‌کمیته اجرائی در میان خودشان بهر نحو که تصمیم بگیرند تقسیم خواهد شد مشروط به اینکه هیچیک از آن کشورها بتنهائی بیش از چهل درصد‌ مجموع آراءِ را در کمیته نداشته باشد. آراءِ کشورهای وارد کننده در کمیتة اجرائی میان خود آنها بهر نحو که تصمیم بگیرند تقسیم خواهد شد مشروط باینکه هیچیک از آنکشورها به تنهائی بیش از چهل درصد مجموع آراءِ را در کمیته نداشته باشد.

4 - نظامنامة اخذ آراءِ در کمیته اجرائی وسیله شورا تنظیم میشود و شورا میتواند برای کمیته اجرائی در صورت اقتضا نظامنامه‌های داخلی دیگری‌ نیز تنظیم کند برای اتخاذ تصمیم در کمیته اجرائی اکثریت آراءِ بمیزانی است که برای اتخاذ تصمیم در شورا لازم است مشروط باینکه مسائل مورد‌تصمیم در کمیته و شورا با هم مشابهت داشته باشند.

5 - هر یک از کشورهای صادرکننده یا واردکننده که عضو کمیتة اجرائی نیستند میتوانند بدون داشتن حق رأی در مذاکرات مربوط بمسائل مطروحه‌ در کمیته شرکت بنمایند مشروط به اینکه طبق نظر کمیته منافع آنکشور در مسئله مورد بحث مطرح باشد.

ماده سی و یکم

کمیته تجدید نظر یا بازرسی قیمتها

1 - کمیته‌ای بنام تجدید نظر قیمتها مرکب از حداقل 13 عضو از طرف شورا تأسیس میشود. اعضاءِ کمیته مرکب خواهد بود از جامعة اقتصادی اروپا و‌حداقل 5 کشور واردکننده و 5 کشور صادرکننده که بترتیب از طرف کشورهای مذکور بنحو سالانه انتخاب میشوند. سایر کشورهای صادرکننده و ‌وارد کننده بهمین ترتیب انتخاب خواهند شد. رئیس کمیته از طرف شورا تعیین میشود و شورا میتواند یک نایب رئیس نیز برای کمیته انتخاب نماید.

2 - هر یک از کشورهای صادرکننده یا واردکننده که عضو کمیته نیستند میتوانند بدون حق رأی در مذاکرات کمیته شرکت ورزند مشروط باینکه طبق‌نظر کمیته منافع کشور مذکور در مسئله مورد بحث مطرح باشد.

3 - کمیته تجدید نظر قیمتها دارای چنان اختیارات و وظایفی است که بموجب این قرارداد بین‌المللی مقرر شده و یا شورا بموجب بند 5 ماده 26‌بدان تفویض کرده باشد.

4 - تصمیمات کمیته با توافق اتخاذ میشود. توافق در مسائل مطروحه در کمیته وقتی حاصل میشود که هیچیک از کشورهای عضو که در مسئله‌ مطروحه منفعت مستقیم دارد نسبت بتصمیم متخذه ایراد و اشکالی نداشته باشد. تصمیم موقعی مورد ایراد در نظر گرفته میشود که کشور ایراد کننده ‌ارادة خود را به ارجاع مسئله بشورا اعلام نماید.

5 - تصمیمات کمیته بتمام کشورهای عضو ابلاغ خواهد شد.

6 - در صورتیکه کمیته درباره مسئله‌ای نتواند بتوافق برسد جلسه‌ای از شورا تشکیل خواهد شد کلیه تصمیمات شورا که بر روی مسائل ارجاعی از‌کمیته تجدید نظر قیمتها اتخاذ میشود باکثریت دو سوم آراءِ داده شده از کشورهای صادرکننده و دو سوم آراءِ داده شده از کشورهای واردکننده بنحو‌جداگانه خواهد بود

‌7 - کمیته تجدید نظر قیمتها یک سو کمیسیون قیمتها که اعضاءِ آن مرکب خواهند بود از حداکثر چهار کشور صادرکننده و حداکثر چهار کشور واردکننده ‌تأسیس خواهد کرد. کشورهای عضو نسبت بصلاحیت فنی نمایندگانیکه نامزد میکنند توجه خاص مبذول خواهند داشت. رئیس سوکمیسیون از‌طرف شورا تعیین میشود.

