قانون مربوط به موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی و پروتکل تعلیقی موافقت نامه سهجانبه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی
نوع قانون
قانون -
مرجع تصويب
مجلس شورای ملی
تاریخ سند تصويب
-
شماره ابلاغ
730
مرجع ابلاغ
نخست وزیر
شماره روزنامه رسمي
8520
آخرین وضعیت
معتبر
طبقه بندی
ندارد
تاريخ تصويب
1352/12/28
شماره سند تصویب
-
تاریخ ابلاغ
1353/01/21
تاريخ اجرا
-
تاریخ روزنامه رسمي
1353/01/27
تاریخ انتشار
-
متن کامل قانون
ماده واحده
ماده واحده
- موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی راجع بتضمینهای مربوط بپیمان منع گسترش سلاحهایهستهای مشتمل بر یک مقدمه و نود و هشت ماده و پروتکل تعلیقی موافقتنامه سه جانبه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا وآژانس بینالمللی انرژی اتمی جهت اعمال اقدامات تأمینی که در تاریخ 29ر3ر1352 در وین بامضاء رسیده اند تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویبآن داده میشود.موخره
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن موافقتنامه ضمیمه پس از تصویب مجلس سنا در تاریخ روز چهارشنبه 24ر11ر1352 در جلسه روز سهشنبه بیست و هشتم اسفند ماه یکهزار و سیصد و پنجاه و دو شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
امضاء
رئیس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
متن موافقتنامه
موافقتنامه بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بمنظور اجرای اقدامات حفاظتی طبق پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای
مقدمه
نظر باینکه ایران عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (که ذیلا پیمان نامیده میشود) میباشد که در تاریخ اول ژوئیه 1968 در لندن - مسکوو واشنگتن برای امضاء مفتوح و از تاریخ 5 مارس 1970 لازمالاجراء گردید.
نظر باینکه بند اول ماده 3 پیمان مذکور بقرار زیر است:
هر دولت فاقد سلاحهای هستهای که طرف پیمان میباشد متعهد میگردد که تا اقدامات حفاظتی را طبق موافقتنامهای که با آژانس انرژی اتمی بر مبنای اساسنامه آژانس و سیستم حفاظتی آن مورد مذاکره قرار داده و منعقد خواهد نمود صرفاً بمنظور تحقق انجام تعهدات خود تحت پیمان مذکور برایجلوگیری از انحراف استفاده از انرژی اتمی در راه مقاصد صلحآمیز و سوق آن بسوی سلاحهای هستهای و سایر وسایل انفجار هستهای اجراء نماید.
اقدامات حفاظتی لازم طبق این ماده با توجه بمنبع یا مواد قابل انفجار هستهای در مرحله تولید - آمادهسازی یا استفاده در هر وسیله هستهای مهم و یا خارج از این گونه وسائل بعمل خواهد آمد.
اقدامات حفاظتی لازم طبق این ماده در مورد کلیه منابع یا مواد قابل انفجار هستهای که در کلیه فعالیتهای صلحآمیز هستهای در داخل سرزمین چنیندولت، تحت قلمرو قضائی آن یا تحت نظارت آن دولت در هر کجا اجراء خواهد گردید.
نظر باینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی (که ذیلا آژانس نامیده میشود) طبق ماده 3 اساسنامه خود مجاز است چنین موافقتنامههائی را منعقد نماید.علیهذا دولت ایران و آژانس بشرح زیر توافق نمودند:
قسمت اول
قسمت اول
- تعهد اساسیماده 1
ماده 1
- دولت ایران متعهد میشود طبق بند اول ماده 3 پیمان اجرای اقدامات حفاظتی را طبق شرایط این موافقتنامه در مورد همه منابع یا مواد قابلانفجار هستهای در کلیه فعالیتهای هستهای صلحآمیز در سرزمین خود، تحت قلمرو قضائی یا تحت کنترل خود در هر کجا صرفاً بمنظور رسیدگی باینکه از این مواد در ساختن سلاحهای هستهای یا سایر وسایل انفجار هستهای استفاده نشود تقبل نماید.مبحث 1
اجرای اقدامات حفاظتی
ماده 2
ماده 2
- آژانس میتواند و موظف خواهد بود که اجرای اقدامات حفاظتی را طبق شرایط این موافقتنامه در مورد کلیه منابع یا مواد قابل انفجار هستهای در کلیه فعالیتهای هستهای صلحآمیز در سرزمین ایران، تحت قلمرو قضائی یا تحت نظارت آن در هر کجا صرفاً بمنظور رسیدگی باینکه چنین موادی برای ساختن سلاحهای هستهای یا سایر وسایل انفجار هستهای بکار نرود تأمین نماید.مبحث 2
همکاری بین دولت ایران و آژانس
ماده 3
ماده 3
- دولت ایران و آژانس برای ایجاد تسهیل در امر حفاظت مذکور در این موافقتنامه با یکدیگر همکاری میکنند.مبحث 3
نحوه انجام حفاظت
ماده 4
ماده 4
- حفاظت مذکور در این موافقتنامه بنحوی اجراء خواهد گردید که متضمن موارد زیر باشد:الف - جلوگیری از ممانعت در امر توسعه اقتصادی و تکنولوژی ایران یا همکاریهای بینالمللی در زمینه فعالیتهای هستهای صلحآمیز شامل مبادلات بینالمللی موادهستهای.
ب - جلوگیری از مداخله بیجهت در فعالیتهای هستهای صلحآمیز ایران و مخصوصاً در کار وسائل تسهیلاتی – و ج – هم آهنگی با مدیریت خردمندانه مورد لزوم برای رهبری اقتصادی و سالم فعالیتهای هستهای.
ماده 5
ماده 5
- الف - آژانس هر گونه اقدام احتیاطی را برای حفظ اسرار بازرگانی و صنعتی و سایر اطلاعات محرمانه که طی اجرای این موافقتنامه از آن آگاه میگردد بعمل خواهد آمد.ب - (1) - آژانس هیچیک از اطلاعاتی را که در مورد اجرای این موافقتنامه کسب نموده منتشر یا بهیچ دولت - سازمان و یا شخصی منتقل نخواهد نمود، مگر اینکه اطلاعات مخصوصی در مورد اجرای اقدامات حفاظتی به هیئت و آن دسته از اعضای آژانس که بعلت وظایف رسمی حفاظتی خود باینگونه اطلاعات احتیاج دارند فقط تا حدودی که مورد نیاز آژانس برای انجام مسئولیتهای خود در اجرای این موافقتنامه میباشد داده شود.
(2) - ممکن است خلاصه اطلاعاتی در مورد مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه بر حسب تصمیم هیئت و موافقت دولتهائی که مستقیماً با این اطلاعات ارتباط دارند منتشر گردد.
ماده 6
ماده 6
- الف - آژانس در اجرای اقدامات حفاظتی طبق این موافقتنامه پیشرفتهای تکنولوژی را در زمینه حفاظت کاملاً در نظر خواهد داشت و برایاطمینان از حداکثر بهرهبرداری از مخارج و اجرای اصل حفاظت مواد هستهای مشمول حفاظت و طبق این موافقتنامه بنحوی مؤثر با استفاده از وسایل و سایر تکنیکها در بعضی نقاط سوقالجیشی تا حدودی که تکنولوژی فعلی و آینده اجازه میدهد از هیچ کوششی فروگذار نخواهد کرد.ب - برای اطمینان در حداکثر بهرهبرداری از مخارج برای مثال از وسایلی بشرح زیر استفاده بعمل خواهد آمد:
(1) - مراقبت در تعیین منطقه توازن مواد بمنظور محاسبه.
(2) - تکنیکهای آماری و نمونهگیری غیر منظم برای سنجش مقدار مواد هستهای - و
- تمرکز اقدامات پژوهشی در مراحل مربوط بسوخت مانند تهیه - آمادهسازی - استعمال یا ذخیره مواد هستهای که از آن سلاحهای هستهای یاسایر وسایل انفجار هستهای بسهولت قابل ساخت است و کاهش این اقدامات در مورد سایر مواد هستهای مشروط بر اینکه این موضوع مانع اجرای حفاظت از طرف آژانس طبق این موافقتنامه نگردد.
مبحث 4
سیستم ملی کنترل مواد
ماده 7
ماده 7
- الف - دولت ایران یک سیستم محاسبه و کنترل در مورد مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه بوجود خواهد آورد.ب - آژانس باید اقدامات حفاظتی را بنحوی اجراء نماید که هنگام رسیدگی بتواند اطمینان حاصل کند انحرافی در استفادههای صلحآمیز در مصرفمواد هستهای برای ساختن سلاحهای هستهای یا سایر وسایل انفجار هستهای بوجود نیامده است. تحقیقات آژانس ضمناً شامل سنجشهای جداگانه وملاحظاتی طبق روشهای تعیین شده در قسمت دوم این موافقتنامه خواهد بود.
آژانس در تحقیقات خود کارآئی فنی سیستم ایران را کاملا در نظر خواهد داشت.
مبحث 5
تهیه اطلاعات برای آژانس
ماده 8
ماده 8
- الف - بمنظور مراقبت در اجرای اقدامات حفاظتی بنحو مؤثر طبق این موافقتنامه دولت ایران بر حسب شرایط قسمت دوم این موافقتنامه و اطلاعاتی در مورد مواد هستهای مشمول حفاظت و کیفیت وسائل مربوط بحفاظت این قبیل مواد برای آژانس تهیه خواهد نمود.ب (1) - آژانس میتواند حداقل اطلاعات مربوط بمسئولیتهای خود را طبق موافقتنامه مطالبه نماید.
2 - اطلاعات مربوط بوسائل بمیزان حداقل مورد نیاز برای حفاظت مواد هستهای با توجه بحفاظت طبق این موافقتنامه تهیه خواهد شد.
ج - در صورتیکه دولت ایران تقاضا نماید آژانس آماده خواهد بود اطلاعات خاص را در مورد متعلقات ایران مورد آزمایش قرار دهد.
مبحث 6
بازرسان آژانس
ماده 9
ماده 9
- الف - (1) آژانس رضایت دولت ایران را در مورد انتخاب و اعزام بازرسان آژانس بایران تأمین خواهد نمود.2 - در صورتیکه دولت ایران چه هنگام پیشنهاد یکنفر بازرس و چه هر وقت دیگری با انتخاب مزبور مخالف باشد آژانس بازرس یا بازرسان دیگری را بدولت ایران پیشنهاد خواهد نمود.
3 - در صورتیکه در نتیجه خودداری مکرر دولت ایران از قبول بازرسان منتخب آژانس امر بازرسی که طبق این موافقتنامه لازمالاجرا است دچار وقفه گردد موضوع از طرف دبیر کل برای رسیدگی و اقدام مقتضی به هیئت ارجاع خواهد شد.
ب - دولت ایران اقدامات لازم را برای حصول اطمینان از انجام وظیفه بازرسان بنحو مؤثر طبق این موافقتنامه بعمل خواهد آورد.
ج - بازدیدها و فعالیتهای بازرسان آژانس بنحو مشروحه ذیل انجام خواهد گرفت.
1 - کاهش اشکالات و مزاحمتها از لحاظ فعالیتهای هستهای صلحآمیز مورد بازرسی بحداقل ممکن – و
2 - حفظ اسرار صنعتی یا هر گونه اطلاعات محرمانه دیگر که بازرسان از آن آگاه میگردند.
مبحث 7
مزایا و مصونیتها
ماده 10
ماده 10
- دولت ایران طبق شرایط مربوطه موافقتنامه در مورد مزایا و مصونیتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نسبت بآژانس (شامل اموال - وجوه و دارائیهای آن) و بازرسان و سایر مأمورینی که وظایفی طبق این موافقتنامه انجام میدهند، عمل خواهد نمود.مبحث 8
پایان حفاظت
فقره 1
مصرف یا رقیق شدن مواد هستهای)
ماده 11
ماده 11
- حفاظت مواد هستهای طبق رأی آژانس مبنی بر مصرف یا رقیق شدن مواد مذکور بنحوی که دیگر برای هیچگونه فعالیت هستهای از نقطهنظر حفاظتی قابل استفاده نباشد یا در واقع اصلاحناپذیر گردیده باشد پایان مییابد.فقره 2
انتقال مواد هستهای بخارج از کشور
ماده 12
ماده 12
- دولت ایران طبق شرایط مندرج در قسمت دوم این موافقتنامه قبلا قصد خود را دایر بانتقال مواد هستهای مشمول حفاظت طبق موافقتنامه بخارج از ایران بآژانس اعلام خواهد نمود. آژانس هنگامی بحفاظت مواد هستهای طبق این موافقتنامه پایان میدهد که کشوردریافتکننده مسئولیت آن را طبق شرایط مندرج در قسمت دوم این موافقتنامه بعهده بگیرد. آژانس در مورد هر انتقال در مورد اجرای حفاظت مجدد مواد هستهای انتقالیافته در هر کجا که ممکن باشد سوابقی نگهداری خواهد نمود (شرایط مربوط بمواد هستهای که قرار است در فعالیتهای غیرهستهای مورد استفاده قرار گیرد).ماده 13
ماده 13
- هر گاه مقرر شود از مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه در فعالیتهای غیر هستهای استفاده شود مانند استفاده درسرامیکسازی و غیره قبل از انجام این امر دولت ایران و آژانس برای خاتمه حفاظت در مورد چنین موادی ترتیب لازم را اتخاذ خواهند نمود.فقره 3
عدم اجراء حفاظت در مورد مواد هستهای که قرار است آنها در
فعالیتهای غیر صلحآمیز استفاده شود.
ماده 14
ماده 14
- در صورتیکه دولت ایران تصمیم بگیرد از مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه در یک فعالیت هستهای که طبق این موافقتنامه مشمول حفاظت نمیباشد استفاده نماید اقدامات زیر انجام خواهد گرفت.(الف) - دولت ایران نوع فعالیت خود را بآژانس اطلاع خواهد داد و موارد زیر را روشن خواهد نمود:
1 - استفاده از مواد هستهای در یک فعالیت نظامی غیر ممنوع منافاتی با تعهدی که ممکن است دولت ایران تقبل کرده باشد و حفاظت آژانس بر اساسآن بایستی اجراء گردد تا مواد فقط در فعالیتهای هستهای صلحآمیز مورد استفاده قرار گیرد ندارد.
2 - طی مدتیکه حفاظت اجراء نمیگردد مواد هستهای برای تهیه سلاحهای هستهای یا سایر وسایل انفجار هستهای بکار نخواهد رفت.
(ب) - دولت ایران و آژانس ترتیبی خواهند داد که حفاظت طبق این موافقتنامه فقط در مدتیکه مواد هستهای در چنین فعالیتی بکار میرود اجراء نگردد. این ترتیبات حتیالامکان مدت و وضعیتی را که طی آن حفاظت اجرا نخواهد شد روشن خواهد نمود. بهر حال بمحض اینکه مواد هستهای مجدداً در فعالیتهای صلحآمیز بکار رود حفاظت طبق این موافقتنامه شروع خواهد شد.
آژانس از کل مقدار و ترکیبات این مواد حفاظتنشده در ایران و از هر گونه صدور آن مطلع خواهد شد – و
(ج) - هر گونه ترتیباتی با توافق آژانس اتخاذ خواهد گردید. این توافق هر چه زودتر بعمل خواهد آمد و ضمناً فقط بموضوعاتی از قبیل شرایط ضمنی و موقتی و شرایط اقدام و ترتیب گزارشات ارتباط دارد و شامل هیچگونه تصویب یا اطلاعی در مورد فعالیتهای هستهای نمیشود و ارتباطی باستفاده از مواد هستهای در این گونه فعالیتها ندارد.
مبحث 9
امور مالی
ماده 15
ماده 15
- دولت ایران و آژانس مخارجی را که در اجرای مسئولیتهای مربوطه خود تحت موافقتنامة حاضر متحمل میشوند - پرداخت خواهند نمود لیکن چنانچه متعاقب درخواست خاصی از جانب آژانس - دولت ایران یا افراد تحت قلمرو قضائی آن متحمل مخارج فوقالعادهای شوند آژانس مخارج مزبور را پرداخت خواهد نمود مشروط بر اینکه قبلا در این خصوص توافق بعمل آمده باشد. در هر حال پرداخت مخارج هر گونه اندازهگیری یا نمونهگیری فوقالعادهای که ممکن است از طرف بازرسان تقاضا گردد بعهده آژانس خواهد بود.مبحث 10
مسئولیت شخص ثالث در مقابل خسارات هستهای
ماده 16
ماده 16
- دولت ایران اطمینان خواهد داد که هر گونه حمایتی شامل بیمه یا سایر تأمینات مالی که ممکن است طبق قوانین و مقررات ایران از شخص ثالثی که در مقابل خسارات هستهای مسئول است بعمل آید در مورد آژانس و مأمورین آن همانطور که نسبت باتباع ایران انجام میگیرد بعملخواهد آمد.مبحث 11
مسئولیت بینالمللی
ماده 17
ماده 17
- هر گونه ادعائی از طرف دولت ایران علیه آژانس یا از طرف آژانس علیه دولت ایران در مورد هر گونه خسارت ناشی از اجراء حفاظت طبقاین موافقتنامه بجز خسارات ناشی از حوادث هستهای طبق قوانین بینالمللی مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.مبحث 12
اقدامات در مورد بازرسی عدم انحراف
ماده 18
ماده 18
- در صورتیکه هیئت طبق گزارش دبیر کل انجام عملی را از طرف دولت ایران برای تحقیق در مورد عدم استفادة مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه در ساختن سلاحهای هستهای یا سایر اختراعات انفجاری هستهای لازم و فوری تشخیص دهد هیئت ممکن است بدولت ایران اطلاع دهد که عمل مذکور را بدون وقفه قطع نظر از اینکه انجام آن عمل طبق ماده 22 این موافقتنامه درباره حل اختلافات پیشبینی شده یا نشده انجام دهد.ماده 19
ماده 19
- در صورتیکه هیئت پس از بررسی اطلاعات ارسال شده توسط دبیر کل متوجه شود که آژانس قادر نیست عدم استفاده از مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه را برای ساختن سلاحهای هستهای یا سایر وسایل انفجار هستهای تأیید نماید ممکن است طبق بند (ب) ماده 12اساسنامه گزارشاتی تهیه نماید و در هر جا مناسب باشد سایر اقدامات مذکور در آن بند را بعمل آورد. در انجام چنین عملی هیئت درجه اطمینان ازاقدامات حفاظتی انجام شده را در نظر خواهد داشت و فرصت مناسب بدولت ایران خواهد داد تا حتیالامکان اطمینان لازم را به هیئت بدهد.مبحث 13
تفسیر و اجراء موافقتنامه و رفع اختلافات
ماده 20
ماده 20
- دولت ایران و آژانس طبق تقاضای هر یک در مورد مسائل ناشی از تفسیر یا اجراء این موافقتنامه مشورت خواهند نمود.ماده 21
ماده 21
- دولت ایران حق خواهد داشت تقاضا نماید هر گونه مسئله ناشی از تفسیر یا اجراء این موافقتنامه بوسیله هیئت مورد رسیدگی قرار گیرد.هیئت از دولت ایران دعوت بعمل خواهد آورد که در مذاکره درباره هر گونه مسئلهای از این قبیل که از طرف هیئت مطرح شده باشد شرکت نماید.
ماده 22
ماده 22
- هر گونه اختلاف ناشی از تفسیر یا اجراء این موافقتنامه باستثناء اختلاف درباره رأی هیئت طبق ماده 19 فوق با اقدامی که بر اساس آن رأیاز طرف هیئت انجام گرفته و از طریق هیچ گونه مذاکره یا اقدام دیگر مورد توافق دولت ایران و آژانس رفع نمیگردد طبق تقاضای هر یک بیک دادگاه داوری بدین شرح ارجاع خواهد گردید:دولت ایران و آژانس هر یک یکنفر داور تعیین خواهند نمود و این دو نفر داور شخص ثالثی را انتخاب میکنند که ریاست دادگاه را بعهده خواهندداشت. در صورتیکه ظرف 30 روز از تاریخ تقاضای انتخاب داور - دولت ایران با آژانس کسی را انتخاب ننماید دولت ایران یا آژانس ممکن است ازرئیس دادگاه بینالمللی تقاضا نماید که یکنفر را بعنوان داور انتخاب نماید.همین عمل در صورتیکه داور سوم ظرف 30 روز از انتخاب و انتصاب داور دوم انتخاب نشده باشد انجام خواهد گرفت. دادگاه با اکثریت یک چهارمکل اعضاء تشکیل جلسه خواهد داد و کلیه تصمیمات بایستی بتصویب دو نفر داور برسد. اقدامات موضوع داوری از طرف دادگاه تعیین خواهد شد.رأی دادگاه داوری برای دولت ایران و آژانس لازمالاجرا است.
مبحث 14
تعلیق اجراء حفاظت طبق موافقتنامههای دیگر
ماده 23
ماده 23
- اجراء اقدامات حفاظتی آژانس در ایران طبق سایر موافقتنامههای ایمنی با آژانس مادامیکه این موافقتنامه در حال اجراء است متوقفمیگردد. در صورتیکه ایران برای یک پروژه از آژانس کمک دریافت نموده باشد تعهدات مندرج در موافقتنامه مربوط به پروژه مبنی بر عدم استفاده ازموادی که در پیشبرد مقاصد نظامی تأثیر دارد بقوت خود باقی خواهد بود.مبحث 15
اصلاح موافقتنامه
ماده 24
ماده 24
- الف - دولت ایران و آژانس طبق تقاضای هر یک در مورد اصلاح این موافقتنامه با یکدیگر مشورت خواهند نمود.ب - کلیه اصلاحات با موافقت دولت ایران و آژانس انجام خواهد گرفت.