8 - سوکمیسیون قیمتها در امر نگهداری قیمتهای بازار گندم تحت بررسی و تجدید نظر مداوم و محاسبه حداقل و حداکثر قیمتها بنحوی که در این‌قرارداد بین‌المللی مقرر شده بدبیرخانه کمک میکند. سوکمیسیون بکمیته تجدید نظر قیمتها و شورا در موارد مربوطه در این قرارداد بین‌المللی و یا‌راجع بمسائلی که کمیته یا شورای مذکور خواسته باشند نظر فنی میدهد. سوکمیسیون بخصوص هنگامیکه بنظرش برسد که یکی از کشورهای‌صادرکننده گندمی برای خرید وسیله کشورهای واردکننده بقیمتی نزدیک بقیمت حداکثر حاضر کرده است بلافاصله مراتب را بدبیر اجرائی اطلاع ‌میدهد. سوکمیسیون در اجرای وظایف خود بر طبق این بند اعلامات هر یک از کشورهای عضو را مورد توجه قرار میدهد.

ماده سی و دوم

دبیرخانه

1 - شورا دارای دبیرخانه‌ای خواهد بود با یک دبیر اجرائی که صاحب‌ منصب ارشد اداری آن خواهد بود. دبیرخانه همچنین دارای آن عده از اعضاء‌ِ خواهد بود که برای کار شورا و کمیته‌های آن ضرورت دارد.

2 - شورا دبیر اجرائی را انتخاب میکند و دبیر مذکور مسئول اجرای وظایف مربوط بدبیرخانه در اداره این قرارداد بین‌المللی و اجرای وظایف دیگری‌ که شورا و کمیته‌های آن باو محول کنند میباشد.

‌3 - اعضاءِ دبیرخانه وسیله دبیر اجرائی بر طبق مقررات موضوعه از طرف شورا، انتخاب میشوند.

4 - از شرایط استخدام دبیر اجرائی و اعضاءِ دبیرخانه این خواهد بود که آنها هیچگونه منفعتی در تجارت گندم نداشته باشند و یا اگر دارند آنرا از دست‌ بدهند و نیز در مورد وظایف خود بر طبق این قرارداد بین‌المللی از هیچ دولت و هیچ مقام خارجی غیر از شورا دستور نخواهند و یا نپذیرند.

ماده سی و سوم

مزایا و مصونیتها

1 - شورا در سرزمین هر یک از کشورهای عضو در حدود قوانین آن کشور، بمنظور اجرای وظایف خود تحت مقررات این قرارداد بین‌المللی دارای‌اختیارات قانونی است.

2 - دولت سرزمینی که مقر شورا در آن جاست (‌منبعد کشور میزبان نام برده خواهد شد) راجع بوضع مزایا و مصونیتهای شورا دبیر اجرائی و اعضاء‌ِ آن و نمایندگان کشورهای عضو در جلسات شورا با شورا بعقد یک موافقتنامة بین‌المللی مبادرت میورزد.

3 - قرارداد مشروحه در بند 2 این ماده از قرارداد بین‌المللی حاضر جدا و از آن مستقل است و بهر حال بشرح زیر مختومه خواهد شد:

‌الف - با موافقت کشور میزبان و شوراو

ب - در صورت تغییر مکان مقر شورا از سرزمین دولت میزبان.

4 - قبل از اینکه قرارداد مذکور در بند 2 این ماده وارد مرحله اجرا شود دولت میزبان شورا را از مالیات بر موجودیها، درآمد و سایر مایملک آن و اعضاءِ ‌شورا را که تبعه دولت میزبان نباشند از مالیات بر حقوقی که از شورا دریافت میکنند معاف خواهد کرد.

ماده سی و چهارم

مالیه

1 - مخارج نمایندگی در شورا و نمایندگان کمیته‌ها و سوکمیسیونهای آن وسیلة دولتهای مربوطه پرداخت میشود. سایر هزینه‌های لازم برای اداره این‌قرارداد بین‌المللی از محل کمکهای کشورهای صادرکننده و واردکننده تأمین میشود. میزان کمک هر یک از کشورها در هر سال زراعی به نسبت آرائی ‌خواهد بود که آن کشور با مجموع آراءِ کشورهای صادرکننده و واردکننده در آغاز سال زراعی مورد بحث دارد.

2 - در اولین جلسه‌ایکه بعد از باجرا در آمدن این قرارداد بین‌المللی تشکیل میشود شورا بودجه خود را برای مدت زمانیکه به 30 ژوئن 1969‌خاتمه مییابد تنظیم میکند و کمکی را که وسیلة هر یک از کشورهای صادرکننده و واردکننده به عمل خواهد آمد ارزیابی مینماید.

3 - شورا در نیمه دوم هر سال زراعی بودجه سال زراعی ما بعد خود را تصویب میکند و میزان کمک قابل پرداخت کشورهای صادرکننده و واردکننده‌را برای سال زراعی مورد بحث ارزیابی مینماید.

4 - کمک نخستین هر یک از کشورهای واردکننده یا صادرکننده که به این قرارداد بین‌المللی مطابق بند 2 ماده 38 ملحق میشود وسیلة شورا بر اساس‌آرائی که به آنکشور تعلق خواهد گرفت و مدتی که از سال زراعی جاری باقی مانده است ارزیابی میشود ولی ارزیابی مربوط به سایر کشورهای‌صادرکننده و واردکننده برای سال زراعی جاری تغییری نخواهد کرد.

5 - کمک بلافاصله بعد از ارزیابی قابل پرداخت خواهد بود. هر یک از کشورهای صادرکننده یا واردکننده که ظرف یک سال پس از ارزیابی در پرداخت‌ کمک خود قصور ورزند تا هنگام پرداخت کمک مذکور حق رأی خود را از دست خواهد داد ولی نه از انجام وظایف خود طبق این قرارداد بین‌المللی‌معاف خواهد گردید و نه از حقوق خود تحت این قرارداد بین‌المللی محروم خواهد شد مگر اینکه شورا بنحو دیگری تصمیم بگیرد.

6 - شورا در هر سال زراعی ترازنامه‌ای از وصولیها و مخارج خود را در سال زراعی ماقبل منتشر خواهد کرد.

7 - شورا قبل از انحلال خود ترتیب تسویه بدهیها و استقرار پرونده‌ها و موجودیهای خود را خواهد داد.

ماده سی و پنجم

تشریک مساعی با سایر سازمانهای بین دول

1 - شورا اقدامات لازم را برای انجام مشاوره و همکاری با ارگانهای سازمان ملل مؤسسات تخصصی آن و سایر سازمانهای بین دول بعمل خواهد‌آورد.

‌2 - در صورتیکه شورا معتقد شود که هر یک از مقررات این قرارداد بین‌المللی اساساً با هر یک از مقررات موضوعه از طرف سازمان ملل یا سازمانهای‌تابعه آن درباره موافقتنامه‌های سودمند بین‌المللی تعارض دارد تعارض مذکور را رأساً متباین با روح این قرارداد بین‌المللی تشخیص خواهد داد و بندهای3، 4، 5 ماده 41 را بکار خواهد بست.

قسمت چهارم

مقررات نهائی

-امضاء

1 - این قرارداد بین‌المللی از 15 اکتبر 1967 تا 30 نوامبر 1967 در واشنگتن برای امضاءِ مفتوح خواهد بود برای

‌الف - کشورهای آرژانتین، استرالیا، کانادا، دانمارک، فنلاند، ژاپن، نروژ، سوئد، سویس، ممالک پادشاهی (‌ انگلستان) ممالک متحده آمریکا و جامعه‌اقتصادی اروپا و ممالک عضو آن مشروط به اینکه آنها هم این قرارداد بین‌المللی و هم قرارداد بین‌المللی کمکهای غذائی را امضاءِ کنند و

ب - برای سایر دولتهای نامبرده در ضمیمه الف و ب در صورتیکه تمایل داشته باشند.