ج - اصلاحات وارده بر این موافقتنامه طبق شرایط لازمالاجراء شدن خود موافقتنامه لازمالاجراء خواهد گردید.
د - دبیر کل کلیه کشورهای عضو آژانس را بلافاصله از هر گونه اصلاح وارده بر این موافقتنامه آگاه خواهند نمود.
مبحث 16
لازمالاجراء شدن و مدت اعتبار
ماده 25
ماده 25
- این موافقتنامه از تاریخی که آژانس از طرف دولت ایران اعلامیه کتبی مبنی بر رفع موانع قانونی و اساسنامه برای اجراء موافقتنامه دریافتدارد بموقع اجراء گذارده خواهد شد.دبیر کل کلیة دول عضو را فوراً از اجراء این موافقتنامه آگاه خواهد نمود.ماده 26
ماده 26
- این موافقتنامه تا زمانیکه ایران عضو پیمان است بقوت خود باقی خواهد بود.قسمت دوم
قسمت دوم
– مقدمهماده 27
ماده 27
- منظور از این قسمت موافقتنامه تعیین اقداماتی است که باید برای انجام شرایط قسمت اول در مورد حفاظت بعمل آید.مبحث 1
هدفهای حفاظت
ماده 28
ماده 28
- هدف از اقدامات حفاظتی مشروح در این قسمت موافقتنامه کشف بموقع انحراف مقادیر معتنابهی مواد هستهای از فعالیتهای هستهایصلحآمیز بساختن سلاحهای هستهای یا سایر وسایل انفجار هستهای یا مقاصد نامعلوم و ممانعت بموقع از چنین انحرافاتی است.ماده 29
ماده 29
- بدین منظور محاسبه مواد بعنوان یک اقدام حفاظتی بسیار مهم و همچنین مراقبت و نظارت بعنوان اقدامات مهم دیگر صورت خواهدگرفت.ماده 30
ماده 30
- نتایج فنی فعالیتهای تحقیقی آژانس عبارت از صورتی خواهد بود مشتمل بر مقدار موادی که برای مدت معین محاسبه نشده باشد و ذکرحدود صحت و مقادیر مذکور در مورد هر منطقه توازن مواد.مبحث 2
سیستم ملی محاسبه و کنترل مواد هستهای
ماده 31
ماده 31
- طبق ماده 73 فوق آژانس در انجام بازرسی خود از سیستم محاسبه و کنترل هستهای برای محاسبه کلیه مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه استفادة کامل خواهد کرد و از محاسبه و کنترل مجدد و غیر لازم توسط ایران جلوگیری خواهد نمود.ماده 32
ماده 32
- سیستم محاسبه و کنترل ایران در مورد کلیه مواد اتمی مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه بر اساس ساختمان مناطق توازن مواد هستهای خواهد بود و شرایطی همانطور که در ترتیبات فرعی مقتضی تشخیص داده شده و معین گردیده برای انجام اقدامات زیر تعیین خواهد نمود.الف - یک سیستم سنجش برای تعیین مقدار مواد هستهای دریافت شده - تولید شده - ارسال شده - مفقود شده یا بهر صورت دیگر از موجودی خارجگردیده و مقادیری که موجود است.
ب - ارزیابی صحت و دقت سنجشها و تخمین حدود تردید در صحت و دقت آن.
ج - اقداماتی برای تشخیص - تجدیدنظر و سنجش اختلافات فرستنده، دریافتکننده در مورد مقدار مواد.
د - اقداماتی برای تهیه صورت موجودی.
هـ - اقداماتی برای ارزیابی موجودی ذخیره محاسبه نشده و خسارات محاسبه نشده.
و - یک سیستم سوابق و گزارشات در مورد هر یک از مناطق توازن مواد که نمودار موجودی مواد هستهای و تغییرات آن شامل دریافتها و انتقالاتمنطقه توازن مواد میباشد.
ز - شرایطی برای حصول اطمینان از انجام محاسبه و ترتیبات مربوط بنحو صحیح – و.
ح - اقداماتی برای ارائه گزارشات بآژانس طبق مواد 69 - 59 زیر.
مبحث 3
آغاز عملیات حفاظت
ماده 33
ماده 33
- حفاظت طبق این موافقتنامه در مورد مواد داخل معدن و یا آماده کردن سنگهای معدنی اجراء نخواهد شد.ماده 34
ماده 34
- الف - هر گاه موادی حاوی اورانیوم یا توریوم که بمرحله سوخت هستهای مشروح در بند فرعی (ج) زیر نرسیده باشد مستقیماً یا بطور غیرمستقیم بدولتی که فاقد سلاحهای هستهای میباشد صادر شده باشد دولت ایران مقدار ترکیب و مقصد آن را بآژانس اطلاع خواهد داد مگر اینکه این مواد بخصوص برای مقاصد غیر هستهای استخراج شده باشد.ب - هر گاه موادی حاوی اورانیوم یا توریوم که بمرحله سوخت هستهای مشروح در بند فرعی (ج) زیر نرسیده باشد وارد گردد دولت ایران آژانس را ازمقدار و ترکیبات آن آگاه خواهد کرد مگر اینکه مواد مخصوصاً برای مقاصد غیر هستهای وارد شده باشد – و
ج - هر گاه مواد هستهای با ترکیبات و خلوصی مناسب برای سوخت یا غلظت ایزوتوپی از کارخانه خارج گردد یا برای مصرف آماده شده باشد یا چنینموادی یا هر گونه مواد هستهای دیگری که در مرحله بعدی قابلیت سوخت پیدا خواهد کرد بایران وارد گردد این مواد هستهای مشمول اقداماتحفاظتی تعیین شده در این موافقتنامه خواهند گردید.
مبحث 4
پایان حفاظت
ماده 35
ماده 35
- الف - اقدامات حفاظتی در مورد مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه بر حسب شرایط مذکور در ماده 11 فوق پایان میپذیرد.هر گاه شرایط ماده مذکور ایفاء نگردد لیکن دولت ایران مواد هستهای تحت حفاظت را در آنموقع غیر قابل استفاده تشخیص دهد دولت ایران و آژانس در مورد انجام اقدامات ایمنی مقتضی مشاوره خواهند نمود.
ب - حفاظت در مورد مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه بر حسب شرایط مندرج در ماده 13 فوق پایان میپذیرد مشروط بر اینکه دولت ایران و آژانس تصویب نمایند این مواد هستهای غیر قابل اصلاح است.
مبحث 5
معافیت از اقدامات حفاظتی
ماده 36
ماده 36
- طبق تقاضای دولت ایران آژانس مواد هستهای را بشرح زیر از انجام اقدامات حفاظتی معاف خواهد نمود.الف - مواد ویژه قابل انفجار هستهای هنگامی که بمقادیر گرمی یا کمتر بعنوان عامل محرک در وسائل بکار رفته باشد.
ب - مواد هستهای که در فعالیتهای غیر هستهای طبق ماده 13 فوق از آن استفاده شود در صورتیکه چنین مواد هستهای را بتوان بدست آورد – و
ج - پلوتونیوم با غلظت ایزوتوپی پلوتونیوم - 238 متجاوز از 80%.
ماده 37
ماده 37
- طبق تقاضای دولت ایران آژانس مواد هستهای را که در غیر اینصورت مشمول حفاظت میبود از حفاظت معاف خواهد کرد مشروط بر اینکه کل مقدار مواد هستهای که طبق این ماده در ایران معاف گردیده است هیچگاه از مقادیر زیر تجاوز ننماید:الف - کلاً یک کیلوگرم از مواد قابل تجزیه که برای استخراج انرژی اتمی بکار میرود که ممکن است مشتمل یک یا بیشتر از مواد مذکورة زیر باشد:
1 - پلوتونیوم.
2 - اورانیوم با غلظت 2% (20%) و بیشتر.
مقدار آن عبارت خواهد بود از حاصل ضرب وزن در غلظت آن.
3 - اورانیوم با غلظت کمتر از 2% (20%) و بیشتر از اورانیوم طبیعی.
مقدار آن عبارت خواهد بود از حاصلضرب وزن در 5 برابر مربع غلظت آن.
ب - جمعاً ده متر یک تن اورانیزم طبیعی و اورانیوم آزاد شده با غلظت بیش از 005/0 (15%)
ج - 20 متر یک تن اورانیزم آزاد شده با غلظت 005/0 (15%) یا کمتر – و
د - 20 متر یک تن توریوم.
یا مقادیر بیشتری که ممکن است بوسیله هیئت مدیره تعیین شود.
ماده 38
ماده 38
- در صورتیکه قرار باشد مواد هستهای معاف از حفاظت با مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه توأماً آماده گردد و یا در انبارنگهداری شود شرایطی برای اجراء مجدد حفاظت در مورد آنها تعیین خواهد گردید.مبحث 6
ترتیبات فرعی
ماده 39
ماده 39
- دولت ایران و آژانس ترتیبات فرعی اتخاذ خواهند نمود که بطور مشروح تا حدودیکه برای انجام مسئولیتهای آژانس تحت این موافقتنامه بنحو مؤثر و کافی ضروری باشد نحوه اجرای مقررات این موافقتنامه را مشخص خواهند کرد. ترتیبات فرعی مذکور ممکن است از طریق توافق بین دولت ایران و آژانس بدون ایجاد تغییر در موافقتنامه حاضر تمدید یا تغییر یابد.ماده 40
ماده 40
- ترتیبات فرعی همزمان با لازمالاجرا شدن این موافقتنامه و یا در اسرع وقت ممکن بعد از آن لازمالاجراء خواهد گردید. دولت ایران و آژانس حداکثر سعی خود را بکار خواهند برد تا ظرف 90 روز از تاریخ لازمالاجرا شدن موافقتنامه حاضر این ترتیبات بمرحله اجرا درآید تمدید این مدت با توافق بین دولت ایران و آژانس صورت خواهد گرفت. دولت ایران اطلاعات مورد احتیاج برای تکمیل ترتیبات فرعی را فوراً تهیه و در اختیار آژانس خواهد گذاشت. بمحض لازمالاجرا شدن این موافقتنامه آژانس حق خواهد داشت اقدامات مشروحه در آنرا در مورد مواد هستهای مندرج در صورت موجودی طبق ماده 41 حتی قبل از لازمالاجرا شدن ترتیبات فرعی بعمل آورد.مبحث 7
صورت موجودی
ماده 41
ماده 41
- بر اساس گزارش اولیه مذکور در ماده 62 آژانس یک صورت موجودی از کلیه مواد هستهای موجود در ایران و مشمول حفاظت طبق اینموافقتنامه قطع نظر از مبدأ آن تهیه خواهد نمود. و این صورت موجودی را بر اساس گزارشهای بعدی و نتیجه اقدامات بازرسی نگهداری خواهد کرد.نسخ صورت موجودی در فواصل مختلف برای تصویب در اختیار دولت ایران قرار خواهد گرفت.مبحث 8
اطلاعات نمونهای
فقره 1
مقررات عمومی:
ماده 42
ماده 42
- طبق ماده 8 فوق اطلاعات نمونهای در مورد دستگاههای موجود طی مذاکرات مربوط بترتیبات فرعی برای آژانس تهیه خواهد شد – حدود زمانی برای تهیه این اطلاعات در مورد دستگاههای جدید در ترتیبات فرعی تعیین خواهد گردید و چنین اطلاعاتی هر چه زودتر قبل از ورود مواد هستهای بیک دستگاه تهیه خواهد شد.ماده 43
ماده 43
- اطلاعات خاص که باید برای آژانس تهیه شود در مورد هر دستگاهی شامل موارد زیر خواهد بود:الف - مشخصات دستگاه یعنی طرز کار - منظور از آن ظرفیت اسمی و محل جغرافیائی آن و نام و آدرسی که در آنجا برای کار عادی از آن استفادهمیشود.