ماده سی و هفتم

پذیرش و تصدیق

این قرارداد بین‌المللی مستلزم پذیرش و تصدیق هر یک از امضاءِ کنندگان آن از طریق و با روشهای اساسی و قانونی مربوط به آنها خواهد بود مشروط به‌اینکه دولتهائی که امضاءِ قرارداد بین‌المللی کمکهای غذائی برای آنها شرط امضاءِ این قرارداد بین‌المللی است قرارداد بین‌المللی کمکهای غذائی را نیز‌از طریق مذکور پذیرفته و به تصدیق برسانند اسناد تصدیق تا تاریخی که از ژوئن 1968 دیرتر نباشد نزد دولت ممالک متحده آمریکا سپرده خواهد شد‌ باستثناءِ اینکه شورا ممکن است نسبت بیک یا چند امضاءِکننده که تا آن تاریخ اسناد خود را نسپرده‌اند مدت را تمدید نماید.

ماده سی و هشتم

الحاق بقرارداد

1 - این قرارداد بین‌المللی مفتوح خواهد بود برای الحاق:

‌الف - جامعه اقتصادی اروپا و دولتهای عضو آن و یا هر کشور دیگری که در ماده 36 الف نام برده شد مشروط باینکه آن دولت به قرارداد بین‌المللی ‌کمک های غذائی نیز ملحق گردد و

ب - سایر کشورهای نامبرده در ضمیمه‌های الف و ب اسناد الحاق تا تاریخی که دیرتر از 17 ژوئن 1968 نباشد تسلیم خواهد شد مگر اینکه شورا بکشورهائی در این زمینه تمدید اعطا نماید.

2 - شورا میتواند با دو سوم آراءِ داده شده وسیله کشورهای صادرکننده و دو سوم آراءِ داده شده وسیله کشورهای وارد کننده با الحاق یک دولت که‌عضو سازمان ملل یا مؤسسات تخصصی آن باشد طبق شرائطی که شورا اصلاح بداند- بدین قرارداد بین‌المللی موافقت نماید.

3 - در صورتیکه کشوری که در ضمیمه‌های الف و ب نامبرده نشده قبل از بمرحله اجرا درآمدن این قرارداد بین‌المللی تقاضای الحاق به آنرا بنماید ‌و شورا عملا درخواست مذکور را بر طبق مقررات این ماده بپذیرد تصویب و شرائط مقرر از طرف شورا در این زمینه آنچنان طبق این قرارداد معتبر‌است که گوئی اقدامات شورا بر طبق این قرارداد بین‌المللی بعد از بمرحله اجرا در آمدن قرارداد بین‌المللی بوده است.

4 - الحاق بعد از سپردن سند الحاق نزد دولت ممالک متحده آمریکا عملی میشود.

5 - هر کجا که بمنظور اجرای این قرارداد بین‌المللی بکشورهای نامبرده در ضمیمه‌های الف و ب اشاره میشود هر یک از کشورهای پذیرفته شده از‌طرف شورا در این قرارداد بین‌المللی بعنوان الحاق بر طبق مقررات این ماده عیناً در صورت ضمیمه الف یا ب بتناسب موقعیت خود در نظر گرفته‌خواهد شد.

ماده سی و نهم

درخواست موقت

‌اتحادیه اقتصادی اروپا و دولتهای عضو آن و هر یک از دولتهای مذکور در مادة 36 الف می‌توانند اعلام تقاضای موقت (‌برای الحاق باین قرارداد‌بین‌المللی) را بدولت ممالک متحده آمریکا بسپارند مشروط باینکه درخواست موقت برای قرارداد بین‌المللی کمکهای غذائی نیز از طرف آنها اعلام ‌گردد. هر دولت دیگر که امکان پذیرفته ‌شدن در این قرارداد بین‌المللی را داشته باشد و یا درخواست الحاقش بتصویب شورا رسیده باشد نیز میتواند بدولت ممالک متحده آمریکا اعلام درخواست موقت تسلیم نماید هر دولت که چنین اعلامی سپرده باشد بنحو موقت این قرارداد بین‌المللی را اجرا‌خواهد کرد و بطور موقت مانند یکی از اعضاءِ آن در نظر گرفته خواهد شد با این استثناءِ که دولتهای نامبرده در مادة 36 الف موقعی بعنوان عضو‌موقت در نظر گرفته میشوند که برای قرارداد بین‌المللی کمکهای غذائی نیز درخواست موقت تقدیم کرده باشند.