ب - شرحی راجع بوضع کلی دستگاه حتیالامکان با توجه بفرم محل و مقدار مواد هستهای و همچنین وضع کلی لوازم مهمی که از مواد هستهای استفاده میکنند یا آنرا تولید یا آماده میسازند.
ج - شرحی راجع بکیفیت دستگاه از لحاظ محاسبه و مراقبت مواد – و
د - شرحی راجع بروشهای موجود و پیشنهادی برای محاسبه و کنترل مواد اتمی با توجه مخصوص بمناطق توازن مواد که بوسیله کارکنان مربوطهبوجود آمده - اندازهگیری مقدار مواد و روشهای تهیه صورت موجودی فیزیکی.
ماده 44
ماده 44
- اطلاعات دیگری نیز در مورد حفاظت هر دستگاه برای آژانس فراهم خواهد گردید مخصوصاً در مورد مسئولیت سازمانی محاسبه و کنترلمواد دولت ایران اطلاعات دیگری در مورد بهداشت و ایمنی برای ملاحظه آژانس تهیه خواهد کرد که بازرسان از آن در مواجهه با دستگاهها استفادهخواهند کرد.ماده 45
ماده 45
- اطلاعات نمونهای در مورد تغییراتیکه بمنظورهای حفاظتی بوجود آمده برای بررسی در اختیار آژانس قرار خواهد گرفت. آژانس از هرگونه تغییری که طبق ماده 44 فوق در اطلاعات مذکور بعمل آمده بموقع آگاه خواهد گردید تا هنگام لزوم در مورد اقدامات حفاظتی - تعدیل بعملآورد.فقره 2
منظور از بررسی اطلاعات نمونهای
ماده 46
ماده 46
- اطلاعات نمونهای که برای آژانس تهیه گردیده برای مقاصد زیر بکار میرود:الف - مشخص نمودن کیفیت دستگاهها و مواد هستهای با شرح کافی در مورد حفاظت مواد هستهای بمنظور ایجاد تسهیل در امر تحقیق و رسیدگی.
ب - تعیین مناطق توازن مواد که از آن در محاسبات آژانس استفاده میشود و انتخاب نقاط سوقالجیشی که نقاط حساس اندازهگیری هستند و برایتعیین مقدار و موجودی مواد هستهای بکار خواهند رفت. در تعیین چنین حد توازن مواد آژانس ضمناً از مقیاسهای زیر استفاده خواهد کرد:
1 - اندازه منطقه توازن مواد بستگی بدرجه صحت و دقت توازن مواد دارد.
2 - در تعیین منطقه توازن مواد از هر فرصتی برای کنترل و مراقبت استفاده خواهد شد تا از کامل بودن نحوة اندازهگیری مقدار مواد اطمینان حاصل گردد و بدینوسیله اجراء حفاظت آسان گردد و فعالیتهای اندازهگیری در نقاط حساس اندازهگیری متمرکز شود.
3 - تعداد منطقه توازن مواد که در استفادة یک دستگاه یا در محلهای جداگانهای هستند ممکن است در یک توازن مواد بصورت یکجا درآیند تا درصورتیکه آژانس تشخیص دهد که با مقاصد تحقیقی آن مطابقت دارد برای محاسبات ژانس [آژانس]از آن استفاده بعمل آید.
4 - ممکن است بر حسب تقاضای دولت ایران یک منطقه توازن مواد مخصوص برای اقدامی مربوط باطلاعات بازرگانی متغیر بوجود آید.
ج - بمنظور تنظیم وقت و ایجاد روشهائی برای تهیه صورت موجودی فیزیکی مواد هستهای برای محاسبات آژانس.
د - بمنظور تهیه سوابق و گزارشات مورد نیاز و تعیین روشهای سنجش و ارزیابی سوابق.
هـ - تهیه لوازم تعیین روشهائی برای رسیدگی و تحقیق در مورد مقدار و سنجش مواد هستهای – و
و - انتخاب روشهای مقتضی برای مراقبت و نگهداری و نقاط سوقالجیشی که در آن این روشها و فنون بایستی اجرا گردد.
نتایج بررسی اطلاعات خاص در ترتیبات فرعی درج خواهد گردید.
فقره 3
بررسی مجدد اطلاعات نمونهای
ماده 47
ماده 47
- اطلاعات نمونهای از لحاظ تغییر در شرایط عمل - پیشرفت در فن حفاظت یا تجربه در اجراء روشهای تحقیقی برای اصلاح اقدامی که آژانسطبق ماده 46 فوق بعمل آورده است مورد آزمایش مجدد قرار خواهد گرفت.فقره 4
تحقیق در مورد اطلاعات نمونهای
ماده 48
ماده 48
- آژانس با همکاری (دولت ایران) ممکن است بازرسانی اعزام دارد که در مورد اطلاعات نمونهای که طبق مواد 42 تا 45 فوق برای مقاصد مشروحه در ماده 46 فوق در اختیار آژانس قرار گرفته تحقیق نمایند.فقره 5
اطلاعات در مورد مواد هستهای خارج از دستگاهها
ماده 49
ماده 49
- اطلاعات زیر هنگامیکه مقرر گردد مواد هستهای در خارج از کشور دستگاهها مورد استفاده قرار گیرد برای آژانس تهیه خواهد شد.الف - شرح کلی در مورد استفاده از مواد هستهای - محل جغرافیائی آن و نام و نشانی استفادهکننده برای مقاصد عادی تجارتی – و
ب - شرح کلی راجع بروشهای موجود و پیشنهادی برای کنترل و محاسبه مواد هستهای شامل مسئولیت سازمانی محاسبه و کنترل مواد.
آژانس طبق ماده حاضر بموقع از هر گونه تغییری که در اطلاعات تهیه شده برای آن بعمل آمده آگاه خواهد گردید.
ماده 50
ماده 50
- اطلاعات تهیه شده برای آژانس طبق ماده 49 فوق ممکن است تا حدودی مربوط برای مقاصد مندرج در بندهای (ب) و (هـ) ماده 46 فوقمورد استفاده قرار گیرد.مبحث 9
سیستم مربوط بسوابق
فقره 1
مقررات عمومی:
ماده 51
ماده 51
- در ایجاد یک سیستم ملی کنترل مواد که در ماده 7 فوق بآن اشاره شد دولت ایران ترتیبی اتخاذ خواهد داد که در مورد هر منطقه توازن موادسوابقی نگهداری شود. شرح این سوابق در ترتیبات فرعی درج خواهد گردید.ماده 52
ماده 52
- دولت ایران ترتیباتی برای تسهیل در امر بررسی سوابق بوسیله بازرسان مخصوصاً در صورتیکه سوابق بزبانهای انگلیسی – فرانسه - روسی یا اسپانیولی نگهداری نشود اتخاذ خواهد نمود.ماده 53
ماده 53
- سوابق حداقل برای مدت پنجسال نگهداری خواهد شد.ماده 54
ماده 54
- سوابق مشتمل خواهد بود بر:الف - سوابق محاسبه کلیه مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه.
ب - سوابق عمل دستگاههای حاوی اینگونه مواد هستهای.
ماده 55
ماده 55
- سیستم اندازهگیری که سوابق مورد استفاده برای تهیه گزارشات بر اساس آن نگهداری میشود یا مطابق آخرین استانداردهای بینالمللی استو یا از لحاظ کیفیت معادل چنین استانداردهائی است.فقره 2
سوابق مربوط بمحاسبات
ماده 56
ماده 56
- سوابق مربوط بمحاسبات در مورد هر منطقه توازن مواد حاوی مواد زیر میباشد:الف - کلیه تغییرات موجودی بنحویکه تعیین صورت ذخیره را در هر موقع امکانپذیر سازد.
ب - کلیه نتایج مربوط باندازهگیریها که برای تعیین اصل موجودی مورد استفاده قرار میگیرد – و
ج - کلیه تعدیلات و اصلاحات که نسبت به تغییرات موجودی - موجودی ذخیره و صورت موجودیهای فیزیکی بعمل آمده است.
ماده 57
ماده 57
- سوابق کلیه تغییرات صورت موجودی و صورت موجودیهای فیزیکی در مورد هر دسته از مواد هستهای حاوی مشخصات مواد - اطلاعات مربوط بدستههای مختلف مواد و اطلاعات مربوط بمنبع آنها میباشد.این سوابق اورانیوم توریوم و پلوتونیوم را بطور جداگانه در هر دسته از موادهستهای محاسبه خواهد کرد. در مورد هر تغییر موجودی تاریخ تغییر موجودی و در صورت اقتضاء منطقة توازن مواد فرستنده و منطقة توازن مواد دریافتکننده مشخص خواهد شد.فقره 3
سوابق عمل
ماده 58
ماده 58
- سوابق عمل بصورت مناسب در مورد هر منطقة توازن مواد مشتمل بر موارد زیر خواهد بود:الف - آن دسته از اطلاعات مربوط بعملیات که برای تغییر مقدار و ترکیب مواد هستهای مورد استفاده قرار میگیرد.
ب - اطلاعاتیکه از اندازه مخازن و وسائل - نمونهگیری و تجزیه و تحلیل روشهای کنترل و تشخیص و تخمین اشتباهات اتفاقی و منظم بدست میآید.
ج - شرحی دربارة توالی اقدامات انجام شده برای تهیه یک صورت اصل موجودی بمنظور حصول اطمینان از صحت آن.
د - شرحی در مورد اقدامات انجام شده بمنظور حصول اطمینان از علت و اهمیت هر گونه خسارت احتمالی اتفاقی و پیشبینی نشده.