ماده چهلم

مرحله اجراء

‌1- این قرارداد بین‌المللی بین دولت هائی که اسناد پذیرش و تصدیق یا الحاق را بشرح زیر تسلیم کرده‌اند بمرحله اجرا در خواهد آمد:

‌الف - در 18 ژوئن 1968 با توجه بتمام مقررات غیر از آنچه در مواد 4 تا 10 مندرج است و.

ب - در اول ژوئیه 1968 با توجه بمواد 4 تا 10 مشروط باینکه جامعه اقتصادی اروپا و دولتهای عضو آن و کلیه دولتهائی که در مادة 36 الف نامبرده شده‌اند تا 17 ژوئن 1968 اسناد یا درخواست موقت را سپرده باشند و اینکه قرارداد بین‌المللی کمکهای غذائی در اول ژوئیه 1968 بمرحله اجرا ‌درآمد.

2 - این قرارداد بین‌المللی برای دولتی که سند پذیرش و تصدیق یا الحاق بعد از تاریخ 17 ژوئن 1968 تسلیم کرده است از تاریخ تسلیم سند بمرحله ‌اجراءِ در میآید با این استثناءِ که هیچ جزءِ از اجزاءِ قرارداد بین‌المللی برای دولت مذکور بمرحله اجرا در نمیآید مگر اینکه آن جزءِ برای دیگر دولتها بر‌طبق بند 1 یا 3 این ماده بمرحله اجرا در آمده باشد.

3 - در صورتیکه این قرارداد بین‌المللی بر طبق بند 1 این ماده بمرحله اجرا در نیاید دولتهائیکه اسناد پذیرش و تصدیق یا الحاق یا درخواست‌عضویت موقت تسلیم کرده‌اند می‌توانند فیمابین خود تصمیم بگیرند که این قرارداد بین‌المللی از لحاظ دولتهائی که اسناد پذیرش و تصدیق یا الحاق یا‌درخواست موقت تسلیم کرده‌اند بمرحله اجرا درآید مشروط باینکه قرارداد بین‌المللی کمکهای غذائی در اولین روز باجرا درآمدن کلیه مقررات این‌قرارداد بین‌المللی وارد مرحله شده باشد و یا دولتهای مذکور میتوانند بمقتضای وضع اقدامات دیگری بعمل آورند.

4 - شورا میتواند قبل از باجرا در آمدن این قرارداد بین‌المللی تعداد درصد مورد اشاره بند 2 مادة 4 را بر طبق بند مذکور برای هر یک از دولتها با‌ موافقت خود آنها تعیین نماید و در نخستین جلسه خود بعد از باجرا درآمدن هر قسمت از این قرارداد بین‌المللی برای هر یک از دولتها که تا آنزمان ‌درصدی برای آن تعیین نشده بشرح بالا تعیین درصد کند.

ماده چهل و یکم

مدت اصلاح و خروج

1 - این قرارداد بین‌المللی تا پایان روز 30 ژوئن 1971 مجری خواهد بود.

2 - شورا میتواند در وقتیکه مقتضی میداند راجع به تمدید مدت یا تفویض این قرارداد بین‌المللی توصیه‌هائی به کشورهای عضو بنماید، شورا‌میتواند هر یک از دولتهای عضو سازمان ملل یا مؤسسات تخصصی را که در این قرارداد بین‌المللی عضویت ندارند و در بازرگانی بین‌المللی گندم دارای‌علائق اساسی میباشند برای شرکت در مذاکرات خود در مورد این بند دعوت نماید.

3 - شورا میتواند اصلاحاتی را در این قرارداد بین‌المللی به کشورهای عضو توصیه نماید.