مبحث 10
سیستم گزارشها
فقره 1
کلیات
ماده 59
ماده 59
- دولت ایران گزارشهائی طبق آنچه در مواد 60 تا 69 زیر مشروح است در مورد مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه در اختیار آژانس خواهد گذاشت.ماده 60
ماده 60
- گزارشها بزبانهای انگلیسی - فرانسه - روسی یا اسپانیولی تهیه خواهد شد مگر اینکه در ترتیبات فرعی ترتیب دیگری تعیین شده باشد.ماده 61
ماده 61
- گزارشها بر اساس سوابقی تهیه خواهد شد که طبق مواد 51 تا 58 فوق نگهداری میشود و بنحو مقتضی مشتمل بر گزارش مربوط بهمحاسبات و گزارشهای خاص خواهد بود.فقره 2
گزارشهای مربوط بمحاسبات
ماده 62
ماده 62
- یک گزارش اولیه در مورد کلیه مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه برای آژانس تهیه خواهد گردید. گزارش اولیه ظرف 30 روزاز تاریخ آخرین روز ماه تقویمی که در آن موافقت حاضر لازمالاجراء میگردد. از طرف دولت ایران برای آژانس ارسال خواهد گردید و وضعیت را ازآخرین روز آن ماه منعکس خواهد نمود.ماده 63
ماده 63
- دولت ایران گزارشهای محاسبهای زیر را در مورد هر منطقه توازن مواد برای آژانس تهیه خواهد کرد:الف - گزارشهای مربوط بتغییر موجودی نمودار کلیه تغییرات در موجودی مواد هستهای است گزارشها هر چه زودتر در هر صورت ظرف 30 روز ازپایان ماهی که در آن تغییرات در موجودی رخ داده است ارسال خواهد گردید – و
ب - گزارشهای مربوط بتوازن مواد نمودار توازن مواد موجود در یک منطقه توازن مواد طبق صورت اصل موجودی مواد هستهای میباشد. گزارشها هر چه زودتر و در هر صورت ظرف 30 روز از تهیه صورت اصل موجودی ارسال خواهد گردید. گزارشها بر اساس اطلاعاتی خواهد بود که در تاریخ گزارش موجود بوده است و ممکن است بعداً در تاریخ دیگری در صورت لزوم اصلاح گردد.
ماده 64
ماده 64
- گزارشهای مربوط به تغییر موجودی مشخصات و اطلاعات مربوط بهر دسته از مواد هستهای - تاریخ تغییر موجودی و در صورت اقتضاء منطقه توازن مواد مبدأ و منطقه توازن مواد دریافتکننده را تعیین خواهد کرد. این گزارشها با یادداشتهای کوتاه همراه خواهد بود.الف - شرح تغییرات موجودی بر اساس اطلاعات مربوط بکار که جزو سوابق عمل میباشد طبق ماده 58 (الف) فوق – و
ب - شرح برنامه کار پیشبینی شده مخصوصاً تهیه - یک صورت اصل موجودی طبق آنچه که در ترتیبات فرعی تعیین گردیده است.
ماده 65
ماده 65
- دولت هر گونه تغییر - تعدیل یا اصلاحی را در موجودی در فواصل مختلف در یک صورت یکجا یا بطور جداگانه گزارش خواهد داد.تغییرات موجودی بر حسب دستههای مواد هستهای گزارش داده خواهد شد همانطور که در ترتیبات فرعی تعیین شده تغییرات جزئی در موجودی مواد هستهای مانند انتقال نمونههای تجزیهای ممکن است بطور یکجا بعنوان یک تغییر موجودی گزارش داده شود.ماده 66
ماده 66
- آژانس هر ششماه یکبار صورتهائی از موجودی ذخیرة مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه در مورد منطقه توازن مواد براساس گزارشهای تغییر موجودی و مدت آن برای دولت ایران تهیه خواهد نمود.ماده 67
ماده 67
- گزارشهای مربوط بتوازن مواد شامل موارد زیر است مگر اینکه دولت ایران و آژانس با موافقت یکدیگر ترتیب دیگر اتخاذ نمایند:الف - شروع اصل موجودی.
ب - تغییرات موجودی (ابتدا افزایشها سپس کاهشها).
ج - پایان موجودی ذخیره.
د - اختلافات فرستنده - گیرنده.
ه - تعدیل موجودی ذخیره
و - پایان اصل موجودی – و
ز - مواد محاسبه نشده.
صورتی از اصل موجودی که در آن کلیه دستههای مختلف مواد بطور جداگانه تعیین گردیده است و مشخصات مواد و اطلاعات مربوط بهر دسته تعیین شده است ضمیمه هر گزارش مربوط بتوازن مواد خواهد بود.
فقره 3
گزارشهای ویژه
ماده 68
ماده 68
- دولت ایران در مورد زیر بدون تأخیر گزارش ویژهای تهیه خواهد نمود:الف - در صورتیکه هر گونه واقعه یا وضعیت غیرعادی باعث شود که دولت ایران معتقد گردد مواد هستهای در حال حاضر یا در گذشته مفقود گردیده که از حدودی برای مصرف آن در ترتیبات فرعی تعیین شده تجاوز نموده است یا
ب - در صورتیکه نگهداری و مراقبت و بطور غیرمنتظرهای از آنچه در ترتیبات فرعی تعیین شده تا حدی تغییر کرده باشد که انتقال غیر مجاز موادهستهای امکانپذیر شده باشد.
مبحث 11
بازرسی
فقره 2
منظور از بازرسی
ماده 71
ماده 71
- آژانس ممکن است بازرسیهای ویژه بعمل آورد تا:الف - دربارة اطلاعات مندرج در گزارش اولیه در مورد مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه تحقیق نماید.
ب - تغییراتی را که از تاریخ گزارش اولیه در وضعیت رخ داده مشخص نموده و درباره آنها تحقیق نماید.
ج - مقدار و ترکیب مواد هستهای را طبق مواد 94 و 97 زیر قبل از انتقال آن از ایران یا هنگام انتقال آن بایران تعیین و در صورت امکان دربارة آن تحقیق بعمل آورد.
ماده 72
ماده 72
- آژانس ممکن است بازرسیهای عادی بعمل آورد تا:الف - در مورد تطبیق گزارشات یا سوابق تحقیق نماید.
ب - در مورد محل - مشخصات - مقدار و ترکیب کلیه مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه تحقیق نماید – و
ج - در مورد اطلاعات مربوط بعلل احتمالی عدم محاسبه مواد اختلافات فرستنده، گیرنده و موارد غیر مسلم در موجودی ذخیره تحقیق نماید.
ماده 73
ماده 73
- آژانس ممکن است طبق اقدامات مذکور در ماده 78 زیر بازرسیهای مخصوص بعمل آورد:الف - بمنظور تحقیق در مورد اطلاعات مندرج در گزارشهای ویژه یا –
ب - در صورتیکه آژانس تشخیص دهد که اطلاعات تهیه شده بوسیله دولت ایران شامل توضیحات دولت ایران و اطلاعات حاصله از بازرسیهای عادی برای انجام مسئولیتهای آژانس طبق این موافقتنامه کافی نیست.
بازرسی موقعی مخصوص تلقی خواهد شد که بکوششهائی بیش از آنچه برای بازرسی معمولی طبق مواد 79 تا 83 زیر لازم است پایه اطلاعات یا محلهائی اضافه بر آنچه در ماده 77 زیر برای بازرسیهای ویژه و عادی یا هر دو تعیین شده احتیاج داشته باشد.
فقره 3
حدود بازرسیها
ماده 74
ماده 74
- برای مقاصد تعیین شده در مواد 71 تا 73 فوق آژانس ممکن است:الف - سوابقی را که بر حسب مواد 51 تا 58 فوق نگهداری میشود مورد بررسی قرار دهد.
ب - کلیه مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه را مستقلا اندازهگیری نماید.
ج - در مورد کار و اندازههای کالیبری دستگاهها و سایر لوازم مخصوص اندازهگیری و کنترل تحقیق بعمل آورد.
د - اقدامات لازم را برای مراقبت و نگهداری بعمل آورد.
هـ - از سایر روشهای معقول که از لحاظ فنی امکانپذیر تشخیص داده شده استفاده بعمل آورد.
ماده 75
ماده 75
- بآژانس در محدوده ماده 74 فوق اختیار داده خواهد شد تا:الف - ملاحظه نماید که در نقاط حساس اندازهگیری نمونههائی طبق روشهای نمونهگیری برای محاسبه توازن مواد تهیه گردد و طرز عمل و تجزیه این نمونهها را ملاحظه نموده آنها را در دو نسخه نگهداری نماید.
ب - ملاحظه نماید که اندازهگیری مواد هستهای در نقاط حساس اندازهگیری نمودار توازن مواد باشد و اندازههای (کالیبری) دستگاهها و سایر لوازم بکار رود – و
ج - سایر اندازههای دستگاهها تعیین گردد.
د - ترتیبی دهد که از وسایل خود برای اندازهگیری مستقل و مراقبت استفاده کند و در صورت توافق در این مورد و ذکر آن در ترتیبات فرعی ترتیب نصب چنین مسائلی داده شود.
هـ - از مهرها و علامات مشخصه خود در صورت توافق در اینمورد و ذکر آن ترتیبات فرعی برای مراقبت استفاده نماید – و
و - ترتیباتی با دولت ایران در مورد ارسال نمونههای تهیه شده برای استفاده آژانس اتخاذ نماید.
فقره 4
حدود دسترسی برای بازرسی
ماده 76
ماده 76
- الف - برای مقاصد مذکور در بندهای (الف) و (ب) ماده 74 فوق و در ماده 71 (الف) و تا زمانیکه نقاط سوقالجیشی در ترتیبات فرعی تعیین گردد بازرسان آژانس بهر محلی که گزارش اولیه یا بازرسیهای انجام شده دلالت بر وجود مواد هستهای در آن بنماید دسترسی خواهند داشت.ب - برای انجام مقاصد مذکور در بند ج ماده 71 بازرسان بکلیه نواحی که طبق ماده 92 (د) (3) و ماده 95 (د) (3) اطلاع آژانس رسانیده شود دسترسی خواهد داشت.
ج - برای انجام مقاصد مذکور در ماده 72 فوق بازرسان فقط بنقاط سوقالجیشی تعیین شده در ترتیبات فرعی و سوابقی که طبق مواد فوق نگهداری میشود دسترسی خواهند داشت.
د - چنانچه دولت ایران باین نتیجه برسد که رسیدگی بیک وضعیت غیر عادی احتیاج دارد به حدود دسترسی وسیعتری برای آژانس دارد - دولتایران و آژانس بلافاصله ترتیباتی برای اعطاء اختیار بآژانس برای انجام مسئولیتهای حفاظتی آن با توجه بحدود مذکور اتخاذ خواهند نمود. دبیر کل این قبیل ترتیبات را به هیئت اطلاع خواهد داد.
ماده 77
ماده 77
- در مراحلی که ممکن است منتهی ببازرسیهای مخصوص برای مقاصد تعیین شده در ماده 73 فوق شود - دولت ایران و آژانس بیدرنگ با یکدیگر مذاکره خواهند نمود. در نتیجه چنین مذاکراتی آژانس ممکن است.الف - بازرسیهائی علاوه بر بازرسیهای عادی طبق مواد 83 - 79 زیر بعمل آورد – و
ب - با موافقت دولت ایران باطلاعات یا محلهای بیشتری از آنچه در ماده 77 فوق تعیین شده دسترسی یابد. هرگونه عدم توافق در این مورد طبقمواد 21 و 22 فوق برطرف خواهد شد. در صورتیکه اقدام از طرف دولت ایران لازم و فوری تشخیص داده شود ماده 18 فوق اجراء خواهد گردید.