4 - شورا میتواند وقتی را معین کند که ظرف آن هر یک از کشورهای عضو بدولت ممالک متحده آمریکا اطلاع دهند که اصلاحات را میپذیرند یا نه،‌اصلاح معموله موقعی بمرحله اجرا در خواهد آمد که کشورهای صادرکننده ‌ای که صاحب دو سوم مجموع آراءِ کشورهای صادرکننده هستند و‌کشورهای واردکننده‌ایکه صاحب دو سوم مجموع آراءِ کشورهای واردکننده هستند آنرا بپذیرند.

5 - کشوری که تا تاریخ به مرحله اجرا درآمدن اصلاح قرارداد بین‌المللی دولت ممالک متحده آمریکا را از موافقت خود مطلع نسازد میتواند بعد از‌اخطار کتبی خروج به دولت ممالک متحده آمریکا در موردیکه شورا خواسته باشد از این قرارداد بین‌المللی در انقضای سال زراعی جاری، خارج گردد‌ ولی از وظایف مقرره خود مطابق این قرارداد تا پایان سال زراعی مورد بحث معاف نمیشود مگر اینکه وظایف مذکور بجهت دیگری موضوعاً منتفی شده باشد. چنین کشوری نسبت به مقررات اصلاحی که صدور آن با زمان خروجش همراه است تعهدی ندارد.

هر کشور عضو که تصور میکند منافعش از عدم شرکت هر یک از کشورهای مذکور در ماده 36 الف در این قرارداد بین‌المللی شدیداً دچار لطمه‌میشود میتواند ضمن اخطار کتبی خروج به دولت ممالک متحده امریکا قبل از اول ژوئیه 1968، از این قرارداد خارج شود. در صورتیکه از طرف ‌شورا طبق مواد 37 یا 38 تمدیدی داده شده باشد اخطار خروج بر حسب این بند ممکن است قبل از انقضای 14 روز بعد از اعطای تمدید بعمل آید.

7 - هر یک از کشورهای عضو که تصور میکند امنیت ملی آن در اثر بروز خصومت ها در معرض خطر است میتواند با اخطار کتبی 30 روزه به دولت‌ممالک متحده امریکا از این قرارداد بین‌المللی خارج شود یا برای مرحله اول از شورا تقاضا کند که قسمت یا کلیه وظایفش حسب این قرارداد بین‌المللی ‌معلق بماند.

‌8- هر یک از کشورهای صادرکننده که تصور میکند منافعش بعلت خروج یکی از کشورهای واردکننده که دارای حداقل 50 رأی باشد از این قرارداد ‌بین‌المللی شدیداً دچار لطمه شده و هر یک از کشورهای واردکننده که تصور میکند منافعش بعلت خروج یکی از کشورهای صادرکننده که دارای‌حداقل 50 رأی باشد از این قرارداد بین‌المللی شدیداً دچار لطمه شده میتواند با اخطار کتبی به دولت ممالک متحده امریکا قبل از انقضای 14 روز از‌تاریخ خروج کشوریکه تصور میرود موجب ورود لطمه شدید مذکور شده از این قرارداد بین‌المللی خارج گردد.

ماده چهل و دوم

درخواست برای سرزمین معین

1 - هر یک از دولتها هنگام امضاءِ پذیرش، تصدیق، موافقت، درخواست موقت یا الحاق باین قرارداد بین‌المللی میتواند اعلام کند که حقوق و ‌وظایفش طبق این قرارداد بین‌المللی شامل کلیه یا قسمتی از سرزمینهای غیر مرکزی که آندولت مسئول روابط بین‌المللی آنهاست نخواهد بود

2 - باستثناءِ سرزمینهائیکه در مورد آنها بر طبق بند 1 این ماده اعلامی بعمل آمده باشد حقوق وظایف هر یک از دولتها بر حسب این قرارداد‌بین‌المللی شامل کلیه سرزمینهای غیر مرکزی است که آندولت مسئول روابط خارجی آنها میباشد.

3 - هر یک از دولتها در هر موقع بعد از تأیید، پذیرش، تصویب، درخواست موقت یا الحاق به این قرارداد بین‌المللی میتواند از طریق اخطار بدولت‌ ممالک متحده آمریکا اعلام دارد که حقوق و وظایفش طبق این قرارداد بین‌المللی شامل کلیه یا قسمتی از سرزمینهای غیر مرکزی آن دولت که بر طبق‌بند 1 این ماده درباره آنها اعلام بعمل آمده است نمیباشد.