فقره 5
سرعت و شدت بازرسیهای معمولی
ماده 78
ماده 78
- آژانس تعداد - شدت و مدت بازرسیهای عادی را با حداکثر استفاده از وقت و اجراء اقدامات حفاظتی مندرج در این موافقتنامه بنحو مؤثر بحداقل ممکن خواهد رسانید و از منابع بازرسی تحت اختیار خود بهترین و اقتصادیترین استفاده را بعمل خواهد آورد.ماده 79
ماده 79
- آژانس ممکن است هر سال یک بازرسی عادی در مورد دستگاهها و مناطق توازن مواد خارج از دستگاهها با محتوی یا تولید سالانه (هر کدام مهمتر باشد) از مواد هستهای بمقدار حداکثر 5 کیلوگرم مؤثر بعمل آورد.ماده 80
ماده 80
- تعداد - شدت - مدت - تنظیم وقت و روش بازرسیهای عادی در مورد دستگاههائی که با محتوی یا تولید سالانه بیش از 5 کیلوگرم مؤثرمواد هستهای بایستی بر این اساس تعیین گردد که در مراحلی که حداکثر بازرسی لازم است نحوة بازرسی شدیدتر از میزان لازم و کافی برای اطلاع دائم از مقدار و موجودی مواد هستهای نشود حداکثر بازرسی عادی در مورد چنین دستگاههائی بترتیب زیر تعیین میگردد:الف - برای راکتورها و تأسیسات انباری مهر شده حداکثر کل بازرسی عادی سالانه 1/6 مرد و در سال تعیین شده.
ب - در مورد وسائلی غیر از راکتورها یا تأسیسات انباری مهر شده حاوی پلوتونیوم یا اورانیوم با غلظت متجاوز از 5% حداکثر بازرسی عادی سالانهمعادل X 30 مرد - در روز میباشد که عبارتست از موجودی یا تولید سالانه مواد هستهای (هر کدام بیشتر باشد) بصورت کیلوگرمهای مؤثر حداکثربازرسی تعیین شده در مورد هر یک از چنین وسائلی کمتر از 1/5 مرد در سال نخواهد بود.
ج - در مورد هر یک از وسائلی که در بندهای (الف) یا (ب) فوق بآن اشاره نشده حداکثر بازرسی عادی سالانه یک سوم مرد - در سال بازرسی بعلاوه 0/4 Ex مرد - در روز بازرسی خواهد بود که در آن E عبارتست از موجودی با تولید سالانه مواد اتمی (هر کدام بیشتر باشد) بصورتکیلوگرمهای مؤثر.
دولت ایران و آژانس ممکن است توافق نمایند ارقام حداکثر بازرسی تعیین شده در ماده حاضر را در صورتیکه هیئت مدیره مقتضی بداند تغییر دهند.
ماده 81
ماده 81
- طبق مواد 78 تا 89 فوق مقیاسی که قرار است برای تعیین تعداد شدت - مدت - تنظیم وقت و روش بازرسیهای عادی در مورد هر یک ازدستگاهها از آن استفاده شود شامل موارد زیر خواهد بود.الف - فرم مواد هستهای مخصوصاً اینکه مواد هستهای بصورت یکجا یا اقلام جداگانه باشد. ترکیب شیمیائی آن و در مورد اورانیوم غلظت و میزان قابلیت دسترسی بآن.
ب - میزان سودمندی سیستم محاسبه و کنترل ایران.
شامل حدودی که کارکنان دستگاهها در انجام وظیفهشان مشمول سیستم محاسبه و کنترل ایران نمیباشند. حدودی که اقدامات تعیین شده در ماده 32فوق بوسیله دولت ایران انجام گردیده میزان سرعت در تهیه گزارشها برای آژانس تطابق آنها با تحقیقات جداگانه آژانس و مقدار و صحت مواد محاسبه نشده طبق رسیدگی آژانس.
ج - مشخصات سوخت مواد هستهای در ایران.
مخصوصاً تعداد و انواع دستگاههای محتوی مواد هستهای مشمول حفاظت مشخصات چنین وسائلی از لحاظ حفاظت مخصوصاً در مورد مراقبت حدودی که تخصیص چنین وسایلی موجب تسهیل در امر تحقیق در مورد مقدار و موجودی مواد هستهای میگردد و حدود ارتباط اطلاعات از مناطق توازن مواد مختلف بیکدیگر.
د – هم بستگی متقابل بینالمللی.
مخصوصاً مقدار مواد هستهای که برای استفاده یا آمادهشدن از ممالک دیگر وارد یا بممالک دیگر صادر میگردد. هر گونه فعالیت تحقیقی از طرف آژانس و حدود ارتباط فعالیتهای هستهای ایران با فعالیتهای هستهای سایر ممالک – و
هـ - پیشرفتهای فنی در زمینه حفاظت شامل استفاده از تکنیکهای آماری و نمونهبرداری متناوب در اندازهگیری مواد هستهای.
ماده 82
ماده 82
- در صورتیکه دولت ایران تشخیص دهد که فعالیتهای بازرسی بعلت تمرکز نامتناسب روی وسایل بخصوصی بهدر میرود دولت ایرانو آژانس با یکدیگر مشورت خواهند نمود.فقره 6
اعلام بازرسی
ماده 83
ماده 83
- قبل از ورود بازرسان بمراکز دستگاهها یا مناطق توازن مواد در خارج از مرکز دستگاهها آژانس بدولت ایران بترتیب زیر اعلام قبلی خواهد نمود:الف - در مورد بازرسیهای ویژه طبق بند ج ماده 71 فوق حداقل 24 ساعت قبل و در مورد آندسته از بازرسیها که طبق بندهای الف - ب ماده 71 فوق انجام میگیرد و همچنین فعالیتهای بازرسی مذکور در ماده 48 فوق حداقل یکهفته قبل.
ب - در مورد بازرسیهای مخصوص طبق ماده 73 فوق در اسرع وقت ممکن پس از انجام مشاوره بین دولت ایران و آژانس طبق ماده 77 تفاهم حاصل است که اعلام ورود معمولا جزئی از موضوع مشاوره خواهد بود.
ج - در بازرسیهای عادی طبق ماده 73 فوق حداقل 24 ساعت قبل در مورد دستگاههای مذکور در بند ب ماده 80 فوق و تأسیسات انباری مهر شده محتوی پلوتونیوم یا اورانیوم با غلظت بیش از 5% و در کلیه موارد دیگر یکهفته قبل.
اعلامهای مذکور حاوی نام بازرسان و ذکر دستگاهها و مناطق توازن خارج از مرکز - دستگاههایی که بایستی مورد بازدید قرار گیرد و مدت بازدید خواهد بود.
در صورتیکه قرار باشد بازرسان از خارج بایران وارد شوند آژانس همچنین دولت ایران را از محل و موقع ورود آنها آگاه خواهد نمود.
ماده 84
ماده 84
- با وجود شرائط ماده 83 فوق آژانس میتواند قسمتی از بازرسیهای عادی را طبق ماده 80 فوق و طبق اصل نمونهگیری غیر منظم بعنوان یک اقدام تکمیل و بدون اعلام قبلی انجام دهد. آژانس هر برنامهای را که طبق بند ب ماده 64 فوق بوسیله دولت ایران تهیه شده باشد هنگام انجام هرگونه بازرسی بدون اعلام قبلی مورد توجه کامل قرار خواهد داد.بعلاوه هر گاه برای آژانس عملی بوده یا بر اساس برنامه اجرائی باشد آژانس دولت ایران را در فواصل مختلف از برنامه کلی بازرسیهای اعلام شده واعلام نشده خود مطلع خواهد نمود.
و پس از پیشبینی لازم در مورد بازرسی مدت این برنامهها را بطور کلی تعیین خواهد کرد. در اجراء هر گونه بازرسی اعلام نشده آژانس حداکثر سعی خود را بکار خواهد برد تا از اشکالات اساسی کارکنان دستگاهها و دولت ایران با توجه بشرایط مذکور در ماده 44 فوق و ماده 89 زیر بکاهد.
بهمین ترتیب دولت ایران حداکثر سعی خود را برای تسهیل کار بازرسان بکار خواهد برد.
فقره 7
انتخاب بازرسان
برای انتخاب بازرسان از روشهای زیر استفاده خواهد شد:
ماده 85
ماده 85
- الف - دبیر کل، نام - شرایط - ملیت - درجه و سایر مشخصات هر مأمور آژانس را برای انتخاب بعنوان بازرسی در (ایران) پیشنهاد مینماید کتباً بدولت ایران اطلاع خواهد داد.ب - دولت ایران ظرف 30 روز از دریافت چنین پیشنهادی موافقت یا مخالفت خود را بدبیر کل اطلاع خواهد داد.
ج - دبیر کل ممکن است هر مأموری را که دولت ایران با انتخاب او موافقت نموده بعنوان یکی از بازرسان در ایران انتخاب نماید و این انتخاب را بدولت ایران اطلاع خواهد داد.
د - مدیر کل طبق تقاضای دولت ایران رأساً دولت ایران را بلافاصله از انصراف از انتخاب یکی از مأمورین بعنوان بازرس در ایران مطلع خواهد نمود.
بهر حال در مورد بازرسان مورد نیاز طبق ماده 48 فوق و بمنظور انجام بازرسیهای ویژه طبق ماده 71 الف و ب انتخاب در صورت امکان ظرف 30روز از لازمالاجرا شدن این موافقتنامه انجام خواهد گرفت. در صورتیکه چنین انتخابی ظرف این مدت محدود غیر ممکن بنظر برسد بازرسان بطورموقت انتخاب خواهند شد.
ماده 86
ماده 86
- در صورت لزوم دولت ایران هر چه زودتر نسبت بصدور یا تجدید روادید لازم در مورد هر بازرس اقدام خواهد کرد.فقره 8
راهنمائی و بازدید بازرسان.
ماده 87
ماده 87
- بازرسان ضمن اجرای وظایف خود طبق ماده 48 و مواد 71 تا 75 فوق فعالیتهای خود را بنحوی انجام خواهند داد که در ساختمان و کاردستگاهها توقف یا تأخیری بوجود نیاید و یا امنیت آنها مختل نگردد مخصوصاً بازرسان خود شخصاً با دستگاهها کار نخواهند کرد و بکارکنان یک دستگاه در انجام هیچ کاری دستور نخواهند داد. در صورتیکه بازرسان تشخیص دهند که طبق ماده 74 و 75 فوق بایستی در یک دستگاه کارهای بخصوصی توسط کارکنان انجام گیرد تقاضائی در این مورد تسلیم خواهند کرد.ماده 88
ماده 88
- در صورتیکه بازرسان بخدماتی در ایران از جمله استفاده از لوازم برای انجام بازرسی احتیاج داشته باشند دولت ایران تسهیلاتی برای دسترسی بازرسان باین قبیل خدمات فراهم خواهد آورد.ماده 89
ماده 89
- دولت ایران حق دارد ترتیبی دهد که بازرسان طی انجام امور بازرسی خود بوسیلة نمایندگان دولت ایران همراهی شوند مشروط بر اینکه این امر موجب تأخیر در کار بازرسان نگردد و آنها را از انجام وظایفشان باز ندارد.فقره 9
گزارشهائی دربارة فعالیتهای تحقیقی آژانس
ماده 90
ماده 90
- آژانس دولت ایران را از موارد زیر مطلع خواهد نمود:الف - نتایج بازرسیها در فواصل مختلف بمنظور درج در ترتیبات فرعی.