4 - هر یک از دولتها از طریق اخطار بدولت ممالک متحده آمریکا میتواند بنحو جداگانه در مورد کلیه یا قسمتی از سرزمینهای غیر مرکزی که‌مسئول روابط خارجی آنها است از این قرارداد بین‌المللی خارج شود

5 - بمنظور تعیین سهمیه تخمینی طبق ماده 15 و تجدید تقسیم آراءِ طبق ماده 27 هر نوع تغییر وارده در بکار بستن این قرارداد بین‌المللی بر طبق این‌ماده همانند تغییر در شرکت در این قرارداد بین‌المللی بمقتضای اوضاع و احوال، در نظر گرفته میشود.

ماده چهل و سوم

اخطار وسیله مقام دریافت‌کننده تقاضاها

‌دولت ممالک متحده آمریکا بعنوان مقام دریافت‌کننده تقاضاها مراتب امضاءِ تأیید، قبول، تصویب، درخواست موقت و الحاق باین قرارداد‌بین‌المللی را و نیز کلیه اخطارات و اعلامات واصله بر طبق ماده 42 را بتمام دولتهای امضاءِ‌کننده و الحاق شونده ابلاغ میکند.

ماده چهل و چهارم

ارتباط مقدمه با قرارداد بین‌المللی

‌این کنوانسیون شامل مقدمه‌ایست که بر قرارداد بین‌المللی غله 1967 نوشته شده است. بعنوان گواهی امضاءِکنندگان زیر که از طرف دولتهای مربوطه‌خود اجازه صلاحیت کامل دارند این قرارداد بین‌المللی را بتاریخ مندرج در مقابل امضا‌آت خود امضاءِ میکند.

‌متون انگلیسی، فرانسه، روسی و اسپانیائی این قرارداد بین‌المللی معتبر است. نسخه‌های اصلی قرارداد بین‌المللی به آرشیو دولت ممالک متحده آمریکا‌ سپرده میشود که رونوشت مصدق آنرا برای دولتهای امضاء‌ِ کننده و الحاق شونده ارسال دارد.

ضمیمه الف

ضمیمه الف

‌آرژانتین

‌استرالیا

‌کانادا

‌جامعه اقتصادی اروپا

‌یونان

‌مکزیکو

‌اسپانیا

‌سوئد

‌اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی

‌ممالک متحده آمریکا

ضمیمه ب

ضمیمه ب

‌افغانستان

‌الجزایر

‌استرالیا

‌باربادوس

‌بولیوی

‌برزیل

‌بلغارستان

‌سیلان

‌شیلی

‌کلمبیا

‌کوستاریکا

کوبا

‌چکوسلواکی

‌دانمارک

‌جمهوری دومینیکن

‌اکوادور

‌السالوادر

‌جامعه اقتصادی اروپا

فنلاند

گانا

گواتمالا

هائیتی

ایسلند

هندوستان

اندونزی

ایران

ایرلند

اسرائیل

ژاپن

مملکت پادشاهی هلند( بامنافع آندولت در انتیل و سورینام)

جمهوری کره

لبنان

لیبی

مالزیا

نیوزیلند

نیجریه

پاکستان

پاناما

پرو

فیلیپین

لهستان

پرتقال

جمهوری سان مارینو

عربستان سعودی

افریقای جنوبی

سیرالئون

رودزیای جنوبی

سویس

جمهوری عربی سوریه

ترینیدا دوتوباکو

تونس

ترکیه

جمهوری متحده عربی

ممالک پادشاهی انگلستان

اروگوئه

شهرواتیکان

ونزوئلا

جمهوری ویتنام

ساموهای غربی

یوگسلاوی

‌موافقتنامه بالا مشتمل بر یک مقدمه و چهل و چهار ماده و دو صورت پیوست منضم به قانون قرارداد بین‌المللی تجارت گندم است.

رئیس مجلس سنا - جعفر شریف امامی