ب - نتایجی که از فعالیتهای تحقیقی خود در ایران گرفته مخصوصاً بوسیله گزارشاتی در مورد هر منطقه توازن مواد که بلافاصله پس از تهیه یک صورت موجودی فیزیکی و تحقیق در مورد آن بوسیله آژانس و روشن شدن توازن مواد تهیه خواهد شد.
مبحث 12
انتقالات بینالمللی
فقره 1
کلیات
ماده 91
ماده 91
- مواد هستهای مشمول یا نیازمند حفاظت طبق این موافقتنامه که بطور بینالمللی برای مقاصد مذکور در این موافقتنامه انتقال یافته بشرح زیر تحت مسئولیت دولت ایران تلقی خواهد گردید:الف - در مورد ورود بایران از زمانی که چنین مسئولیتی دیگر بعهدة کشور صادرکنندة [صادرکننده] نیست یعنی حداکثر تا زمانیکه مواد بمقصد میرسد.
ب - در صورت صدور از ایران تا زمانی که دولت دریافتکننده چنین مسئولیتی را بعهده میگیرد یعنی حداکثر تا زمانیکه مواد به مقصد میرسد.
دولتهای مربوطه طبق ترتیبات مناسب نقطهای را که در آن مسئولیت انتقال مییابد تعیین خواهد نمود. نه ایران و نه هیچ دولت دیگری چنین مسئولیتی را در قبال مواد هستهای صرفاً بدلیل اینکه این مواد در حال عبور بطرف یا از طرف سرزمین آن دولت میباشد یا در یک کشتی زیر پرچم آن دولت ویا با هواپیمای آن دولت حمل میشود ندارد.
فقره 2
انتقالات بخارج از ایران
ماده 92
ماده 92
- الف - دولت ایران هر گونه تصمیم مبنی بر انتقال مواد هستهای مشمول حفاظت طبق این موافقتنامه را بخارج از ایران در صورتیکه محموله از یک کیلوگرم مؤثر تجاوز نماید یا در صورتیکه ظرف سه ماه قرار باشد محمولههای مختلف جداگانه بهمان کشور ارسال گردد که هر کدامکمتر از یک کیلوگرم مؤثر لکن در مجموع از یک کیلوگرم مؤثر تجاوز نماید بآژانس اعلام خواهند نمود.ب - چنین اعلامیههائی پس از خاتمه ترتیبات مربوط بانعقاد موافقتنامه و انتقال و بطور عادی حداقل دو هفته قبل از آماده شدن مواد هستهای برایحمل بآژانس ارسال خواهد شد.
ج - دولت ایران و آژانس ممکن است در مورد روشهای مختلف اعلام قبلی با یکدیگر توافق نمایند.
د - اعلامیه موارد زیر را روشن خواهد نمود:
1 - مشخصات و در صورت امکان مقدار و ترکیب مورد نظر مواد هستهای که قرار است حمل گردد و منطقه توازن که مواد از آن جا حمل گردیده است.
2 - کشور مقصد مواد هستهای.
3 - تاریخها و محلهائیکه قرار است در آن مواد هستهای برای حمل آماده گردد.
4 - تاریخهای تقریبی ارسال و ورود مواد هستهای.
5 - نقطهای که کشور دریافتکننده مسئولیت مواد هستهای مشمول این موافقتنامه را در آن بعهده خواهد گرفت و تاریخ احتمالی وصول بآن نقطه.
ماده 93
ماده 93
- اعلامیهای که در ماده 92 فوق به آن اشاره شد بترتیبی خواهد بود که آژانس بتواند در صورت لزوم بازرسی ویژه و در صورت امکان در مورد مقدار و ترکیب مواد هستهای قبل از انتقال بخارج از ایران تحقیق بعمل آورد و در صورت تمایل آژانس و یا درخواست دولت ایران مواد هستهای راهنگامی که برای حمل آماده میشود مهر نماید. بهر حال انتقال مواد هستهای بهیچوجه بموجب هیچگونه اقدام یا تصمیمی که از طرف آژانسطبق چنین اعلامیهای اتخاذ شود بتأخیر نخواهد افتاد.ماده 94
ماده 94
- در صورتیکه مواد هستهای در کشور دریافتکننده مشمول حفاظت آژانس نباشد دولت ایران ترتیبی خواهد داد تا آژانس ظرف سه ماه ازتاریخی که کشور دریافتکننده مسئولیت مواد هستهای را از ایران بعهده میگیرد تأیید آن کشور را مبنی بر انتقال مواد دریافت دارد.فقره 3
انتقالات به ایران
ماده 95
ماده 95
- الف - دولت ایران آژانس را از هر گونه انتقال پیشبینی شده مواد هستهای که طبق این موافقتنامه مشمول حفاظت میگردد در صورتیکه محموله بیش از یک کیلوگرم مؤثر باشد یا در صورتیکه قرار باشد ظرف مدت سه ماه محمولههای جداگانه از همان دولت دریافت گردد که هر یک کمتراز یک کیلوگرم مؤثر وزن داشته لیکن در مجموع وزن آن از یک کیلوگرم مؤثر تجاوز نماید مطلع خواهد نمود.ب - آژانس هر چه زودتر اعلام قبلی مبنی بر ورود مواد هستهای پیشبینی شده و در هر حال حداکثر تا تاریخی که دولت ایران مسئولیت مواد هستهای را بعهده میگیرد دریافت خواهد نمود.
ج - دولت ایران و آژانس ممکن است در مورد روشهای مختلفی برای اعلام قبلی توافق نمایند.
د - در اعلامیه موارد زیر ذکر خواهد گردید:
1 - مشخصات و در صورت امکان مقدار و ترکیب مواد هستهای پیشبینی شده.
2 - دولت ایران مسئولیت مواد هستهای مشمول این موافقتنامه را در چه نقطهای از انتقال بعهده خواهد گرفت و تاریخ احتمالی وصول بآن نقطه -و
3 - تاریخ ورود پیشبینی شده محل و تاریخی که قرار است مواد هستهای از بستهبندی خارج گردد.
ماده 96
ماده 96
- اعلامیه مذکور در ماده 95 فوق بایستی بترتیبی باشد که آژانس بتواند در صورت لزوم برای تشخیص و در صورت امکان تحقیق در مورد مقدار و ترکیب مواد هستهای هنگامیکه محموله از بستهبندی خارج میگردد بازرسی ویژه بعمل آورد.مبحث 13
گزارشهای مخصوص
ماده 97
ماده 97
- همان طور که در ماده 68 فوق پیشبینی شده است در صورتیکه هر گونه واقعه یا وضعیت غیر عادی باعث شود که دولت ایران معتقد گردد مواد هستهای مفقود میگردد یا در گذشته مفقود شده - از جمله وقوع تأخیر زیاد در یک انتقال بینالمللی - گزارش مخصوصی در اینمورد تهیه خواهد نمود.فقره 1
تعاریف
ماده 98
ماده 98
- از لحاظ این موافقتنامه:بند الف
الف
- تعدیل یعنی بررسی سابقه محاسبه یا گزارش مبنی بر اختلاف فرستنده - گیرنده یا مواد محاسبه نشده.بند ب
- تولید سالانه از لحاظ مواد 79 و 80 فوق بمقدار مواد هستهای که سالانه از یک دستگاه با یک ظرفیت اسمی خارج میشود اطلاق میگردد.
بند ج
- دسته یعنی قسمتی از مواد هستهای که در محاسبه بعنوان یک واحد و یا نقطه حساس اندازهگیری واحد مورد بررسی قرار میگیرد و ترکیب ومقدار آن بوسیله یک سری مختصات و اندازههای معین شده است. مواد هستهای ممکن است یکی یا بصورت اقلام جداگانه باشد.
بند د
- اطلاعات مربوط بدسته - یعنی وزن کل هر عنصر مواد هستهای و در مورد پلوتونیوم و اورانیوم هر گاه مقتضی باشد ترکیب ایزوتوپی آنها واحدهای محاسبه بقرار زیر خواهد بود:
جزء الف
الف
- گرمهای پلوتونیوم.جزء ب
- گرمهای کل اورانیوم و گرمهای اورانیوم - 235 بعلاوه اورانیوم 233 در مورد اورانیومی که در این ایزوتوپها تغلیظ شده – و
جزء ج
- کیلوگرمهای توریوم - اورانیوم طبیعی یا اورانیوم آزاد شده برای گزارش وزن اقلام جداگانه در دسته قبل از روند شدن به نزدیکترین رقم با یکدیگرجمع میشود.
جزء د
- موجودی ذخیره یک حد توازن مواد عبارتست از مقدار جبری آخرین اصل موجودی آن حد توازن مواد و کلیه تغییرات موجودی که از تاریخ تهیه صورت آن اصل موجودی رخ داده است.
بند ه
- اصلاح یعنی بررسی سابقه یک محاسبه یا گزارش بمنظور اصلاح یک اشتباه مشخص یا منعکس نمودن اندازه اصلاح شده مقداری که قبلا درسابقه یا گزارش وارد گردیده بود هر اصلاحی باید نوع بررسی مربوطه را مشخص نماید.
بند و
- کیلوگرم مؤثر یعنی یک واحد بخصوص که در حفاظت مواد هستهای مورد استفاده قرار میگیرد. مقدار کیلوگرمهای مؤثر با تعیین موارد زیر بدست میآید:
جزء الف
الف
- در مورد پلوتونیوم وزن آن به کیلوگرم.جزء ب
- در مورد اورانیوم با غلظت 1% (1%) و بیشتر - وزن آن بکیلوگرم × مربع غلیظ آن.
جزء ج
- در مورد اورانیوم با غلظت کمتر از 1% و بیشتر از 0/005 (0.5%) وزن آن به کیلوگرم ضربدر 0/0001 –و
جزء د
- در مورد اورانیوم آزاد شده با غلظت 0/05 (5%) یا کمتر در مورد توریوم وزن آن به کیلوگرم ضرب در 0/00005 –
جزء هـ
ـ - غلظت یعنی نسبت جمع وزن ایزوتوپهای اورانیوم - 233 و اورانیوم 235 بکل اورانیوم مورد نظر.
جزء و
- دستگاه یعنی:
زیرجزء الف
الف - یک راکتور - یک دستگاه حساس - یک کارخانه برای تبدیل - یک کارخانه برای آماده کردن مجدد - یک کارخانه جداکننده ایزوتوپ یا یک تأسیسات انباری جداگانه یا
زیرجزء ب
ب - هر محلی که مواد اتمی معمولا در آن بمقدار بیش از یک کیلوگرم مورد استفاده قرار میگیرد.
زیرجزء ج
ج - تغییر موجودی یعنی افزایش یا کاهش مواد هستهای در یک حد توازن مواد بر حسب دستههای مواد هستهای چنین تغییری شامل یکی از مواد زیراست:
ردیف 1
الف - افزایشها:
1 - واردات.
2 - دریافت محلی: دریافت از سایر حد توازن مواد.
دریافت از یک فعالیت معاف از حفاظت (غیر صلحآمیز) یا دریافتهائی در آغاز عملیات حفاظت.
3 - تولیدات هستهای: تولید مواد قابل تجزیه که برای استخراج انرژی هستهای بکار میرود در یک راکتور – و
4 - رفع معافیتها.
اجراء مجدد اقدامات حفاظتی در مورد مواد هستهای که قبلا بعلت مقدار یا نوع استفاده از حفاظت معاف بوده است.
ردیف ب
ب – کاهشها:
1 - صدور.
2 - حمل محلی: حمل بسایر حد توازن مواد یا حمل برای یک فعالیت معاف از حفاظت (غیر صلحآمیز).
3 - خسارات هستهای: خسارات مواد هستهای بعلت تبدیل آن بعناصر یا ایزوتوپهای دیگر در نتیجه رآکسیونهای هستهای.
4 - اندازهگیری مواد زائد غیر قابل استفاده - مواد هستهای که اندازهگیری شده یا بر اساس اندازههائی تخمین زده شده و بنحوی مصرف گردیده که دیگر برای استفاده هستهای مناسب نیست.
5 - باز دادن مواد زائد - مواد هستهای که در اثر آماده کردن یا اتفاقی مربوط بکار بوجود آمده و در حال حاضر غیر قابل استفاده است لکن در انبارنگهداری میشود.
6 - معافیت - معافیت مواد هستهای از حفاظت بر حسب نوع استفاده یا مقدار آن.
7 - خسارات دیگر - برای مثال خسارات اتفاقی (یعنی خسارات جبرانناپذیر مواد هستهای که سهواً در اثر یک حادثه مربوط بکار یا دزدی بوجودآمده است).
ردیف ج
ج - نقطه حساس اندازهگیری یعنی محلی که در آن مواد هستهای بشکلی ظاهر میشود که ممکن است در آن نقطه وفور مواد یا موجودی محاسبه شود. نقاط حساس اندازهگیری بدین ترتیب منحصر به بده و بازده (شامل مواد زائد غیر قابل استفاده و ذخیره در حد توازن مواد) نمیباشد.
ردیف د
د - بازرسی مرد - در روز برای مقاصد بند 80 فوق 300 مرد در روز بازرسی یک مرد در روز یعنی یکروز که طی آن یکنفر بازرس همه اوقات دستگاه را تحت نظر داشته که جمعاً از 8 ساعت تجاوز نمیکند.
ردیف هـ
هـ - حد توازن مواد یعنی محوطة داخل یا خارج یک دستگاه بترتیبی که:
الف - بتوان مقدار مواد هستهای را در هر انتقال بحد توازن مواد یا از حد توازن مواد تعیین نمود – و
ب - اصل موجودی مواد هستهای در هر حد توازن مواد را بتوان در صورت لزوم طبق روشهای تعیین شده معین نمود تا توازن مواد برای مقاصد ایمنی آژانس بوجود آید.
ج - مواد محاسبه شده یعنی تفاوت بین موجودی ذخیره اصل و موجودی.
د - مواد هستهای یعنی هر منبع یا هر گونه مواد قابل تجزیه که برای استخراج انرژی اتمی بکار میرود طبق آنچه در ماده 20 قانون ذکر گردیده.
هر گونه تصمیم جدیدی که از طرف هیئت طبق ماده 25 قانون پس از اجراء این قرارداد در مورد منبع مواد یا مواد قابل تجزیه که برای استخراج انرژیاتمی بکار میرود گرفته شود فقط با موافقت دولت مربوطه که طبق این موافقتنامه قابل اجراء است.
هـ - اصل موجودی عبارتست از مقدار محاسبه شده یا تخمینی دستههای مختلف مواد هستهای موجود در یک مدت معین در داخل یک حد توازن مواد که طبق روشهای تعیین شده بدست آمده است.
و - اختلاف فرستنده - گیرنده عبارتست از اختلاف مقدار مواد اتمی در یکدسته واحد طبق اظهار حد توازن مواد فرستنده با مقداریکه طبقاندازهگیری حد توازن مواد دریافتکننده بدست آمد است.
ز - اطلاعات مربوط بمنبع عبارتست از آنگونه اطلاعاتیکه اندازهگیری مقدار یا اندازهگیری کالیبر دستگاهها بدست آمده و یا از آن دریافتن ارتباطات تجربی استفاده شده و این اطلاعات برای تشخیص مواد هستهای و اطلاعات مربوط بدسته بکار میرود، اطلاعات مربوط بمنبع ممکناست بعنوان مثال شامل وزن ترکیبات - عوامل متغیر در تعیین وزن عناصر - وزن مخصوص تمرکز عناصر - نسبتهای ایزوتوپی - رابطه بین حجم وفشار و رابطه بین پلوتونیوم تهیه شده و نیروی بوجود آمده گردد.
ح - نقطه سوقالجیشی عبارتست از محلی که طی آزمایش اطلاعات خاص انتخاب شده و در آن اطلاعات لازم و کافی برای اجراء اقدامات حفاظتی تحت شرایط عادی و یا پیوستن باطلاعات رسیده از کلیه نقاط سوقالجیشی دیگر بدست آمده و مورد تحقیق قرار میگیرد. یک نقطه سوقالجیشی ممکن است شامل هر محلی که در آن اندازهگیری حساس برای محاسبه توازن مواد و اقدامات مراقبتی انجام میگیرد بشود.
در روز 19 ژوئن 1973 در دو نسخه بزبان (انگلیسی) در وین تنظیم گردید.
پروتکل تعلیقی موافقتنامه
ترجمه پروتکل تعلیقی موافقتنامه بین آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دولت ایران و دولت ممالک متحده آمریکا برای اجراء و تدارک اجرای اقدامات تأمینی طبق پیمان عدم گسترش سلاحهای هستهای
آژانس بینالمللی انرژی اتمی (که ذیلا آژانس نامیده میشود) و دولت ایران و دولت ممالک متحده آمریکا.
با وقوف بر اینکه آژانس طبق مقررات موافقتنامه منعقده بین آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دولتین ایران و ممالک متحده آمریکا - جهت اجرایموافقتنامه اقدامات تأمینی مورخ 4 مارس 1969 (که ذیلا موافقتنامه انتقال اقدامات تأمینی نامیده میشود) در مورد مواد و تجهیزات و لوازم تسهیلاتی که طبق متن اصلاح شده موافقتنامه همکاری بین دولتین ممالک متحده آمریکا و ایران مورخ 5 مارس 1957 راجع باستفادههای صلحجویانه از انرژیاتمی (که ذیلا موافقتنامه همکاری نامیده میشود) باید تحت نظارت قرار گیرد - تا حد امکان برای جلوگیری از استعمال مواد و تجهیزات مذکور در راهگسترش مقاصد نظامی مبادرت باجرای اقدامات تأمینی نموده است - و
با آگاهی از اینکه ایران بعنوان یک دولت فاقد سلاحهای هستهای و یک دولت عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هسته [هسته ای] (که ذیلا پیمان نامیدهمیشود) طبق بند 1 ماده 3 پیمان موافقتنامهای بمنظور اجرای اقدامات تأمینی (که ذیلا موافقتنامه اقدامات تأمینی پیمان نامیده میشود) با آژانسامضا نموده است – و
با وقوف بر اینکه در ماده 23 موافقتنامه اقدامات تأمینی پیمان تعلیق اقدامات تأمینی آژانس که طبق موافقتنامههای اقدامات تأمینی دیگر با آژانساعمال میگردد پیشبینی شده است – و
با وقوف بر اینکه تحت ماده 9 موافقتنامه همکاری - دولت ایران متعهد شده است که هیچگونه مواد منجمله تجهیزات و لوازم تسهیلاتی که تحت موافقتنامه هکاری [همکاری] از طرف آمریکا بدولت ایران یا اشخاص مجاز تحت قلمرو قضائی آن تحویل داده شده و همچنین هیچگونه مواد ویژه اتمی که ضمن استعمال مواد و تجهیزات و لوازم مذکور تولید میشود در مقاصد نظامی صرف نخواهد گردید.
بشرح زیر موافقت نمودند:
1 - موافقتنامه اقدامات تأمینی پیمان طبق مقررات مندرج در آن اجراء خواهد شد و موافقتنامه انتقال اقدامات تأمینی طی مدت و تا حدودی که موافقتنامه اقدامات تأمینی پیمان لازمالاجراء است و اقدامات تأمینی مشخصه در موافقتنامه اقدامات تأمینی پیمان توسط آژانس اعمال میگردد معلق تلقی خواهد گردید.
2 - چنانچه دولت ایران بخواهد از اختیار خود طبق ماده 14 موافقتنامه اقدامات تأمینی پیمان برای استعمال مواد هستهای که تحت موافقتنامه مذکورمشمول اقدامات تأمینی میگردد در فعالیتهای نظامی که بموجب پیمان منع نگردیده استفاده نماید دولت ایران - آژانس و دولت ممالک متحده آمریکا را مطمئن خواهد نمود که اینگونه مواد مشمول تعهداتی که توسط دولت ایران در ماده 9 موافقتنامه همکاری نسبت بدولت آمریکا بعمل آمده نخواهد گردید و همچنین اطمینان خواهد داد که هیچ گونه مواد - تجهیزات و وسائل تسهیلاتی که از طرف ممالک متحده آمریکا تحت موافقتنامه همکاری بایران تحویل گردیده است در مقاصد نظامی مذکور صرف نخواهد شد.
3 - این پروتکل توسط و یا از طرف دبیر کل آژانس و نمایندگان مجاز دولتین ایران و ممالک متحده آمریکا بامضاء خواهد رسید و از تاریخ دریافت اطلاعیه کتبی ایران توسط آژانس مبنی بر انجام تشریفات قانونی تصویب پروتکل مذکور از طرف ایران لازمالاجرا خواهد گردید.
این پروتکل در تاریخ 19 ژوئن 1973 در سه نسخه بزبان انگلیسی تنظیم گردید.
-امضاء: از طرف آژانس بینالمللی انرژی اتمی.
-امضاء: از طرف دولت ایران.
-امضاء: از طرف دولت ممالک متحده آمریکا.
موافقتنامه فوق مشتمل بر نود و هشت ماده و پروتکل تعلیقی موافقتنامه سه جانبه منضم بقانون مربوط به موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران وآژانس بینالمللی انرژی اتمی و پروتکل تعلیقی موافقتنامه سه جانبه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی میباشد.
رئیس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی